Հայաստանում համաներում հայտարարելու մեծ անհրաժեշտություն կա. իրավապաշտպան

Անկախացումից հետո Հայաստանում մինչ օրս իրականացվել է թվով 9 համաներում, որոնք բոլորը, իրավապաշտպան, փաստաբան Արայիկ Պապիկյանի բնութագրմամբ, եղել են մեծամասամբ ընդհանուր բնույթի համաներումներ: Որոշակի բացառություն է կազմում 2009 թվականի համաներումը, որն ըստ էության վերաբերում էր 2008 թվականի մարտի 1-2-ի դեպքերի առիթով դատապարտվածների համաներմանն ու գործերի կարճմանը:

Ի դեպ, 2013 թվականից հետո Հայաստանում համաներում չի հայտարարվել:

Արայիկ Պապիկյանը ևս համոզված է, որ այսօր Հայաստանում համաներում հայտարարելու հասարակական մեծ պահանջ կա: Նրա պնդմամբ՝ 10-րդ համաներումը  պետք է տարբերվի մինչ այս եղած բոլոր համաներումներից, պետք է ընդգրկի առավել լայն թվով անձանց ու քրեական գործեր, այդ թվում՝ պետք է ունենա շատ մեծ հատուկ մաս ու ըստ էության պետք է լինի ընդհանուր բնույթի համաներում:

«Հատուկ համաներման առումով այստեղ հասարակության մեջ համերաշխության հաստատման առումով հատկապես պիտի ներառվեն հատկապես բոլոր քաղաքական գործերը՝ Շանթ Հարությունյանի և մյուսների գործը, «Սասնա ծռերի» բոլոր երեք գործերը, Անդրիաս Ղուկասյանի գործը. գործերը բավական շատ են ու դրանք պետք է ներառվեն համաներման հատուկ մասում»,- նշել է Պապիկյանը՝ միաժամանակ ավելացնելով, որ համաներումը կարող է միայն չտարածվել սպանության դեպքերի մասով:

Օրինակ բերելով «Սասնա ծռերի» գործը՝ փաստաբանը նշել է, որ համաներումը կարելի է չկիրառել զոհված ոստիկանների մասով, այսինքն՝ այդ մասով քրեական գործի քննությունը պետք է շարունակվի, իսկ տվյալ գործով առաջադրված մյուս 20 մեղադրանքներով, այդ թվում՝ շենք-շինություններ զավթելու մասով պետք է կիրառել համաներում:

«Չպիտի մոռանանք, որ համաներումը կարող է նաև տարածվել հետհեղափոխական, նախկին ռեժիմի կողմից գործած հանցագործությունների վերաբերյալ հարուցված քրեական գործերով, այսինքն՝ առնվազն այս փուլում համաներումից կարող են օգտվել նաև նախկին բռնապետական ռեժիմի ժամանակ հանցագործություն կատարած բազմաթիվ անձինք, սա ևս կարևոր հնարավորություն է»,- նշել է Պապիկյանը՝ ավելացնելով, որ դա կնպաստի նաև երկրում համերաշխության մթնոլորտի ձևավորմանը:

Արայիկ Պապիկյանի պնդմամբ՝ համաներում կիրառելու անհրաժեշտությունը նաև պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ այսօրվա դրությամբ քրեակատարողական հիմնարկներում պահվում է ավելի քան 5000 մարդ, որոնց վրա պետությունը հսկայական գումարներ է ծախսում՝ մոտ 8 միլիարդ դրամ: Օրինակ՝ 1 աշակերտի վրա պետությունն այսօր ամսական ծախսում է մոտ 11 հազար դրամ, իսկ 1 դատապարտյալի համար՝ 200 հազարից ավելի գումար:

Այն մտավախությունը, որ նման լայն համաներում հայտարարելուց հետո կտրուկ կբարձրանա հանցավորության մակարդակը, փաստաբանը չի բացառել, բայց դա համաներում չհայտարարելու հիմնավոր պատճառ չի համարում՝ պնդելով, որ այդ դեպքում խնդիրը իրավապահ մարմիններինն է, որոնք պետք է իրենց գործը ճիշտ կատարեն: