Սառցադաշտային մեգաֆաունայի վերացումը գիտնականները պայմանավորում են ուղեղի փոքր չափսի հետ – ShantNews – Շանթ Հեռուստաընկերություն – Լուրեր – Shant TV Online
TIME
Ամսաթիվ
02 05 2025
  • $
    389.94
  • RUBLE
    4.80
  • 443.01
WEATHER
+20.09 oC

Սառցադաշտային մեգաֆաունայի վերացումը գիտնականները պայմանավորում են ուղեղի փոքր չափսի հետ

12:45 02.04.2022

Իսրայելցի և եվրոպացի պալեոնթոլոգները պարզել են, որ սառցե դարաշրջանի ավարտը հանգեցրել է հիմնականում այն ​​կաթնասունների անհետացմանը, որոնք փոքր ուղեղ են ունեցել՝ համեմատած իրենց մարմնի ընդհանուր զանգվածի հետ: Սա պոտենցիալ կերպով բացատրում է սառցադաշտային մեգաֆաունայի գրեթե բոլոր ներկայացուցիչների անհետացումը, գրում են գիտնականները Scientific Reports ամսագրում հրապարակված հոդվածում:

«Մենք ուսումնասիրեցինք մոտ երեք հարյուր կենդանի և հինգ տասնյակ անհետացած կաթնասունների ուղեղի չափերը։ Մեր հաշվարկները ցույց տվեցին, որ կաթնասունների առաջին խմբի ուղեղի հարաբերական չափերը մոտ 53%-ով ավելի մեծ էին, քան անհետացած կենդանիների մոտ, ինչը ցույց է տալիս կաթնասունների անատոմիայի այս հատկանիշի կարևոր դերը սառցադաշտային ֆաունայի վերացման գործում»,- գրում են հետազոտողները։

Երկրի պատմության վերջին սառցե դարաշրջանը սկսվել է մոտ 2,6 միլիոն տարի առաջ:

Սառցե դարաշրջանի ավարտն ուղեկցվել է մեծ թվով բույսերի և կենդանիների, ներառյալ մամոնտների, բրդոտ ռնգեղջյուրների  անհետացմամբ: Գիտնականները երկար ժամանակ փորձում էին հասկանալ, թե ինչու են անհետացել բուսական և կենդանական աշխարհի որոշ ներկայացուցիչներ, ինչպես նաև, թե ինչ դեր կարող էր ունենալ մարդը նրանց անհետացման գործում: Մեգաֆաունայի անհետացման պատճառները հասկանալու համար Թել Ավիվի համալսարանի (Իսրայել) պրոֆեսոր Շայ Մեիրիի գլխավորած պալեոնթոլոգների խումբը հետաքրքրվել է, թե ինչպես կարող է կաթնասունների ուղեղի հարաբերական չափն ազդել մեգաֆաունայի որոշ ներկայացուցիչների անհետացման հավանականության վրա: Գիտնականները ենթադրել են, որ մեծ ուղեղն օգնում է կենդանիներին արագ հարմարվել շրջակա միջավայրի փոփոխվող պայմաններին, այդ թվում՝ խուսափելով մարդկանց հետ շփումից:

Միջին հաշվով, բոլոր կաթնասունները, որոնք այսօր գոյություն ունեն, 53%-ով ավելի մեծ ուղեղ ունեն, քան մամոնտները, բրդոտ ռնգեղջյուրները, ատամնավոր կատուները և այլ կենդանիներ, որոնք անհետացել են 15-10 հազար տարի առաջ:

Այս օրինաչափության առկայությունը, ըստ պրոֆեսոր Մեյրիի և նրա գործընկերների, հուշում է, որ վարքագծային ճկունությունը և շրջակա միջավայրի նոր պայմաններին արագ հարմարվելու ունակությունը առանցքային դեր են խաղացել սառցե դարաշրջանի ավարտից հետո կենդանիների գոյատևման գործում: Հետագա ուսումնասիրություններն ու հաշվարկները ցույց կտան, թե ինչ տեղ է զբաղեցրել մարդը այս էվոլյուցիոն գործընթացներում։

Բոլոր լուրերը

Կապակցված լուրեր

Դիլիջանի թունելի երթևեկելի մասում իրականացվում են փոսային նորոգման աշխատանքներ

10:39 02.05.2025

Դիլիջանի թունելի երթևեկելի մասում իրականացվում են փոսային նորոգման աշխատանքներ

Մայիսի 2-ին Դիլիջանի թունելը սպասարկող կապալառու կազմակերպության կողմից թունելի երթևեկելի մասում իրականացվում են փոսային նորոգման աշխատանքներ։ «Վարորդներին հորդորում ենք լինել ուշադիր և պահպանել երթևեկության կանոնները»,-նշված է «Ճանապարհային դեպարտամենտի» հաղորդագրության մեջ։ ...

Տարադրամի փոխարժեքները մայիսի 2-ին

10:12 02.05.2025

Տարադրամի փոխարժեքները մայիսի 2-ին

Shantnews.am-ը ներկայացնում է տարադրամի փոխարժեքները՝ ըստ rate.am-ի: ԱՄՆ դոլարի առքի առավելագույն արժեքն է 387․50 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 391 դրամ: Եվրոյի առքի առավելագույն արժեքն է 436 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 443 դրամ: Ռուսական ռուբլու առքի առավելագույն արժեքն է 4․68 դրամ, վաճառքի նվազագույն արժեքը՝ 4․83 դրամ: ...

Reuters. ՄԱԿ-ը լուրջ բարեփոխումներ է նախապատրաստում ֆինանսավորման կրճատման պատճառով

10:00 02.05.2025

Reuters. ՄԱԿ-ը լուրջ բարեփոխումներ է նախապատրաստում ֆինանսավորման կրճատման պատճառով

Միավորված ազգերի կազմակերպությունը դիտարկում է արմատական ​​վերակազմավորման, հիմնական ստորաբաժանումների միավորման և ռեսուրսների վերաբաշխման հնարավորությունը: Այս մասին հայտնում է Reuters-ը՝ վկայակոչելով ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիո Գուտերեշի աշխատանքային խմբի կողմից պատրաստված վեց էջանոց գաղտնի հուշագիրը։ Փաստաթղթով առաջարկվում է տասնյակ գերատեսչություններ համախմբել չորս հիմնական ոլորտներում՝ խաղաղություն և անվտանգություն, հումանիտար հարցեր, կայուն զարգացում և մարդու իրավունքներ: Հատուկ միջոցառումները ներառում […] ...

Երկրաշարժ Գավառ քաղաքից 12 կմ հարավ

09:55 02.05.2025

Երկրաշարժ Գավառ քաղաքից 12 կմ հարավ

Մայիսի 2-ին` տեղական ժամանակով ժամը 09:12-ին (Գրինվիչի ժամանակով` ժամը 05։12-ին) ՀՀ ՆԳՆ Սեյսմիկ պաշտպանության տարածքային ծառայության սեյսմոլոգիական ցանցի կողմից գրանցվել է հյուսիսային լայնության 40.24⁰ և արևելյան երկայնության 45․10⁰ աշխարհագրական կոորդինատներով Հայաստան՝ Գավառ քաղաքից 12 կմ հարավ, օջախի 10 կմ խորությամբ 2․0 մագնիտուդով երկրաշարժ։ Էպիկենտրոնային գոտում ստորգետնյա ցնցման ուժգնությունը կազմել է 2-3 բալ: Երկրաշարժը զգացվել է […] ...

Ռուբիո. ԱՄՆ-ը և Չինաստանը շուտով կարող են առևտրային բանակցություններ վարել

09:48 02.05.2025

Ռուբիո. ԱՄՆ-ը և Չինաստանը շուտով կարող են առևտրային բանակցություններ վարել

ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն հնարավոր է համարել շուտով Չինաստանի հետ առևտրային բանակցություններ վարելը։ «Նրանք ցանկանում են հանդիպել: Նրանք ցանկանում են խոսել: Մենք ունենք մարդիկ, ովքեր դա անում են: Ակնհայտ է, որ մեր ֆինանսների նախարար Սքոթ Բեսենտը ներգրավված է այդ ջանքերում, և այդ բանակցությունները շուտով տեղի կունենան»,- ասել է Ռուբիոն Fox News-ին տված հարցազրույցում: Միևնույն ժամանակ, […] ...

Նեթանյահուն հայտարարել է Դամասկոսի նախագահական պալատի մոտ գտնվող թիրախի վրա հարձակման մասին

09:40 02.05.2025

Նեթանյահուն հայտարարել է Դամասկոսի նախագահական պալատի մոտ գտնվող թիրախի վրա հարձակման մասին

Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն և պաշտպանության նախարար Իսրայել Կացը համատեղ հայտարարություն են տարածել՝ հայտարարելով Դամասկոսի նախագահական պալատի մոտ գտնվող թիրախի վրա հարձակման մասին։ Այս մասին հայտնում է Times of Israel թերթը։ «Սա հստակ ազդանշան է սիրիական ռեժիմին, մենք թույլ չենք տա զորքեր ուղարկել Դամասկոսից հարավ կամ որևէ սպառնալիք դրուզների համայնքի համար», – մեջբերում է հրատարակությունը […] ...

BACK_TO_TOP