Քննարկվել է աշխատաժամանակի կրճատման վերաբերյալ օրենսդրական նախաձեռնությունը

Գործադիրը «ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքում փոփոխություններ եւ լրացում կատարելու մասին» օրենքի նախագծով առաջարկում է կրճատել աշխատաժամանակի տեւողությունը՝ այն դարձնելով օրական 8-ից 7 ժամ, շաբաթական՝ 40-ից 35՝ պահպանելով աշխատավարձը: Այդ նպատակով մարտի 3-ին աշխատանքային քննարկում էր կազմակերպել ԱԺ աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովը:

Քննարկմանը մասնակցում էին ԱԺ պատգամավորներ, Աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարար Նարեկ Մկրտչյանը, փոխնախարար Ռուբեն Սարգսյանը, ներկայացուցիչներ Հայաստանի գործատուների հանրապետական միությունից, ACSES վերլուծական կենտրոնից, Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայից:

Հանձնաժողովի նախագահ Հերիքնազ Տիգրանյանը տեղեկացրել է՝ թեեւ նախագիծը դեռեւս պաշտոնապես չի ուղարկվել Ազգային ժողով, այնուամենայնիվ, հանձնաժողովն անհրաժեշտ է համարել նախագծին անդրադառնալ այս քննարկումների փուլում՝ լսելու ինչպես պատգամավորների, այնպես էլ սոցիալական գործընկերների տեսակետները:

Աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարար Նարեկ Մկրտչյանի տեղեկացմամբ նախագիծը տեղադրվել է www.e-draft.am-ում, ստացել ե՛ւ դրական, ե՛ւ բացասական կարծիքներ: «Քննարկելու ենք ավելի քան 160 տարվա հնացած մի ինստիտուտ: Այժմ՝ 21-րդ դարում, ժամանակն է, որ անդրադառնանք աշխատաժամանակի կրճատման հնարավորությանը»,- մասնավորապես ասել է նախարարը: Ակնկալվում է, որ փոփոխությունը կնպաստի աշխատանքի եւ անձնական կյանքի միջեւ ժամանակի ու ռեսուրսների արդյունավետ բաշխմանը, այսինքն՝ կստեղծվի հանգստի ժամանակի ավելացման, ընտանիքի հետ ավելի շատ ժամանակ անցկացնելու, սթրեսի, լարվածության եւ գերհոգնածության նվազեցման հնարավորություն:

Աշխատողներն ավելի շատ ժամանակ կունենան զբաղվել անձնական խնդիրների լիարժեք լուծմամբ, ինքնազարգացմամբ, հնարավորություն կունենան կյանքի բոլոր ոլորտներում հավասար ներգրավվածության: Ակնկալվում է, որ փոփոխությունը կնպաստի աշխատանքի արդյունավետության բարձրացմանը, կհանգեցնի արտադրողականության աճի, կնպաստի նոր աշխատատեղերի ավելացմանը թե՛ պետական, թե՛ մասնավոր հատվածում:

Նախարարի տեղակալ Ռուբեն Սարգսյանն էլ հայտնել է, որ ուսումնասիրվել է միջազգային, մասնավորապես, Ֆրանսիայի, Իսլանդիայի, Բելգիայի, մի շարք այլ երկրների փորձը: Մինչեւ նախագծի մշակումն ուսումնասիրվել է 5 մոդել: Ըստ նրա՝ այս նախագծի բուն գաղափարն օգուտ է բերելու ոչ միայն աշխատողին, ինչպես թվում է առաջին հայացքից, այլեւ՝ գործատուին, քանի որ դա նպաստելու է արտադրողականության աճին, գործատուներին մոտիվացնելու է՝ կիրառելու մենեջմենթի նոր մոդելներ:

Այս սպասումների հետ համամիտ չէին Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության նախագահ Վահագն Համբարձումյանը եւ ACSES վերլուծական կենտրոնի տնօրեն Հայկազ Ֆանյանը, որոնք հիմնավորված չէին համարում վերոնշյալ պնդումները՝ ներկայացնելով որոշ հետազոտական տվյալներ եւ առաջարկներ:

Հակառակ տեսակետն ուներ Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայի նախագահ Էլեն Մանասերյանը: Ողջունելի համարելով Կառավարության նախաձեռնությունը՝ նա նշել է, որ սա վերջին տարիների այն նախաձեռնություններից է, որը դրական է գնահատվել աշխատողների տեսանկյունից: «Եթե մենք ուզում ենք ընդամենը մեկ ժամով կրճատել աշխատաժամանակը, ապա դա բոլորովին գործատուի գրպանին նեղություն չի տալու»,- ընդգծել է նա:

ԱԺ առողջապահության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արսեն Թորոսյանն էլ առաջարկել է փոփոխությունը փորձնական կիրառել պետական համակարգում, ինչը նպատակահարմար չի համարել ACSES վերլուծական կենտրոնի տնօրեն Հայկազ Ֆանյանը:

Նախաձեռնությունը դրական է գնահատել ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության եւ հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Մարինա Ղազարյանը՝ հընթացս ներկայացնելով աշխատատեղերում մարդու իրավունքների խախտման հետ կապված մի շարք իրավիճակներ: Պատգամավորի տեղեկացմամբ աշխատաժամանակի կրճատումը դրական ազդեցություն կարող է ունենալ նաեւ ժողովրդագրական խնդիրների լուծման հարցում: Այս համատեքստում ներկայացվել է Լիտվայի դրական փորձը:

Մի հարցում ելույթ ունեցողներից շատերը համակարծիք էին. հաճախակի են աշխատատեղերում մարդու աշխատանքային իրավունքին վերաբերող խախտումները: Այս համատեքստում նշվել է, որ միայն նախորդ տարի 655 բողոք է ստացվել, որոնց մեծ մասը վերաբերել է վերջնահաշվարկի չվճարմանը:

Ամփոփելով քննարկումը՝ ԱԺ աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Հերիքնազ Տիգրանյանն արդյունավետ է գնահատել քննարկումը, որտեղ մի շարք առաջարկներ են հնչել: Հանձնաժողովի նախագահը նշել է, որ դրանք կքննարկվեն հետագայում: