Գյումրիի անշարժ գույքի շուկայում 1800-ականների տների գները մեկուկես տարում աճել են 2,5 անգամ

Մեկուկես տարում Գյումրիում բնակարանային առք ու վաճառքի 2 շուկա է ձևավորվել, որոնք միմյանցից տարբերվում են գնային առաջարկներով: Մեկը քաղաքի կենտրոնն է՝ իր պատմական տներով, որոնց պահանջարկն անընդհատ աճում է, մյուսը ծայրամասային տարածքներն են, որտեղ գների էական թանկացում չկա:

Զբոսաշրջային ակտիվության դրական հետևանքն է քաղաքի հին բնակֆոնդի նկատմամբ սկիզբ առած հետաքրքրությունը: Քաղաքի ալեքպոլյան պատմության ճարտարապետական կառույցների նկատմամբ ուշադրությունը Գյումրի այցելողներից ոմանց մոտ չմնաց զուտ հիանալու, զարմանալու միջավայր, արդեն կան մարդիկ, որոնք նախընտրել են քաղաքի «Կումայրի» արգելոցի տարածքում տներ ունենալ, պահանջարկի հետևանքն էլ հին բնակֆոնդի գնաճն է:

Անշարժ գույքի առք ու վաճառքով զբաղվող «Ա. Գ. Էսթեյթ» կազմակերպության տնօրեն Արարատ Պապոյանը նշում է, որ վերջին մեկուկես ընթացքում Գյումրիի կենտրոնում տները թանկացել են երկուսուկես անգամ, ինչը թռիչքային է:

Մեկուկես տարի առաջ Գյումրիի կենտրոնում չկառուցապատված, ազատ հողամասի 1 քառակուսի մետրի արժեքը 80-100 դոլար էր, հիմա նույն տարածքի շուկայական արժեքը մինչև 300 դոլարի է հասնում: Ամենապահանջվածը 1800-ականների վերջին կառուցված պատմական տներն են: Դրանք ալեքպոլցի երբեմնի հայտնի մարդկանց ունեցվածքն է: Պահանջարկի հետ մեկտեղ գնորդների պահանջներն են փոխվել:

Ըստ մասնագետի` եթե առաջ կառուցապատողը նայում էր գնվող տանը ու ասում, որ հին գերաններով է առաստաղը, կփոխենք, հիմա ընդհակառակը, փնտրում են տներ, որոնց առաստաղն ու հատակը հին լինեն, որ կարողանան հնությունը ցույց տալ։ Քաղաքի հին դռներն ու լուսամուտներն այսօր համարվում են մեծարժեք ու հին պատմության նմուշներ: Լավագույն նորը մոռացված հինն է․ հենց այս տրամաբանությամբ էլ գնորդները Ալեքպոլի 150-ամյա անցյալի վկայություններն են փնտրում:

«Կումայրի» արգելոցի տների նկատմամբ նման հետաքրքրություն չէր եղել գոնե վերջին 30 տարում: Արգելոցի տների մի մասն այս տարիների ընթացքում հիմնովին քանդվեց, մի մասն էլ պահպանության լուրջ խնդիր ունի: Ղորղանյան 234 տունը 15 տարի առաջ այսպիսի տեսք չուներ: Գյումրիի հին փողոցի պատմական տունը նոր տեր ունի: Տանտիրուհին՝ Մարիամ Թաթարյանն է պատմում, որ տարիներ առաջ տունը լրիվ ավերակ էր, միայն 1 սենյակում էին ապրում նախկին տանտերերը։ Մյուս 2 սենյակների տանիքը քանդված էր, մեջը ծառեր էին աճել։

Տնակի երկարամյա բնակիչներ Թաթարյաններն այս տունը վկայագրով են գնել. կիսախարխուլ և էժան գնով տունը 15 տարի առաջ բնակարանատեր դառնալու միակ հնարավորությունն էր: Տանտիրուհին ասում է, որ վկայագրով գումարը հերիքեց, տունը գնեցին, բայց երբևէ չէին պատկերացնում, որ կարող է մի օր Գյումրիի նկատմամբ նման ուշադրություն լինի և իրենց տունը հետաքրքրություն ներկայացնի։

Այսպիսով, բնակիչները 1864թ. պատմական տունը փրկեցին ոչնչացումից, վերականգնեցին ճարտարապետական տեսքն առանց խախտելու: Տունը եղել է մսագործ Անտոն աղայի տունը: Ըստ Մարիամ Թաթարյանի` տունը կառուցվել է 1864 թվականին։

Տան նկուղներում մսի կախիչները, որպես հնություն, պահպանված էին։ «Կումայրի» արգելոցի վերականգնված շինությունը մի քանի ամիս է, ինչ ոչ միայն բնակտարածք է: Քաղաքի նկատմամբ ուշադրությունն ու զբոսաշրջիկների հոսքը բերեց նպատակային նոր ձեռնարկի: Տան մի հատվածը թոնրատան են վերածել, այցելուների համար հանգստավետ մի վայր է դարձել, որտեղ հին Գյումրվա կենցաղն ու միջավայրն է:

Ճարտարապետական տներով հետաքրքրված գնորդների մոտ 70 տոկոսը ցանկանում է կառույցներն օգտագործել բիզնես նպատակներով, միայն 30 տոկոսը` Գյումրի տեղափոխվելու, բնակվելու համար:

Պահանջարկը մեծ է ավելի շատ հայաստանցիների, քան արտերկրում բնակվողների մոտ։ Բայց գնորդները, ինչպես նաև ներդրողները, խնդիրների են բախվում. դրանք անշարժ գույքի տնօրինման և փաստաթղթային ձևակերպումներին են առնչվում` կա´մ չափագրությունն է սխալ, կա´մ զավթված տարածքներ կան, կա´մ ապօրինի շինություններ, իսկ դրանց արագ լուծում չի առաջարկվում։ Երբ իրավական արագ լուծումներ չեն գտնվում, շատ դեպքերում գնորդները հրաժարվում են տներից:

«Կումայրի» արգելոցի ավելի քան 1000 հա տարածքի 300 հա-ն պատմական մասն է, որն էլ ամենամեծ պահանջարկ վայելող գույքն է: