08:16 16.01.2024
Մանկության հիշողությունների կորուստը կարող է կապված լինել մարդու անհատական հատկանիշների, կյանքի հանգամանքների, իսկ կարճաժամկետ հիշողության կորստի դեպքում՝ հոգեկան վիճակի հետ։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին։
Ըստ նրա՝ հոգեբանության մեջ կան մի քանի տեսություններ ու վարկածներ, որոնք փորձում են բացատրել այս երեւույթը։
«Մանկությունը մոռանալու հնարավոր պատճառներից մեկը տրավման է: Եթե անձը մանկության տարիներին ունեցել է որոշ բացասական կամ տրավմատիկ իրադարձություններ, ինչպիսիք են ֆիզիկական կամ էմոցիոնալ բռնությունը, ահաբեկումը կամ սիրելիների կորուստը, ապա նա կարող է ենթագիտակցորեն ճնշել այդ հիշողությունները, որպեսզի պաշտպանվի ցավից և տառապանքից: Սա կոչվում է փսիխոգեն ամնեզիա»,- պարզաբանել է նա:
Հոգեբանը նշել է, որ փսիխոգեն ամնեզիան հիշողության խանգարում է, որի դեպքում մարդը չի կարողանում հիշել իր կյանքի որոշակի ժամանակահատվածներ կամ իրադարձություններ՝ կապված հոգեբանական սթրեսի կամ տրավմայի հետ։
«Սա կարող է լինել ամբողջական կամ մասնակի մոռացում, ժամանակավոր կամ երկարաժամկետ: Հոգեոգեն ամնեզիան կարող է առաջանալ կամ մեկ տրավմատիկ իրադարձության կամ քրոնիկական սթրեսի կամ բռնության հետևանքով: Հոգեբանական պաշտպանության մեխանիզմն օգնում է մարդուն հաղթահարել այն սարսափը, որն ապրում է, օրինակ, երբ ծնողներն առանց պատճառի ապտակել են կամ ավագ դպրոցի աշակերտները գլուխը խցկել են զուգարանակոնքի մեջ։ Մուտքագրեք այստեղ ցանկացած բան. ուղեղը կփորձի ջնջել ցանկացած տրավմատիկ իրադարձություն, որը սարսափ է առաջացրել: Սա անհրաժեշտ է ապրել շարունակելու համար»,- հավելել է նա։
Սակայն դա չի նշանակում, որ այդ հիշողություններն ամբողջությամբ անհետանում են ուղեղից։ Դրանք կարող են վերականգնվել որոշակի պայմաններում, օրինակ՝ հոգեթերապիայի, հիպնոսի ժամանակ կամ որոշ հրահրող գործոնների ազդեցության տակ։
«Մանկության մոռացության մյուս հնարավոր պատճառն ընտրողականությունն է: Եթե մարդ մեծ նշանակություն չի տալիս իր մանկությանը կամ առանձնահատուկ կապվածություն չունի դրան, ապա նա կարող է պարզապես ուշադրություն չդարձնել իր մանկության հիշողություններին ու չակտիվացնել դրանք իր մտքում։ Սա կոչվում է ընտրովի մոռացում»,- ընդգծել է հոգեբանը։
Սամբուրսկին նշել է, որ ընտրովի մոռանալը գործընթաց է, երբ մարդը մոռանում է իր հետաքրքրություններին, նպատակներին, համոզմունքներին կամ ինքնագնահատականին չհամապատասխանող տեղեկությունը։
«Ընտրովի մոռացումը հոգեբանական հարմարվողական մեխանիզմ է, որն օգնում է մարդուն կենտրոնանալ այն բանի վրա, ինչն իր համար կարևոր է և օգտակար ներկայում և ապագայում: Բայց նույնիսկ ընտրովի մոռացության դեպքում հիշողություններն ամբողջությամբ չեն ջնջվում։ Դրանք կարելի է հիշել որոշակի հանգամանքներում, օրինակ՝ երեխաների ընկերների հետ հանդիպելիս, լուսանկարներ դիտելիս կամ գիրք կարդալիս»,- ամփոփել է Սամբուրսկին։
17:16 05.05.2025
Խորհրդարանում հյուրընկալել են Ղազախստանի դեսպանին
17:02 05.05.2025
Մահացել է ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանը
16:46 05.05.2025
Երևանի Սարալանջի փողոցում բախվել են «BMW»-ները
17:27 05.05.2025
Անցկացվել է հաշմանդամային բազկամարտի 2025 թ. Հայաստանի առաջնությունըՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ հաշմանդամային սպորտի ֆեդերացիան անցկացրել է հաշմանդամային բազկամարտի 2025 թ. Հայաստանի առաջնությունը: Առաջնությանը մասնակցել է հաշմանդամություն ունեցող 80 մարզիկ, այդ թվում՝ 8 աղջիկ, 72 տղա՝ Հայաստանի տարբեր մարզերից: Այն անցկացվել է՝ համաձայն Հայաստանի և աշխարհի բազկամարտի ֆեդերացիաների կանոնակարգի։ Հայաստանի հաշմանդամային բազկամարտի առաջնությունն անցկացվել է՝ ըստ տարիքային խմբերի, քաշային […] ...
17:21 05.05.2025
Տեղի է ունեցել ՄԱԶԾ «Նոր Հայաստան՝ ժամանակակից խորհրդարան» ծրագրի խորհրդի ամենամյա նիստըՄայիսի 5-ին տեղի է ունեցել ՄԱԿ-ի զարգացման ծրագրի (ՄԱԶԾ) «Խթանելով ՀՀ ԱԺ արձագանքման կարողությունները, արդյունավետությունը, թափանցիկությունն ու ներառականությունը (Նոր Հայաստան՝ ժամանակակից խորհրդարան ՆՀԺԽ 2.0)» ծրագրի խորհրդի ամենամյա նիստը, որին մասնակցել են ՀՀ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը, ՀՀ-ում Շվեդիայի արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Պատրիկ Սվենսոնը, ՀՀ-ում Կանադայի արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Էնդրյու Թըրները, ՀՀ-ում ՄԱԶԾ մշտական […] ...
17:16 05.05.2025
Խորհրդարանում հյուրընկալել են Ղազախստանի դեսպանինՀայաստանի եւ Ղազախստանի միջեւ երկկողմ ու բազմակողմ ձեւաչափերում հաստատված է փոխգործակցության բարձր մակարդակ: Մենք սերտ համագործակցում ենք ղազախ գործընկերների հետ բոլոր ուղղություններով: Այս մասին նշել է ՀՀ ԱԺ Հայաստան-Ղազախստան բարեկամական խմբի ղեկավար Վաղարշակ Հակոբյանը մեր երկրում Ղազախստանի դեսպան Բոլատ Իմանբաեւի հետ հանդիպմանը: Զրուցակիցները կարեւորել են երկու երկրների միջեւ հարաբերությունների առավել զարգացումն ու միջխորհրդարանական կապերի խորացումը: […] ...
17:08 05.05.2025
Մբապեի դուբլն ու «Ռեալի» հաղթանակը«Ռեալն» Իսպանիայի Լա լիգայի 34-րդ տուրում սեփական հարկի տակ 3-2 հաշվով հաղթել է Վիգոյի «Սելտային»: Դուբլ է գրանցել ֆրանսիացի հարձակվող Կիլիան Մբապեն: Գործող չեմպիոնը 75 միավորով երկրորդն է, առաջատար կատալոնական «Բարսելոնայից» ետ է չորս միավորով: Հաջորդ տուրում մադրիդցիները կհյուրընկալվեն հենց «Բարսելոնային»: «Սելտան» 46 միավորով 7-րդն է: ...
17:02 05.05.2025
Մահացել է ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանը89 տարեկանում մահացել է ՀՀ ԳԱԱ նախկին նախագահ, ԵՊՀ նախկին ռեկտոր, ակադեմիկոս Ռադիկ Մարտիրոսյանը։ Ռադիկ Մարտիրոսյանը ծնվել է 1936թ. մայիսի 1-ին ԼՂԻՄ Մարտակերտի շրջանում։ 1958 թ. ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետը՝ աստղաֆիզիկոսի որակավորմամբ։ 1960-1960 թթ. սովորել է ԽՍՀՄ ԳԱ Մոսկվայի Պ. Լեբեդևի անվան ֆիզիկայի ինստիտուտի ասպիրանտուրայում։ 1964-1968 թթ. եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ ռադիոֆիզիկայի […] ...
16:58 05.05.2025
Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել են ՀՀ սահմանամերձ բնակավայրերում ընտանիքների բնակարանային մատչելիության ապահովման պետական աջակցության 2022-2025 թթ. ծրագրի ցուցանիշներըՎարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել խորհրդակցություն, որի ընթացքում քննարկվել են ՀՀ սահմանամերձ բնակավայրերում ընտանիքների բնակարանային մատչելիության ապահովման պետական աջակցության 2022-2025 թթ. ծրագրի ցուցանիշները: Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարի տեղակալ Դավիթ Խաչատրյանը մանրամասներ է ներկայացրել ծրագրի ընթացքի, մասնավորապես՝ ըստ բնակավայրերի իրականացված գործարքների ժամանակագրության, ակտիվության և կարգավիճակի վերաբերյալ: Զեկուցվել է, որ 2025 թ. մայիսի 1-ի […] ...
