08:16 16.01.2024
Մանկության հիշողությունների կորուստը կարող է կապված լինել մարդու անհատական հատկանիշների, կյանքի հանգամանքների, իսկ կարճաժամկետ հիշողության կորստի դեպքում՝ հոգեկան վիճակի հետ։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին։
Ըստ նրա՝ հոգեբանության մեջ կան մի քանի տեսություններ ու վարկածներ, որոնք փորձում են բացատրել այս երեւույթը։
«Մանկությունը մոռանալու հնարավոր պատճառներից մեկը տրավման է: Եթե անձը մանկության տարիներին ունեցել է որոշ բացասական կամ տրավմատիկ իրադարձություններ, ինչպիսիք են ֆիզիկական կամ էմոցիոնալ բռնությունը, ահաբեկումը կամ սիրելիների կորուստը, ապա նա կարող է ենթագիտակցորեն ճնշել այդ հիշողությունները, որպեսզի պաշտպանվի ցավից և տառապանքից: Սա կոչվում է փսիխոգեն ամնեզիա»,- պարզաբանել է նա:
Հոգեբանը նշել է, որ փսիխոգեն ամնեզիան հիշողության խանգարում է, որի դեպքում մարդը չի կարողանում հիշել իր կյանքի որոշակի ժամանակահատվածներ կամ իրադարձություններ՝ կապված հոգեբանական սթրեսի կամ տրավմայի հետ։
«Սա կարող է լինել ամբողջական կամ մասնակի մոռացում, ժամանակավոր կամ երկարաժամկետ: Հոգեոգեն ամնեզիան կարող է առաջանալ կամ մեկ տրավմատիկ իրադարձության կամ քրոնիկական սթրեսի կամ բռնության հետևանքով: Հոգեբանական պաշտպանության մեխանիզմն օգնում է մարդուն հաղթահարել այն սարսափը, որն ապրում է, օրինակ, երբ ծնողներն առանց պատճառի ապտակել են կամ ավագ դպրոցի աշակերտները գլուխը խցկել են զուգարանակոնքի մեջ։ Մուտքագրեք այստեղ ցանկացած բան. ուղեղը կփորձի ջնջել ցանկացած տրավմատիկ իրադարձություն, որը սարսափ է առաջացրել: Սա անհրաժեշտ է ապրել շարունակելու համար»,- հավելել է նա։
Սակայն դա չի նշանակում, որ այդ հիշողություններն ամբողջությամբ անհետանում են ուղեղից։ Դրանք կարող են վերականգնվել որոշակի պայմաններում, օրինակ՝ հոգեթերապիայի, հիպնոսի ժամանակ կամ որոշ հրահրող գործոնների ազդեցության տակ։
«Մանկության մոռացության մյուս հնարավոր պատճառն ընտրողականությունն է: Եթե մարդ մեծ նշանակություն չի տալիս իր մանկությանը կամ առանձնահատուկ կապվածություն չունի դրան, ապա նա կարող է պարզապես ուշադրություն չդարձնել իր մանկության հիշողություններին ու չակտիվացնել դրանք իր մտքում։ Սա կոչվում է ընտրովի մոռացում»,- ընդգծել է հոգեբանը։
Սամբուրսկին նշել է, որ ընտրովի մոռանալը գործընթաց է, երբ մարդը մոռանում է իր հետաքրքրություններին, նպատակներին, համոզմունքներին կամ ինքնագնահատականին չհամապատասխանող տեղեկությունը։
«Ընտրովի մոռացումը հոգեբանական հարմարվողական մեխանիզմ է, որն օգնում է մարդուն կենտրոնանալ այն բանի վրա, ինչն իր համար կարևոր է և օգտակար ներկայում և ապագայում: Բայց նույնիսկ ընտրովի մոռացության դեպքում հիշողություններն ամբողջությամբ չեն ջնջվում։ Դրանք կարելի է հիշել որոշակի հանգամանքներում, օրինակ՝ երեխաների ընկերների հետ հանդիպելիս, լուսանկարներ դիտելիս կամ գիրք կարդալիս»,- ամփոփել է Սամբուրսկին։
22:59 05.07.2025
Նեթանյահուն կաբինետի նիստ կանցկացնի՝ պատանդների գործարքը քննարկելու համարԻսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն կհավաքի կառավարության (այսպես կոչված՝ փոքր կաբինետի) հիմնական անդամներին՝ Գազայի հատվածում պատանդների վերաբերյալ ՀԱՄԱՍ-ի հետ համաձայնագիրը քննարկելու համար, հայտարարել է Իսրայելի կառավարության ղեկավարի գրասենյակի խորհրդական Դմիտրի Գենդելմանը։ Նա մանրամասնել է, որ հանդիպմանը կքննարկվի նաև Կատարում կայանալիք բանակցություններին իսրայելական պատվիրակություն ուղարկելու հարցը։ Ավելի վաղ Ynet պորտալը հայտնել էր, որ Իսրայելի իշխանությունները ՀԱՄԱՍ-ից պատասխան […] ...
22:45 05.07.2025
Բրազիլիայի նախագահը հայտարարել է, որ BRICS-ը խթանում է ինտեգրացիան և համերաշխությունըBRICS երկրները զարգացնում են ինտեգրացիան և խրախուսում համերաշխությունը՝ որպես պատերազմների և անտարբերության հակակշիռ, իսկ Ռիո դե Ժանեյրոյում կայանալիք գագաթնաժողովը կօգնի գտնել գլոբալ ճգնաժամերի լուծումներ, հայտարարել է Բրազիլիայի նախագահ Լուիս Ինասիո Լուլա դա Սիլվան։ «Պատերազմներից քայքայված աշխարհում բարգավաճում չի լինի: Պատնեշների փոխարեն մենք խթանում ենք ինտեգրացիան։ Անտարբերության փոխարեն մենք կառուցում ենք համերաշխություն», – ասել է Լուլան՝ […] ...
22:29 05.07.2025
Նիկոլ Փաշինյանի հետ Տավուշի մարզում հետևել ենք բանակային խաղերի շրջանակում անցկացված մարտական փոխանցումավազքի մրցումներին. ՊապիկյանՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է․ «Այսօր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ Տավուշի մարզում հետևել ենք բանակային խաղերի շրջանակում անցկացված մարտական փոխանցումավազքի մրցումներին: Բանակային խաղերն անցկացվում են երրորդ տարին անընդմեջ։ Այս տարի մեկնարկել են հունիսի 29-ին և կավարտվեն հուլիսի 6-ին»: ...
22:15 05.07.2025
Ցուկերբերգը արծվի կոստյում է հագել Անկախության օրվա առթիվԱմերիկացի միլիարդատեր Մարկ Ցուկերբերգը ԱՄՆ Անկախության օրվա պատվին արծվի հագուստով սյորֆինգ է արել։ Նա միջոցառման տեսանյութը հրապարակել է Instagram-ում։ «Սա՞ է իմ արած ամենահիմար բանը», – գրել է նա։ Մեկ օր առաջ Ցուկերբերգին ցույց էին տվել Սպիտակ տան Օվալաձև աշխատասենյակի դուռը։ Պատճառը նրա հանկարծակի հայտնվելն էր նոր F-47 կործանիչի մշակմանը նվիրված փակ հանդիպմանը։ Ըստ NYP-ի՝ […] ...
21:50 05.07.2025
ՀԱՄԱՍ-ը կոչ է արել ԱՄՆ-ին վերանայել Իսրայելի հետ կնքված հրադադարի համաձայնագիրըՊաղեստինյան ՀԱՄԱՍ շարժումը խնդրել է փոփոխություններ կատարել ԱՄՆ-ի և Իսրայելի միջև կնքված հրադադարի առաջարկում՝ կարգավորման երեք ասպեկտների վերաբերյալ, հաղորդում է New York Times-ը՝ հղում անելով ՀԱՄԱՍ-ի պաշտոնյայի և բանակցություններին ծանոթ մեկ այլ անձի։ Ավելի վաղ ՀԱՄԱՍ-ը հաստատել էր, որ դրական է արձագանքել Գազայի հատվածում հրադադարի առաջարկին և պատրաստ է բանակցություններ սկսել։ «ՀԱՄԱՍ-ը խնդրել է փոփոխություններ […] ...