08:29 21.06.2023
Ալցհեյմերի հիվանդությունը հաճախ զարգանում է 65 տարեկանից հետո, սակայն կան նաև այս հիվանդության վաղ ձևեր։ Այս մասին երկուշաբթի՝ հունիսի 19-ին, ասել է բժշկական գիտությունների թեկնածու, նյարդաբան Մարինա Անիկինան։
«Ալցհեյմերի դասական ձևն այն է, երբ խանգարվում է հիշողությունը, առարկաների անունները և գործունեությունը: Այսինքն՝ հիվանդի համար դժվար է հագնվել, կոճակներ ամրացնել, կոշիկների թելերը կապել։ Որքան ուշ է զարգանում հիվանդությունը, այնքան ավելի բարենպաստ է այն՝ ավելի քիչ վարքային խանգարումներով»,- ասել է բժիշկը Paragraph-ին տված հարցազրույցում։
Նա հավելել է, որ հիվանդության ժառանգական ձևերը 1%-ից պակաս են։ Գենետիկական թեստավորումն այժմ հասանելի է: Նման վերլուծություն կատարվում է հենց հիվանդի և նրա երեխաների կողմից հատուկ գենետիկ լաբորատորիաներում:
65 տարեկանից բարձր մարդկանց մոտ հիվանդությունը դրսևորվում է հիշողության և ուշադրության թուլացած վիճակում, մարդը հաճախ նորից հարցնում է և երկար ժամանակ փնտրում բառերը, խոսում կոտրված նախադասություններով։ Ալցհեյմերի հիվանդությամբ հիվանդները հաճախ փոխում են իրերը և դադարում հոգ տանել իրենց մասին:
Անիկինայի խոսքով, այս հիվանդության վաղ ձեւերում ավելի հաճախ նկատվում են վարքային դրսեւորումներ։ Մարդիկ դառնում են ավելի դյուրագրգիռ և հուզվող։ Երբեմն Ալցհեյմերի զարգացման առաջին ախտանիշները կարող են լինել ծանր անհանգստություն և դեպրեսիա:
Նյարդաբանը խորհուրդ է տվել դիմել բժշկի, եթե մեկ ամսից ավելի տրամադրության, մոտիվացիայի, դեպրեսիայի մշտական նվազում կա։
«Նույնիսկ եթե դա տրամադրության մեկուսացված խանգարում է, այն դեռ պետք է շտկվի: Նման պայմանները վնասում են ուղեղին, և թվում է, թե այն փոքրանում է իր գործառույթներում և դադարում է ամբողջությամբ աշխատել։ Երբ նման պայմանը երկարաձգվի, վաղ թե ուշ դա բացասական հետևանքներ կունենա»,- ընդգծել է նյարդաբանը։
Հաճախ նման պայմաններում գտնվող մարդիկ առաջին հերթին դիմում են հոգեբաններին։ Իրավասու մասնագետը կարող է ձեզ ուղղորդել նյարդաբանի մոտ լրացուցիչ հետազոտության:
Անիկինան խորհուրդ է տվել չափաբաժիններ ընդունել որպես Ալցհեյմերի հիվանդության կանխարգելիչ միջոց: Դուք չեք կարող անընդհատ աշխատել արտակարգ ռեժիմով, չհանգստանալ և չլրացնել ռեսուրսը: Կարևոր է վերահսկել քունը, զգացմունքները, ջուր խմել, լավ ուտել, վերահսկել արյան ճնշումը, ինչպես նաև խոլեստերինի և շաքարի մակարդակը:
Կարևոր է վերահսկել ձեր հորմոնալ մակարդակը, հատկապես նրանց համար, ովքեր ունեն մակերիկամների, վահանաձև գեղձի կամ վերարտադրողական համակարգի հիվանդություններ:
12:47 14.05.2025
Տեղի կունենա Հովհաննես Այվազովսկու «Ծովային տեսարան» ստեղծագործության վիրտուալ իրականության շնորհանդեսըՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության «Աջակցություն մշակութային ժառանգության պահպանմանն ու հանրահռչակմանը» դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակում մայիսի 18-ին՝ Թանգարանների միջազգային օրը, Դիլիջանի երկրագիտական թանգարան-պատկերասրահում տեղի կունենա Հովհաննես Այվազովսկու «Ծովային տեսարան» ստեղծագործության վիրտուալ իրականության շնորհանդեսը: Միջոցառման սկիզբը՝ ժամը 15:00: Ծրագրի իրականացման նպատակով ընտրվել է հայ մեծանուն նկարիչ Հովհաննես Այվազովսկու «Ծովային տեսարան» ստեղծագործությունը, որը վիրտուալ իրականության միջոցով այցելուին հնարավորություն […] ...
12:37 14.05.2025
Հայաստանն ու Ադրբեջանը մոտ են իրենց հակամարտությունների կարգավորմանը․ ՈւիթքոֆԱՄՆ Մերձավոր Արևելքի հարցերով հատուկ դեսպանորդ Սթիվ Ուիթքոֆը հայտարարել է, որ առաջիկա մի քանի ամիսների ընթացքում Աբրահամի համաձայնագրերին (արաբական երկրների և Իսրայելի միջև հարաբերությունների կարգավորման վերաբերյալ համաձայնագրեր) կարող են միանալ 4-6 երկիր, այդ թվում՝ Սիրիան, Լիբանանը, Հայաստանը և Ադրբեջանը։ «Իմ կանխատեսումն այն է, որ շուտով մենք կտեսնենք Լիբանանում և նույնիսկ Սիրիայում հարաբերությունների կարգավորման ներուժը։ Դա […] ...
12:32 14.05.2025
Շիրակի քրեական ոստիկանները բացահայտել են թմրամիջոցի իրացման դեպք․ իրացնողը կալանավորվել էՔրեական ոստիկանության Շիրակի մարզային վարչության ծառայողները թմրանյութի իրացման վերաբերյալ ստացել էին օպերատիվ տեղեկություն: Հանցագործության բացահայտումը մայիսի 5-ին էր: Ժամը 13.20-ին Շիրակի քրեական ոստիկանները Գյումրիի Հաղթանակի պողոտայում ձերբակալեցին գյումրեցի երկու տղամարդու` 62 և 53 տարեկան: Երկուսն էլ տեղափոխվեցին վարչություն, որտեղ խուզարկությամբ 62-ամյա գյումրեցու մոտ հայտնաբերված տոպրակում կար չորս ներարկիչ, մեկը` լցված թափանցիկ հեղուկով: Նա հայտնեց, որ […] ...
12:28 14.05.2025
Իրանն ու ԱՄՆ-ն համաձայնել են շարունակել միջուկային բանակցություններըԻրանը և Միացյալ Նահանգները համաձայնության են եկել շարունակել բանակցությունները՝ Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ ստեղծված ճգնաժամը կարգավորելու համար և քննարկում են խորհրդակցությունների հաջորդ փուլի ժամանակն ու վայրը։ Այս մասին հայտնել է Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Էսմայիլ Բաղային։ «Այն փաստը, որ բանակցություններ են ընթանում, և երկու կողմերն էլ հաստատել են դրանք շարունակելու իրենց մտադրությունը, […] ...
12:21 14.05.2025
Քաղաքացիական ավիացիայի գլխավոր վարչության նախկին պետը պետությանը պատճառել է շուրջ 274 մլն դրամի վնասՀՀ քննչական կոմիտեի հատկապես կարևոր գործերի քննության գլխավոր վարչությունում քննվող քրեական վարույթի նախաքննության ընթացքում իրականացված լայնածավալ վարութային և ապացուցողական գործողությունների արդյունքում պարզվել է, որ Քաղաքացիական ավիացիայի գլխավոր վարչության նախկին պետն իր ենթակայության տակ գտնվող ընկերության տնօրեն Ֆ.Մ.-ի և իր հորեղբորորդի Կ.Մ.-ի օժանդակությամբ պաշտոնեական դիրքն օգտագործել է ծառայության շահերին հակառակ, որն էական վնաս է պատճառել պետության […] ...
12:15 14.05.2025
ՀՀ ԱԺ նախագահը հանդիպել է Ղազախստանի խորհրդարանի Մաժիլիսի նախագահինՊաշտոնական այցով Ղազախստանում գտնվող ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը հանդիպել է Ղազախստանի խորհրդարանի Մաժիլիսի նախագահ Երլան Կոշանովի հետ: Շնորհակալություն հայտնելով Երլան Կոշանովին հրավերի, ինչպես նաեւ ջերմ ընդունելության համար` Ալեն Սիմոնյանն ընդգծել է, որ մեր երկիրը բարձր է գնահատում Ղազախստանի հետ գործընկերային հարաբերությունները եւ պատրաստ է ջանքեր ներդնել դրանց հետագա խորացման ուղղությամբ: Այս համատեքստում ԱԺ նախագահն […] ...
