Հոգեբանը բացատրել է, թե ինչու ծնողները չպետք է իրենց կյանքը վերածեն «կյանքի՝ հանուն երեխայի»

Երիտասարդ ծնողները հաճախ լիովին տարրալուծվում են իրենց երեխայի մեջ և ամբողջովին մոռանում իրենց և իրենց կարիքների մասին: Ընտանիքի վրա կենտրոնանալը կարևոր է, բայց նրանք, ովքեր լիովին հրաժարվում են իրենց երջանկությունից և ապրում են միայն հանուն իրենց երեխաների, կարող են վնասել և՛ իրենց, և՛ իրենց երեխաներին, հատկապես բաժանման շրջանում։ Այս մասին Газета.Ru-ին ասել է բժիշկ, կլինիկական հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին։

«Բաժանումը երեխայի զարգացման բնական և անհրաժեշտ փուլն է։ Երեխան ձևավորվում է որպես ինքնուրույն անձնավորություն, հստակ ինքնությամբ, որն ունակ է ինքնավար գործողությունների և կյանքի: Բաժանումը բաղկացած է 4 փուլից՝ բաժանում, բողոք, վերադարձ, համախմբում։ Յուրաքանչյուր փուլ ուղեկցվում է տարբեր հույզերով և հանգեցնում է տարբեր կոնֆլիկտների ու ճգնաժամերի, որոնցից յուրաքանչյուրը պահանջում է ծնողների աջակցությունն ու ըմբռնումը: Դեռահասների հետ կոնֆլիկտները սրվում են նրանով, որ ծնողները մեծանում են իրենց երեխաների հետ մտերմության կորստի զգացումով: Այն ըմբռնումը, որ ազդեցությունը երեխայի վրա անհետանում է, և դու հետին պլան ես ընկնում, շատ մեծահասակների մղում է նյարդային պոռթկման»,- բացատրել է նա:

Հոգեբանի խոսքով՝ խնդիրն այն է, որ եթե ծնողներն ապրում են միայն հանուն իրենց երեխաների և չունեն այլ հետաքրքրություններ ու գործունեություն, կարող են խաթարել բաժանման գործընթացի բնական ընթացքը։ Չափազանց խնամակալությունը և ամբողջական վերահսկողությունը խոչընդոտներ են ստեղծում երեխայի համար չափահաս դառնալու ճանապարհին:

«Երբ երեխաները մեծանում և բաժանվում են, որոշ ծնողներ զգում են խորը դեպրեսիա և գիտակցում, որ կորցրել են կյանքի միակ իմաստը: Սա կոչվում է դատարկ բնի համախտանիշ: Դա տեղի է ունենում այն ​​մարդկանց մոտ, ովքեր չգիտեն, թե ինչ անել կամ ինչպես լրացնել իրենց ազատ ժամանակը, երբ իրենց որդին ամուսնացել է և լքել տունը: Այն զգացումը, որ նրանք դարձել են անպետք, կրծում է, և մարդիկ չեն կարողանում ընդունել, որ երեխաները մեծացել են»,- հավելել է փորձագետը։

Հաճախ նաև այդպիսի ծնողներն անգիտակցաբար դառնում են իրենց երեխաների մանիպուլյացիաների զոհ: Երբ ծնողների ամբողջ կյանքը կենտրոնանում է մեկ երեխայի վրա, նա արագ հասկանում է, որ ծնողներին կարելի է պարանների մեջ գցել, և խնդրանքներին վերջ չի լինի:

«Խաղալիքների խանութում հատակին պառկած ու բղավող երեխաները այն խնդիրների ամենավառ օրինակներից են, որոնք ծագում են միայն երեխայի կյանքով ապրող ծնողների մոտ։ Սա գուցե 158-րդ խաղալիքն է, սենյակը աղբով է լցված, բայց եթե սահմանափակումներ չլինեն, երեխաները հեշտությամբ կպահանջեն՝ անկախ ծնողների կարծիքից ու զգացմունքներից»,- նկատել է հոգեբանը։

Սամբուրսկին ընդգծել է, որ ծնողները, ովքեր ապրում են հանուն իրենց երեխաների, հաճախ իրենց երեխաներին զրկում են զարգանալու և մեծանալու հնարավորությունից։ Ծնողները միշտ ցանկանում են, որ իրենց երեխաները ավելորդ ռիսկի չդիմեն և չխառնվեն վատ ընկերությունների հետ: Սա հանգեցնում է գերպաշտպանվածության, քայլ առ քայլ վերահսկողության և ընտրության ազատությունից զրկման։ Ծնողները, չափից դուրս պաշտպանելով իրենց երեխաներին, իրականում արգելում են նրանց ինքնուրույն լուծել խնդիրները, սովորել իրենց սխալներից և հաղթահարել առաջին դժվարությունները։ Նման պայմաններում անկախության հմտությունը լիարժեք զարգացնել չի կարող։

«Ծնողները, ովքեր ապրում են միայն հանուն իրենց երեխաների, կտրելով իրենց բոլոր կապերն ու հետաքրքրությունները ընտանիքից դուրս, վատացնում են իրենց և իրենց երեխաների վիճակը: Երեխաների շուրջ վակուում ստեղծելով՝ նրանք կորցնում են սեփական զարգացման հնարավորությունը և միևնույն ժամանակ արգելափակում են իրենց երեխաների սովորելու հնարավորությունը։ Ընտանիքի և երեխաների մասին հոգ տանելը կարևոր է, բայց որպեսզի ընտանիքի յուրաքանչյուր անդամ երջանիկ լինի, պետք է թույլ տաս երեխաներին և քեզ զարգանալ»,- ասել է նա։

Հոգեբանը խորհուրդ է տվել սկսել ապրել երեխաների հետ, այլ ոչ թե երեխաների համար:

«Խաղաղության հիմքը լինելու է վստահելի և ներդաշնակ հարաբերությունները։ Սովորեք լսել և հասկանալ երեխաներին, անկախ նրանից, թե ինչ ճգնաժամի մեջ են նրանք գտնվում: Տվեք նրանց ազատություն և ընտրության իրավունք, սովորեցրեք, թե ինչպես կառուցել անձնական սահմաններ և օգնեք նրանց զարգանալ: Սիրեք ձեր երեխաներին անվերապահորեն, բայց ոչ անպատասխանատու կերպով»,- եզրափակել է հոգեբանը։