12:45 02.04.2022
Իսրայելցի և եվրոպացի պալեոնթոլոգները պարզել են, որ սառցե դարաշրջանի ավարտը հանգեցրել է հիմնականում այն կաթնասունների անհետացմանը, որոնք փոքր ուղեղ են ունեցել՝ համեմատած իրենց մարմնի ընդհանուր զանգվածի հետ: Սա պոտենցիալ կերպով բացատրում է սառցադաշտային մեգաֆաունայի գրեթե բոլոր ներկայացուցիչների անհետացումը, գրում են գիտնականները Scientific Reports ամսագրում հրապարակված հոդվածում:
«Մենք ուսումնասիրեցինք մոտ երեք հարյուր կենդանի և հինգ տասնյակ անհետացած կաթնասունների ուղեղի չափերը։ Մեր հաշվարկները ցույց տվեցին, որ կաթնասունների առաջին խմբի ուղեղի հարաբերական չափերը մոտ 53%-ով ավելի մեծ էին, քան անհետացած կենդանիների մոտ, ինչը ցույց է տալիս կաթնասունների անատոմիայի այս հատկանիշի կարևոր դերը սառցադաշտային ֆաունայի վերացման գործում»,- գրում են հետազոտողները։
Երկրի պատմության վերջին սառցե դարաշրջանը սկսվել է մոտ 2,6 միլիոն տարի առաջ:
Սառցե դարաշրջանի ավարտն ուղեկցվել է մեծ թվով բույսերի և կենդանիների, ներառյալ մամոնտների, բրդոտ ռնգեղջյուրների անհետացմամբ: Գիտնականները երկար ժամանակ փորձում էին հասկանալ, թե ինչու են անհետացել բուսական և կենդանական աշխարհի որոշ ներկայացուցիչներ, ինչպես նաև, թե ինչ դեր կարող էր ունենալ մարդը նրանց անհետացման գործում: Մեգաֆաունայի անհետացման պատճառները հասկանալու համար Թել Ավիվի համալսարանի (Իսրայել) պրոֆեսոր Շայ Մեիրիի գլխավորած պալեոնթոլոգների խումբը հետաքրքրվել է, թե ինչպես կարող է կաթնասունների ուղեղի հարաբերական չափն ազդել մեգաֆաունայի որոշ ներկայացուցիչների անհետացման հավանականության վրա: Գիտնականները ենթադրել են, որ մեծ ուղեղն օգնում է կենդանիներին արագ հարմարվել շրջակա միջավայրի փոփոխվող պայմաններին, այդ թվում՝ խուսափելով մարդկանց հետ շփումից:
Միջին հաշվով, բոլոր կաթնասունները, որոնք այսօր գոյություն ունեն, 53%-ով ավելի մեծ ուղեղ ունեն, քան մամոնտները, բրդոտ ռնգեղջյուրները, ատամնավոր կատուները և այլ կենդանիներ, որոնք անհետացել են 15-10 հազար տարի առաջ:
Այս օրինաչափության առկայությունը, ըստ պրոֆեսոր Մեյրիի և նրա գործընկերների, հուշում է, որ վարքագծային ճկունությունը և շրջակա միջավայրի նոր պայմաններին արագ հարմարվելու ունակությունը առանցքային դեր են խաղացել սառցե դարաշրջանի ավարտից հետո կենդանիների գոյատևման գործում: Հետագա ուսումնասիրություններն ու հաշվարկները ցույց կտան, թե ինչ տեղ է զբաղեցրել մարդը այս էվոլյուցիոն գործընթացներում։
09:20 01.05.2025
Մեծ Բրիտանիայում տեղի կունենան տարածաշրջանային ընտրություններՄայիսի 1-ին Մեծ Բրիտանիայում տեղի կունենան տարածաշրջանային ընտրություններ՝ ցույց տալով Մեծ Բրիտանիայի քաղաքական կուսակցությունների իրական ժողովրդականությունը համընդհանուր ընտրություններից գրեթե ութ ամիս անց: Ընտրատեղամասերը կբացվեն տեղական ժամանակով 07:00-ին և բաց կլինեն մինչև 22:00-ը, իսկ առաջին արդյունքները կհրապարակվեն ուրբաթ երեկոյան: Ընդհանուր առմամբ, ընտրությունների արդյունքը, որին մասնակցելու իրավունք ունի 13,7 միլիոն բրիտանացի, կորոշի 1600 մանդատի ճակատագիրը Անգլիայի 23 […] ...
09:17 01.05.2025
Դատավոր Արտուշ Գաբրիելյանը կալանավորվել էԵրևանի ընդհանուր իրավասության դատարանի Շենգավիթի նստավայրի դատավոր Արտուշ Գաբրիելյանը կալանավորվել է: Տեղեկությունը «Լուրեր»-ի հետ զրույցում հաստատել են գլխավոր դատախազությունից: Դատավորը մեղադրվում է կաշառք ստանալու համար: ...
09:13 01.05.2025
Կարևոր է աշխատանքային իրավունքների ապահովման նկատմամբ պետության պատշաճ վերահսկողության միջոցների ձեռնարկումը․ ՀՀ ՄԻՊՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանը շնորհավորական ուղերձ է հղել Աշխատանքի օրվա առթիվ․ «Սիրելի՛ հայրենակիցներ, Շնորհավորում եմ Մայիսի 1-ի` Աշխատանքի միջազգային օրվա առթիվ: Այս օրը ևս մեկ առիթ է ընդգծելու յուրաքանչյուրի աշխատանքային իրավունքները պաշտպանելու կարևորությունը: Մեր երկրում աշխատանքային իրավունքների պատշաճ իրացման հետ կապված մի շարք խնդիրներ շարունակում են արդիական մնալ: ՄԻՊ աշխատակազմի ուսումնասիրությունները, ստացված բողոքների […] ...
09:10 01.05.2025
Աշխատանքը պետք է լինի արդյունք ստեղծելու և այդ արդյունքը վայելելու միջոց․ Նիկոլ ՓաշինյանՎարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի շնորհավորական ուղերձն Աշխատանքի և աշխատավորների համերաշխության միջազգային օրվա առթիվ. «Սիրելի՛ ժողովուրդ, Հայաստանի Հանրապետության սիրելի՛ քաղաքացիներ, Մայիսի 1–ին նշում ենք Աշխատանքի և աշխատավորների համերաշխության միջազգային օրը, և ուզում եմ բոլորիս շնորհավորել օրվա առիթով։ Քաղաքակրթությունը ձևավորվել ու զարգանում է աշխատանքի արդյունքում, և աշխատանքն է այն գործիքը, որով հնարավոր է անհատի և հանրության կյանքն ավելի […] ...
09:00 01.05.2025
Al Jazeera. Իսրայելի հարվածները Գազայում 24 ժամում 35 մարդու կյանք են խլելԳազայի հատվածին Իսրայելի հարվածների հետեւանքով վերջին 24 ժամում առնվազն 35 պաղեստինցի է զոհվել։ Այս մասին հայտնում է քաթարյան Al Jazeera հեռուստաալիքը՝ հղում անելով անկլավի առողջապահության նախարարությանը։ Զոհվածներից առնվազն 8-ը զոհ են դարձել պաղեստինյան անկլավի կենտրոնական մասում գտնվող Նուսեյրաթ փախստականների ճամբարին իսրայելական բանակի հարվածին։ Հաղորդվել է նաեւ, որ Գազայի հատվածի հիվանդանոցներ է տեղափոխվել 109 վիրավոր։ Նախարարությունը […] ...
08:48 01.05.2025
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց էՎրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային Օսիայի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ ...
