Ժամանակակից տեխնոլոգիաների օգտագործումն ու չարաշահումն էթնիկ զտումների, ցեղասպանության իրականացման գործում. ՀՀ ԱԳ նախարարի հոդվածը «The Telegraph»-ում – ShantNews – Շանթ Հեռուստաընկերություն – Լուրեր – Shant TV Online
TIME
Ամսաթիվ
07 07 2025
  • $
    384.11
  • RUBLE
    4.88
  • 450.45
WEATHER
+29.09 oC

Ժամանակակից տեխնոլոգիաների օգտագործումն ու չարաշահումն էթնիկ զտումների, ցեղասպանության իրականացման գործում. ՀՀ ԱԳ նախարարի հոդվածը «The Telegraph»-ում

11:32 13.12.2022

արարատ միրզոյան անցումային արդարադատություն

ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը հոդված է հրապարակել «The Telegraph» բրիտանական պարբերականում: Հոդվածն ամբողջությամբ ներկայացնում է ստորև.

«Երբ անցյալ տարի ռոհինջա մահմեդականները դատի տվեցին Facebook-ին, ցեղասպանության մասին ատելության խոսքն ու սոցցանցերի ալգորիթմները խթանող սադրիչ գրառումները հայտնվեցին միջազգային հանրության ուշադրության կենտրոնում: Նույնիսկ այն դեպքում, երբ ապատեղեկատվությունը շարունակում է մնալ կարևորագույն խնդիր հասարակությունների շրջանում, նոր տեխնոլոգիաները և հարթակները շահագործվում են ահաբեկչական և զինված խմբերի կողմից՝ քարոզչություն հեռարձակելու և համախոհներ հավաքագրելու համար:

Նոր տեխնոլոգիաների դերն անկայուն աշխարհում, և դրանց ազդեցությունը հնարավոր ցեղասպանությունների և էթնիկ զտումների վրա քննարկվում են Երևանում ընթացող Գլոբալ ֆորումում, որը հյուրընկալվում է Հայաստանի Հանրապետության կողմից: 2015 թվականից ի վեր 4-րդ համաժողովը, որը կազմակերպվել է ՄԱԿ-ի Գլխավոր քարտուղարի ցեղասպանության կանխարգելման հարցերով հատուկ խորհրդականի աջակցությամբ, անդրադառնում է ցեղասպանությունը կանխելու համար նոր տեխնոլոգիաների կիրառման աճող մարտահրավերներին և հնարավորություններին:

Չնայած անվտանգության ահռելի մարտահրավերներին և հարևան Ադրբեջանի կողմից ագրեսիվ տարածքային ոտնձգություններին, չնայած որ այն այժմ օկուպացրել է Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի շուրջ 140 քառակուսի կիլոմետրը՝ Հայաստանը հանձնառու է համախմբել կառավարություններին, տեխնոլոգիական ընկերություններին, ակադեմիական շրջանակներին և քաղաքացիական հասարակությանը՝ նվազեցնելու ռիսկերը և վնասները, որոնք կարող են պատճառվել խոցելի խմբերին և հասարակություններին տեխնոլոգիաների օգտագործմամբ։

Որպես քսաներորդ դարի առաջին ցեղասպանությունը վերապրած ժողովուրդ՝ Հայաստանը կրում է հսկայական բարոյական պատասխանատվություն նպաստելու մարդկության դեմ հանցագործությունների կանխարգելման միջազգային ջանքերին։

Ուստի, ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդում 2008 թվականից Հայաստանը նախաձեռնել է «Ցեղասպանության կանխարգելման» հինգ բանաձև, որոնք ընդունվել են կոնսենսուսով։ Սա ևս մեկ վկայություն է այս վեհ քարոզարշավում Հայաստանի հետևողականության մասին:

Այդ բանաձևերում առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձվում կրթությանը և իրազեկման բարձրացմանը՝ որպես կանխարգելման հիմնասյուներ։ 2022 թվականի բանաձևը կարևորում է նոր տեխնոլոգիաների, մասնավորապես սոցիալական մեդիայի հարթակների չարաշահումը, ինչպես նաև էթնիկ զտումներին քաղաքականությանը զուգընթաց՝ դրանց միջոցով տարածվող ապատեղեկատվության վտանգը։

Օսմանյան կայսրությունում հայերի ցեղասպանության ժամանակներից մինչև վերջերս Իրաքի եզդիների նկատմամբ կիրառված հանցագործությունները ցույց են տալիս, որ փոխվում են այդ մեթոդները, հետևաբար՝ դրանց դեմ պայքարի արդյունավետ ուղիները։ Այնուամենայնիվ, ժամանակակից տեխնոլոգիաները «արդյունավետորեն» օգտագործվեցին ցեղասպան հանցագործությունների և ապամարդկայնացման խթանման համար։ Օրինակ՝ Հայոց ցեղասպանության ժամանակ երիտթուրքերը հեռագրեր էին օգտագործում զանգվածային սպանությունների կոդավորված պատվերներն արագ փոխանցելու համար: Հոլոքոստի ժամանակ IBM մեքենաներն օգտագործվում էին հրեաների գտնվելու վայրի արագ նույնականացման համար: Ռուանդայում ռադիոն ատելություն հրահրելու և զոհերին ապամարդկայնացնելու հիմնական կապի միջոցն էր:

Մեր օրերում Twitter-ը, Telegram-ը և այլ սոցիալական ցանցերն օգտագործվում են ատելություն տարածելու և նույնիսկ կատարված հանցագործությունների նողկալի տեսարանները տարածելու համար, ինչպես որ դա եղավ 2022 թվականի սեպտեմբերին Հայաստան ներխուժելուց հետո ռազմական հանցագործություն կատարած ադրբեջանցի զինվորների դեպքում։

Այսօր նոր տեխնոլոգիաների և համացանցի արագ զարգացման պայմաններում, որտեղ ատելության խոսքը գնալով ավելի տարածված է, կառավարություններն ու հասարակությունները կանգնած են ամենամեծ մարտահրավերների առաջ: Ատելության խոսքը կարող է վերածվել ատելության հանցագործության: Իսկ երբ ատելության խոսքն ու այլ խմբերի դեմոնիզացումը դառնան պետական քաղաքականություն, դա կհանգեցնի մարդկության դեմ հանցագործությունների և ցեղասպանության։

Մյուս կողմից, չպետք է մոռանալ, որ նոր տեխնոլոգիաները կարող են միաժամանակ դառնալ ցեղասպանության դեմ պայքարում օգտագործվող ամենահզոր գործիքներից մեկը, քանի որ կրթությունը և իրազեկումը ցեղասպանության կանխարգելման պայքարի կարևոր հիմնասյուներ են։

Սրանք միայն այն թեմաներից մի քանիսն են, որոնք ավելի մանրամասն կքննարկվեն Երևանում մեկնարկած 4-րդ Գլոբալ ֆորումի ընթացքում, որը խոստանում է մեծ հետաքրքրություն առաջացնել՝ ուսումնասիրելով ժամանակակից տեխնոլոգիաների կիրառմամբ ցեղասպանությունների կանխարգելման ուղիները»:

Բոլոր լուրերը

Կապակցված լուրեր

Գրանցվել է 656 դեպք, որից 255-ը՝ արտակարգ. Փրկարար ծառայությունն ամփոփում է անցած շաբաթը

17:02 07.07.2025

Գրանցվել է 656 դեպք, որից 255-ը՝ արտակարգ. Փրկարար ծառայությունն ամփոփում է անցած շաբաթը

Հունիսի 30-ից հուլիսի 6-ը ՆԳՆ ՓԾ ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոնում գրանցվել է 656 դեպք, որից 255-ը՝ արտակարգ: Մասնավորապես՝ հրդեհի՝ 169, փլուզման, պայթյունի, կենսաապահովման կոմունալ համակարգերում վթարի, քարաթափման, դիակի հայտնաբերման, որոնողափրկարարական, դժբախտ պատահարի՝ 1-ական, ուժեղ քամու՝ 7, երկրաշարժի՝ 4, զինամթերքի հայտնաբերման՝ 2, կեղծ ահազանգի՝ 8, թունավորման՝ 6, վայրի կենդանիների հարձակման՝ 9, օձի նկատման՝ 46, ինքնասպանության փորձի՝ […] ...

Հայտնաբերվել է 420 ոչ սթափ վարորդ․ պարեկների անցած շաբաթվա ծառայության արդյունքները

16:54 07.07.2025

Հայտնաբերվել է 420 ոչ սթափ վարորդ․ պարեկների անցած շաբաթվա ծառայության արդյունքները

Հունիսի 30-ից հուլիսի 7-ը մայրաքաղաքում իրականացված ծառայության ընթացքում Երևանի պարեկները հայտնաբերել են ճանապարհային երթևեկության կանոնների 4938 խախտում՝ պահպանվող հատուկ տարածք տեղափոխելով 145 ավտոմեքենա։ Մասնավորապես, հայտնաբերվել է ոչ սթափ 180 վարորդ, առանց վարորդական իրավունքի վկայականի՝ 293 անձ։ Հայտնաբերվել է հաշվառման համարանիշի հետ կապված՝ 41, չամրակապված վարելու՝ 809, առանց մանկական նստատեղի՝ քարսիթի՝ 20, վարելու ընթացքում ծխելու՝ 500, […] ...

Փրկարարներն ու ջրային պարեկները Սևանա լճում և առափնյա հատվածներում իրականացնում են շուրջօրյա հերթապահություն

16:48 07.07.2025

Փրկարարներն ու ջրային պարեկները Սևանա լճում և առափնյա հատվածներում իրականացնում են շուրջօրյա հերթապահություն

Հուլիսի 1-ից Սևանա լճում և առափնյա շրջաններում մեկնարկած ուժեղացված հսկողությանն «Արմենպրես» լրատվական գործակալությունում անդրադարձել են ՆԳՆ Փրկարար ծառայության Գեղարքունիքի մարզային փրկարարական վարչության հատուկ ջրափրկարարական ջոկատի հրամանատար Արմեն Ճզմաչյանն ու Ոստիկանության պարեկային ծառայության Գեղարքունիքի մարզի գումարտակի ջրային պարեկների վաշտի հրամանատար Դավիթ Գալոյանը: Փրկարարները ծառայությունն իրականացնում են 2 հերթափոխով` 24 ժամյա սկզբունքով: Փրկարարները դիտաշտարակներից հեռադիտակների միջոցով հետևում […] ...

Էդգար Սևիկյանը «Ֆերենցվարոշի» հայտացուցակում է

16:40 07.07.2025

Էդգար Սևիկյանը «Ֆերենցվարոշի» հայտացուցակում է

Հայաստանի ազգային հավաքականի կիսապաշտպան Էդգար Սևիկյանը Հունգարիայի չեմպիոն «Ֆերենցվարոշի» հայտացուցակում է և մասնակցում է Ավստրիայում մեկնարկած ուսումնամարզական հավաքին։ Հայ ֆուտբոլիստը հայտավորված է «24» համարով։ Բուդապեշտը ներկայացնող ակումբն ուսումնամարզական հավաքի ընթացքում երկու ընկերական հանդիպում կանցկացնի չեխական «Զլինի» և գերմանական «Կարլսռուեի» դեմ։ Սևիկյանը «Ֆերենցվարոշ» է տեղափոխվել 2024 թ. հունվարին, 17 խաղում խփել է 2 գոլ, կատարել 1 […] ...

Սևանա լճի մակարդակը վերջին մեկ շաբաթում իջել է 1 սմ-ով

16:33 07.07.2025

Սևանա լճի մակարդակը վերջին մեկ շաբաթում իջել է 1 սմ-ով

Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոնը ներկայացնում է Սևանա լճի հիդրոլոգիական ռեժիմը 2025 թվականի հունիսի 30-ից հուլիսի 6-ը: Սևանա լճի մակարդակը 2025 թվականի հունիսի 30-ից հուլիսի 6-ն ընկած ժամանակահատվածում իջել է 1 սմ-ով և կազմել՝ 1900.68 մ (06.07.25թ․), որը հավասար է անցյալ տարվա նույն օրվա մակարդակին, իսկ 2025 թվականի հունվարի 1-ի մակարդակից բարձր է 29 սմ-ով։ Արփա-Սևան […] ...

Տավուշի մարզում բախվել են «Mitsubishi Outlander»-ը, «УАЗ 469»-ը և «Ford Transit»-ը․ կան տուժածներ

16:24 07.07.2025

Տավուշի մարզում բախվել են «Mitsubishi Outlander»-ը, «УАЗ 469»-ը և «Ford Transit»-ը․ կան տուժածներ

Երեկ՝ հուլիսի 6-ին, ավտովթար է տեղի ունեցել Տավուշի մարզում։ Ժամը 16։40-ի սահմաններում Երևան-Սևան-Իջևան ավտոճանապարհին՝ ժողովրդին հայտնի Հաղարծին վանական համալիրի խաչմերուկում, բախվել են 50-ամյա Ժիրայր Գ․-ի վարած «Mitsubishi Outlander» մակնիշի, 35-ամյա Դավիթ Օ․-ի վարած «УАЗ 469» (Վիլիս) մակնիշի և 38-ամյա Թաթուլ Ե․-ի վարած «Ford Transit» մակնիշի ավտոմեքենաները, ինչի հետևանքով վերջինը բախվել է պատնեշին և կողաշրջված հայտնվել […] ...

BACK_TO_TOP