Կիլիկյան Հայաստանի բացառիկ պալատական ձեռագիր է հայտնաբերվել – ShantNews – Շանթ Հեռուստաընկերություն – Լուրեր – Shant TV Online
TIME
Ամսաթիվ
06 08 2025
  • $
    383.68
  • RUBLE
    4.80
  • 445.22
WEATHER
+37.09 oC

Կիլիկյան Հայաստանի բացառիկ պալատական ձեռագիր է հայտնաբերվել

19:20 02.07.2019

Ֆրանսիայում հայտնաբերվել է 14-րդ դարի Կիլիկյան Հայաստանի բացառիկ պալատական ձեռագիր: SHANTNEWS.am-ը զրուցել է ձեռագիրն ուսումնասիրած  Մոնպելյեի համալսարանի միջնադարյան պատմության և արվեստաբանության դոկտոր Էմմա Չուգասզյանի հետ, որը պատմել է բացառիկ նմուշի հայտնաբերման պատմությունը.

«Նախորդ տարի, երբ դեռ գտնվում էի Ֆրանսիայում՝ Մոնպելյեում, ինձ դիմեց ֆրանսիացի կոլեկցիոներ Գիյոմ Արալը, որն արդեն հայտնի է հայ արվեստասերներին, քանի որ մի քանի տարի առաջ Փարիզի Դրուոյի աճուրդի տանը վաճառվել էր իր հայ արվեստի մեծ հավաքածուն: Հենց այն ժամանակ իր անվան շուրջ աղմուկ էր բարձրացել, թե ինչպես է ձեռք բերել այդ ձեռագրերը, սակայն պետք է հասկանալ, որ ցեղասպանության տարիներից հետո բավականին ձեռագրեր մասնատվել են, իսկ դրանց էջերը հայտնվել են աշխարհի տարբեր երկրներում»:

Էմմա Չուգասզյանը նշեց, որ այդպիսի նմուշներից մեկը հենց այս ձեռագիրն է, որն ունի շքեղ մանրանկարներ: Ֆրանսիացի կոլեկցիոները դիմել էր Էմմա Չուգասզյանին, որպեսզի վերջինս ուսումնասիրի ձեռագիրը.

«Առաջին իսկ հայացքից պարզ դարձավ, որ սա Կիլիկյան պալատական ձեռագրի էջեր են: Այս էջերը հավանաբար ստեղծվել են 14-րդ դարի 20-30 ական թվականներին և պատկանում են հետռոսլինյան ժամանակաշրջանի կիլիկյան արվեստի դպրոցին: Դրանք կապվում են 2 կարևոր Կիլիկյան պալատական ձեռագրի հետ, որոնք գտնվում են Մատենադարանում՝ մեկը 1286թ. նկարազարդված Հեթում Բ-ի «Ճաշոցն» է, մյուսը՝ 1320թ. ավարտված «8 մանրանկարիչների ավետարանն»է»:

Էմմա Չուգասզյանը մեզ հետ զրույցում նշեց, որ «8 մանրանկարիչների ավետարանի» շնորհիվ կարողացել է բացահայտել, որ հայտնաբերված ձեռագիրը պատկանում է Սարգիս Պիծակի աշակերտի գրչին, քանի որ նրա ոճն ու ձեռագիրը, որն ի հայտ է գալիս «8 մանրանկարիչների ավետարանում», համընկնում է նոր հայտնաբերված կտավի ձեռագրի հետ:

«Հայտնաբերված ձեռագրում պատկերված են տերունական տեսարաններ՝ Քրիստոսի վերջին զրույցը իր աշակերտների հետ, Քրիստոսի դատը քահանայապետերի առջև, և Երկրային Երուսաղեմը: Երկրային Երուսաղեմի մասով հետաքրքրական է, որ հորիզոնական լուսանցապատկերի տեսքով ներկայացված շենքերի մեջ տեսնում ենք Սողոմոն Արքային և իր կնոջը՝ Շեբա թագուհուն: Երուսաղեմի պատկերի մեջ տեսնում ենք նաև  հայկական եկեղեցու երկու հստակ պատկեր, մինչդեռ այլ ձեռագրերում հայկական եկեղեցին միշտ սիմվոլիկ է պատկերված եղել: Այս պատկերով նկարիչը ցանկացել է շեշտել հայերի ներկայությունը Երուսաղեմում: Այս ձեռագրի էջերը բացառիկ են և նոր բացահայտում են հայագիտության բնագավառում»:

Բացառիկ ձեռագիրը շարունակում է մնալ Ֆրանսիայում և ներառված է Գիյոմ Արալի անձնական հավաքածուի մեջ:

Էմմա Չուգասզյանի ուսումնասիրությունն այս էջերի վերաբերյալ հրատարակվել է գիտական հոդվածի տեսքով, որին կարելի է ծանոթանալ հետևյալ հղումով:

 

 

Բոլոր լուրերը

Կապակցված լուրեր

Դանակի գործադրմամբ ավազակություն Աբովյանում․ Կոտայքի քրեական ոստիկանների բացահայտումը

17:25 06.08.2025

Դանակի գործադրմամբ ավազակություն Աբովյանում․ Կոտայքի քրեական ոստիկանների բացահայտումը

Օգոստոսի 4-ին՝ ՆԳՆ ոստիկանության օպերատիվ կառավարման կենտրոն զանգահարած քաղաքացին հայտնել էր, որ իրեն ծեծել են, դանակով հարվածներ հասցրել ու կոտրել բջջային հեռախոսը։ Մեկնել էին օպերատիվ խմբեր։ Պարզվել էր, որ Աբովյանի բնակիչ 38-ամյա տղամարդը օգոստոսի 4-ին այցելել էր Աբովյանի Չափիչի 2-րդ հանրակացարանի բնակչին։ Վերջինս կենցաղային հարցերի շուրջ ծագած վիճաբանության ընթացքում հափշտակել էր նրա «Այֆոնը», ձեռքով ու […] ...

«Ռեալը» նոր  «9» համար կունենա

17:17 06.08.2025

«Ռեալը» նոր «9» համար կունենա

Մադրիդի «Ռեալը» որոշել է թիմի «9» համարը հատկացնել հարձակվող Գոնսալո Գարսիային։ Այս մասին հայտնում է ինսայդեր Ալբերտո Պերեյրոն: 21-ամյա ֆուտբոլիստն աշխարհի ակումբային առաջնությունում տպավորել է գլխավոր մարզիչ Չաբի Ալոնսոյին, և նա որոշել է հարձակվողին դարձնել գլխավոր թիմի ֆուտբոլիստ: Այժմ իսպանացին խաղում է «30» համարի մարզաշապիկով: Կողմերի պայմանագիրը նախատեսված է մինչև 2027 թվականի ամառը: Նախորդ մրցաշրջանում […] ...

Ուշակովը խոսել է Պուտինի և Ուիթքոֆի զրույցի մասին

17:09 06.08.2025

Ուշակովը խոսել է Պուտինի և Ուիթքոֆի զրույցի մասին

Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի և ԱՄՆ նախագահի հատուկ ներկայացուցիչ Սթիվ Ուիթքոֆի միջև չորեքշաբթի օրը Կրեմլում կայացած զրույցը օգտակար և կառուցողական էր, լրագրողներին ասել է Ռուսաստանի նախագահի օգնական Յուրի Ուշակովը։ «ԱՄՆ նախագահի հատուկ դեսպանորդ Սթիվ Ուիթքոֆին այսօր առավոտյան ընդունել է մեր նախագահը։ Տեղի է ունեցել շատ օգտակար և կառուցողական զրույց», – ասել է Ուշակովը։ ...

Հրդեհ ավտոմեքենայում․ կան տուժածներ

17:00 06.08.2025

Հրդեհ ավտոմեքենայում․ կան տուժածներ

Օգոստոսի 6-ին, ժամը 14:02-ին Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Մ. Բաբաջանյան և Աճառյան փողոցների խաչմերուկում այրվում է ավտոմեքենա․ կան տուժածներ։ Դեպքի վայր է մեկնել ՆԳՆ ՓԾ Երևան քաղաքի փրկարարական վարչության հրշեջ-փրկարարական ջոկատից մեկ մարտական հաշվարկ։ Պարզվել է, որ «Kia» մակնիշի ավտոմեքենայի բեռնախցիկի հատվածում տեղի է ունեցել գազի արտահոսք՝ հրդեհի բռնկումով։ […] ...

«Բայերը» խոշոր հաշվով հաղթել է Ա Սերիայի նորեկին

16:52 06.08.2025

«Բայերը» խոշոր հաշվով հաղթել է Ա Սերիայի նորեկին

«Բայերն» ընկերական խաղում 3-0 հաշվով հաղթել է Իտալիայի Ա Սերիայի նորեկ «Պիզային»։ Էրիկ տեն Հագի թիմը նախամրցաշրջանային պատրաստության վերջին ընկերական հանդիպումը կանցկացնի օգոստոսի 8-ին` Լոնդոնի «Սթեմֆորդ Բրիջ» ստադիոնում «Չելսիի» հետ։ Տոսկանական ակումբն էլ նույն օրը կհանդիպի գերմանական «Աուգսբուրգի» հետ։   ...

Վրաստանում լրագրողը դատապարտվել է երկու տարվա ազատազրկման ոստիկանին ապտակելու համար

16:42 06.08.2025

Վրաստանում լրագրողը դատապարտվել է երկու տարվա ազատազրկման ոստիկանին ապտակելու համար

Բաթումիի քաղաքային դատարանը վրացական «Բաթումելի» և «Նեթգազետի» առցանց հրատարակությունների հիմնադիր Մզիա Ամագլոբելիին դատապարտեց երկու տարվա ազատազրկման՝ այս տարվա հունվարին Աջարիայի մայրաքաղաքում կայացած հանրահավաքի ժամանակ Բաթումիի ոստիկանապետ Իրակլի Դգեբուաձեին ապտակելու համար։ Ամագլոբելիի կալանքը լայն արձագանք առաջացրեց, այդ թվում՝ Եվրոպայում։ Իրենց բանաձևերում Եվրախորհրդարանի անդամները կոչ արեցին Վրաստանի կառավարությանը անհապաղ ազատ արձակել լրագրողին։ Դատախազությունը առաջարկեց ձևակերպել ընթացակարգային համաձայնագիր, […] ...

BACK_TO_TOP