Աուտոիմուն հիվանդությունների համաշխարհային տարածման պատճառը արևմտյան սննդակարգն է

Լոնդոնում գիտնականները հույս ունեն ԴՆԹ-ի նոր հետազոտության միջոցով դեղամիջոց գտնել արագ տարածվող աուտոիմուն հիվանդությունների կանխարգելման և բուժման համար:
Աշխարհում ավելի ու ավելի շատ մարդիկ են տառապում, քանի որ նրանց իմունային համակարգն այլևս չի կարող տարբերել առողջ բջիջները ներխուժող միկրոօրգանիզմներից: Հիվանդությունից պաշտպանող միջոցները, որոնք ժամանակին պաշտպանում էին նրանց, փոխարենը հարձակվում են նրանց հյուսվածքների և օրգանների վրա:

Միջազգային խոշոր հետազոտական ​​ջանքեր են գործադրվում այս միտման դեմ պայքարելու համար:  Լոնդոնի Ֆրենսիս Կրիկ ինստիտուտում,  երկու համաշխարհային փորձագետներ՝ Ջեյմս Լին և Կարոլա Վինուեզան, ստեղծել են առանձին հետազոտական ​​խմբեր՝ օգնելու պարզել աուտոիմուն հիվանդության ճշգրիտ պատճառները:
«Աուտոիմուն  հիվանդությունների դեպքերի թիվը սկսեց աճել մոտ 40 տարի առաջ արևմուտքում», – հայտնել  է Լին The Guardian պարբերականին :  «Սակայն մենք հիմա տեսնում ենք, որ որոշ հիվանդություններ են հայտնվում այն ​​երկրներում, որոնք նախկինում երբեք չեն ունեցել նման հիվանդություններ»:
Օրինակ, վերջին շրջանում աղիների բորբոքային հիվանդությունների դեպքերի ամենամեծ աճը գրանցվել է Մերձավոր Արևելքում և Արևելյան Ասիայում: Մինչ այդ նրանք գրեթե  չեն ունեցել նման հիվանդություն»։

Աուտոիմուն հիվանդությունների դեպքերը տարեկան աճում են 3%-ից 9%-ով: Գիտնականների մեծամասնությունը կարծում է, որ շրջակա միջավայրի գործոնները առանցքային դեր են խաղում այս աճի մեջ:

«Մարդկային գենետիկան չի փոխվել վերջին մի քանի տասնամյակների ընթացքում», – ասում է Լին, ով նախկինում աշխատում էր Քեմբրիջի համալսարանում: «Ուրեմն ինչ-որ բան պետք է փոխվի արտաքին աշխարհում այնպես, որ մեծացնի մեր նախատրամադրվածությունը աուտոիմուն հիվանդության նկատմամբ»:

Այս գաղափարը պաշտպանել է Վինուեզան , ով նախկինում աշխատել է Ավստրալիայի ազգային համալսարանում: Որպես հիվանդության պատճառ նա մատնանշել է ,սննդակարգի փոփոխությունները, արևմտյան ոճի դիետաները , արագ սննդի ընդունումը:
«Արագ սննդի սննդակարգում բացակայում են որոշ կարևոր բաղադրիչներ, ինչպիսիք են բջջանյութը, և ապացույցները ցույց են տալիս, որ այս փոփոխությունն ազդում է մարդու միկրոբիոմի վրա՝ միկրոօրգանիզմների հավաքածուի վրա, որոնք մենք ունենք մեր աղիքներում և որոնք առանցքային դեր են խաղում մարմնի տարբեր գործառույթների վերահսկման գործում», –  ասել է Վինուեսա:

« Աուտոիմուն հիվանդությունների ավելի քան 100 տեսակ  է այժմ հայտնաբերվել»:

Այս առաջադրանքը հնարավոր է դարձել տեխնոլոգիաների մշակման շնորհիվ, որոնք այժմ գիտնականներին թույլ են տալիս մատնանշել ԴՆԹ-ի փոքր տարբերությունները մեծ թվով անհատների միջև: Այս կերպ հնարավոր է լինում բացահայտել աուտոիմուն հիվանդությամբ տառապողների ընդհանուր գենետիկական օրինաչափությունները:
«Մինչև վերջերս մենք չունեինք դրա համար գործիքներ, բայց այժմ մենք ունենք մեծ մասշտաբով ԴՆԹ-ի հաջորդականության այս անհավանական ուժը, և դա փոխել է ամեն ինչ», – ասել է  Լին: «Երբ ես սկսեցի հետազոտություններ կատարել, մենք գիտեինք մոտ կես տասնյակ ԴՆԹ տարբերակներ, որոնք ներգրավված էին աղիների բորբոքային հիվանդության առաջացման մեջ: Այժմ մենք գիտենք ավելի քան 250»:

Լին նաև շեշտել է, որ ամբողջ աշխարհում աուտոիմուն հիվանդությունների դեպքերի աճող թիվը  նշանակում է, որ այժմ կա  նոր բուժումների և դեղամիջոցների  հրատապ անհրաժեշտություն , քան երբևէ նախկինում: «Ներկայումս չկա բուժում աուտոիմուն հիվանդությունների համար, որոնք սովորաբար զարգանում են երիտասարդների մոտ՝ մինչ նրանք փորձում են ավարտել իրենց կրթությունը, ստանալ իրենց առաջին աշխատանքը և ընտանիք կազմել»,- ասել է նա։

«Դա նշանակում է, որ  բազմաթիվ  մարդիկ ենթարկվելու են վիրահատության կամ ստիպված  են լինելու կանոնավոր կերպով ներարկումներ անել իրենց ողջ կյանքի ընթացքում: Դա  մեծ խնդիր է հիվանդների համար և հսկայական ծանրաբեռնվածություն առողջապահական ծառայությունների համար: