20:50 26.02.2023
Քրոնիկ հոգնածության սինդրոմը ախտորոշվում է միլիոնավոր մարդկանց մոտ ամբողջ աշխարհում, բայց դրա պատճառները դեռ պարզ չեն:
COVID-19 համավարակի երեք տարվա ընթացքում մարդիկ սկսել են ավելի ու ավելի հաճախ դիմել բժիշկների՝ իրենց հիվանդությունից հետո ի հայտ եկած մշտական հոգնածության գանգատներով։
Շուտ հոգնելը, մկանային ցավերը, մոռացկոտությունը և շատերին արդեն ծանոթ «գլխում մշուշը» համախտանիշի հիմնական ախտանշաններն են, որն արդեն ստացել է «երկար քովիդ» անվանումը։
Այս նյարդաբանական ախտանիշների պատճառների որոնումը հետազոտողներին ստիպել է կրկին ուշադրություն դարձնել նմանատիպ նշաններով հիվանդությանը՝ քրոնիկ հոգնածության համախտանիշին կամ միալգիկ էնցեֆալոմիելիտին։
Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշը հիվանդություն է, որը կապված է մարմնի տարբեր համակարգերի խախտման հետ: Նյարդային համակարգը, նյութափոխանակությունը հատկապես տուժում են: Ծանր դեպքերում մարդիկ նույնիսկ չեն կարող վեր կենալ անկողնուց։
Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշի մասին հայտնի է արդեն մի քանի տասնամյակ, սակայն դրա պատճառները մնում են վատ հասկացված, իսկ բժիշկները միշտ չէ, որ լուրջ են վերաբերվում դրա ախտանիշներին։ Այս համախտանիշի համար արդյունավետ բուժում դեռ գոյություն չունի:
Ենթադրվում է, որ շատ դեպքերում Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշն առաջացնում են վիրուսները, ինչպես նաև երկարատև COVID-19-ը կամ բակտերիաները:
Երկու նոր ուսումնասիրություններ, որոնք հրապարակվել են cell Host & Microbe գիտական ամսագրում, ցույց են տվել, որ քրոնիկ հոգնածության համախտանիշը կապված է աղիների բակտերիաների կազմի հետ:
Մասնավորապես, պարզվել է, որ Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշը կապված է բակտերիաների մակարդակի նվազման հետ, որոնք աղիներում արտադրում են բութանաթթու, որը նաև հայտնի է որպես յուղային թթու կամ բուտիրատ:
Այն ձևավորվում է մարդու աղիներում ՝ բակտերիաների գործունեության շնորհիվ, որոնք օգնում են մեզ մարսել բուսական մանրաթելերը։ Բուտիրատը մասնակցում է մարմնի շատ կարևոր գործընթացների, մասնավորապես՝ աջակցում է աղիների առողջությանը:
Բուտիրատ արտադրող աղիքային բակտերիաների պակասը կարող է մասամբ բացատրել, թե ինչպես է իմունային համակարգի աշխատանքը խաթարվում Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշ ունեցող մարդկանց մոտ:
Կարևոր է նշել, որ այս ուսումնասիրությունը չի ապացուցում պատճառահետևանքային կապը միկրոբիոմի փոփոխությունների և Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշի միջև: Բայց հիմա գիտնականների համար պարզ է դարձել, որ աղիներում կարող են թաքնված լինել նրանց հարցերի ավելի շատ պատասխաններ։
Հետազոտության հեղինակները հույս ունեն ստացված արդյունքների հիման վրա մի շարք փորձեր անցկացնել։ Գիտնականները հույս ունեն, որ դա կօգնի ավելի լավ հասկանալ Քրոնիկ հոգնածության համախտանիշն և բացահայտել դրա հիմնական պատճառները:
23:59 16.05.2025
Մատենադարանին հարող ժայռոտ լանջերին քարաթափման կանխարգելիչ միջոցառումներն ավարտվել ենՄատենադարանին հարող ժայռոտ լանջերին քարաթափման կանխարգելիչ միջոցառումներն ավարտվել են: Այս մասին հայտնել են Երևանի քաղաքապետարանից: Ժայռոտ հատվածներում ցանցապատման մակերեսը կազմում է՝ շուրջ 1563 քմ: Աշխատանքներն իրականացվել են ընթացիկ տարվա ծրագրով: Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
23:56 16.05.2025
Իրավիճակը Հայաստանի ճանապարհներին և ԼարսումՓրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են։ Լարսի մասին Վրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային Օսիայի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ ...
23:53 16.05.2025
Շաբաթվա միջազգային անցուդարձի ամփոփումԱյս շաբաթ ուշադրությունն ուղղված էր դեպի Ստամբուլ՝ ռուս-ուկրաինական բանակցություններին։ Բանակցելու առաջարկը նախորդ շաբաթ արել էր ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը։ Մինչ այս երկու երկրների միջև բանակցություններ տեղի էին ունեցել 2022 թվականի մարտին, դարձյալ Թուրքիայում, բայց կողմերը հաջողության չէին հասել։ Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին այս օրերին բազմիցս ասել էր, որ անձամբ կգնա Ստամբուլ և կսպասի Պուտինին։ Ամերիկայի […] ...
23:46 16.05.2025
Երբևէ չհիմնանորոգված թիվ 22 մանկապարտեզում արդեն ստեղծվել են ավելի ապահով, հարմարավետ և ժամանակակից պայմաններԿառուցումից ի վեր երբևէ չհիմնանորոգված թիվ 22 մանկապարտեզում արդեն ստեղծվել են ավելի ապահով, հարմարավետ և ժամանակակից պայմաններ մեր փոքրիկների համար: Այս մասին Ֆեյսբուքի իր էջում հայտնել է Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը: Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
23:41 16.05.2025
Ջերմոցային գազերի գլոբալ արտանետումներըՉնայած կլիմայական փոփոխությունների դեմ պայքարի բազմաթիվ խոստումներին, աշխարհում ջերմոցային գազերի արտանետումները շարունակել են աճել՝ 2023 թվականին հասնելով նոր ռեկորդային մակարդակի՝ 53 միլիարդ տոննա CO₂ համարժեք։ Այս մասին հայտնել են «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից: Աշխարհում ջերմոցային գազերի ամենամեծ արտանետողը Չինաստանն է, որը արտանետում է գլոբալ ՋԳ արտանետումների 30 տոկոսը։ Հաջորդում են ԱՄՆ-ն ու Հնդկաստանը։ Այս […] ...
23:38 16.05.2025
«Դինամո» մարզադահլիճում կանցկացվի «Երևանի քաղաքապետի գավաթ 2025» ձյուդոյի միջազգային մրցաշարըԵրևանի քաղաքապետարանից տեղեկացրել են, որ մայիսի 25-26-ը Դինամո մարզադահլիճում կկայանա «Երևանի քաղաքապետի գավաթ 2025» ձյուդոյի միջազգային մրցաշարը։ Վայրը՝ «Դինամո» մարզադահլիճ, սկիզբը՝ ժամը 11:00: Մուտքն ազատ է: «Եկե՛ք աջակցենք մեր մարզիկներին և տեսնենք՝ ո՞վ կտանի գավաթն այս տարի»,- նշվում է քաղաքապետարանի Ֆեյսբուքի գրառման մեջ: ...