Գյումրիում վերականգնվում է նախկին «Շիրակ» հյուրանոցի Հյուրընկալություն հարթաքանդակը

30 տարի անց վերականգնվում է քանդակագործ Ֆերդինանտ Առաքելյանի «Հյուրընկալություն» հարթաքանդակը: Այն զարդարում էր նախկին «Շիրակ» հյուրանոցի մուտքը:

Մեկ տարի առաջ նախկին հյուրանոցի տարածքում սկսվեցին նոր շենքի կառուցման աշխատանքները: Ներդրումային ծրագրով և կառավարության որոշմամբ` տարածքը հատկացվեց «Բասենի գովք» ընկերությանը:

Մասնավոր ներդրողին պարտադիր պահանջ ներկայացվեց պահպանել և վերականգնել հարթաքանդակը: Այժմ շինարարությանը զուգահեռ ընթանում է «Հյուրընկալություն» հարթաքանդակի ռեստավրացիան, իսկ աշխատանքներն իրականացնում են քանդակագործ Սարիբեկյան եղբայրները:

Լենինականի հայտնի ու ժամանակի ամենաշքեղ «Շիրակ» հյուրանոցի մուտքը զարդարած «Հյուրընկալություն» հարթաքանդակի աշխատանքները քանդակագործ Ֆերդինանտ Առաքելյանը ավարտել է 1977 թվականին, մեկ տարի անց շենքը հանձնվել է շահագործման:

Գյումրեցու հյուրընկալությունը բնորոշող որմնաքանդակը, ինչպես և 11-հարկանի հյուրանոցային համալիրը 1988-ին կանգուն մնացին, բայց շենքը վթարային դարձավ պահպանության բացակայության ու թալանի պատճառով: Որմնաքանդակը, որպես մշակութային արժեք, ևս հատուկ պահպանության չարժանացավ:

Քանդակի հեղինակի ահազանգերն ու խնդրանքները ևս անտեսվում էին: Բաց երկնքի տակ մնալով` որմնաքանդակը ոչ միայն խոնավությունից, այլև նախկինում կատարված ապամոնտաժման աշխատանքներից էր տուժել:

«Հիմնականում վերևի մասն էր քայքայված, կոտրված։ Երկրաշարժի հետևանքով դեմքերն էին վնասված, քարեր կային, որ երկրաշարժին էին կոտրվել»,- հարթաքանդակի վիճակն է ներկայացրել քանդակագործ Սարիբեկ Սարիբեկյանը։

Քանդակագործ Սարիբեկյան եղբայրները ստանձնել են զարդաքանդակի վերականգնման գործն արագ ավարտին հասցնելը: Քարի հետ աշխատանքում ամենաբարդը դիմային պատկերների վերականգնումն է: Վնասված հատվածները շատ են, աշխատում են այնպես, որ հյուրընկալ մարդուն վայել դիմապատկերները նույնությամբ պահպանվեն, ինչպես բնօրինակում էր: Կերպարների ամբողջականությունը վերականգնելուց բացի, մաքրում են կարմիր տուֆի սևացած հատվածները:

Նրանց համար կարևոր ու պատասխանատու աշխատանք է հայտնի քանդակագործի` ժամանակին հատուկ մրցանակի արժանացած զարդաքանդակի վերականգնումը: Գործը բարդացել է, քանի որ պահպանված չեն քանդակի գծագրերն ու էսքիզները:

«Ֆերդինանտ Առաքելյանը ճանաչված քանդակագործ էր, մենք էլ ուզում ենք, որ իր արածը չփչանա, չվերանա: Շատ զգույշ պիտի լինես, որ չշեղվես, քարը չվնասես, քանդակների տեսքը չաղավաղվի»,- նշում է Սարիբեկ Սարիբեկյանը:

Առայժմ վերականգնման աշխատանքները կատարվում են ամենամեծ հատվածում, որն ունի շուրջ 7 մետր երկարություն: Հարթաքանդակի շարունակությունը ավելի փոքր չափերի է և շինության աջակողմյան հատվածում, որը, ըստ մասնագետների եզրակացության, ավելի շատ է վնասված:

Պատկերները քայքայված են, քարերը` իրարից հեռացած: Կարմիր տուֆից հարթաքանդակը վերականգնումից հետո համադրելի կլինի նախկին հյուրանոցի հիմքերի վրա կառուցվող շենքի ճարտարապետությանը։