21:30 08.04.2021
Վերջին օրերին թուրք-չինական լարվածությունը Չինաստանի Սինցզյան-ույղուրական ինքնավար շրջանում ապրող թյուրքական ծագում ունեցող ույղուրների հարցով չի մարում։
Ապրիլի 5-ին Թուրքիայի ազգայնական ընդդիմադիր «Լավ» կուսակցության (İYİ Parti) ղեկավար Մերալ Աքշեները Twitter-ում գրառում էր արել, որտեղ հայտնել էր, որ Չինաստանի Սինցզյան-ույղուրական ինքնավար շրջանի արևմտյան տարածքները «մի օր անպայման անկախանալու են»։ Ի պատասխան դրան՝ պաշտոնական Պեկինը հանդես էր եկել դատապարտող հայտարարությամբ, որից հետո Չինաստանի դեսպանը հրավիրվեց Թուրքիայի արտգործնախարարություն։
Նախօրեին էլ լարվածությանը միջամտեց Չինաստանի փոխարտգործնախարար Զաո Լիջիանը։ Վերջինս հայտարարեց, որ Թուրքիայում որոշ ուժեր ձեռնոց են նետում Չինաստանի տարածքային ամբողջականությանը և ինքնիշխանությանը։
Հիշեցնենք, որ «Սինցզյան» թարգմանաբար նշանակում է «նոր սահման»: 1759թ. Սինցզյանը մտավ Չինաստանի կազմի մեջ: Այնտեղ բնակվում էին թյուրքալեզուներ (ույղուրներ, ղազախներ, ղրղըզներ) եւ մոնղոլներ: Քանի որ մշակման համար պիտանի հողը Սինցզյանում քիչ է, ուստի ագրարային վերաբնակեցումը միշտ էլ բռնության է հանգեցրել:
1862թ. Սինցզյանում սկսվում է տեղաբնակ թյուրքերի ապստամբությունը, որի արդյունքում շրջանը Չինաստանից առանձնանում է: 1874թ. չինական բանակը ճնշում է մահմեդականների ապստամբությունը: Վերջին հարյուր տարիների ընթացքում ույղուրներն առնվազն երեսուն անգամ ապստամբել են Չինաստանի դեմ: Վերջին շրջանում անջատողական ուժերը հատկապես մեծ աջակցություն են ստանում Թուրքիայից:
Ույղուրների /չինարեն` հպատակ/ թվաքանակի վերաբերյալ հստակ տվյալներ չկան: Ուսումնասիրողներից ոմանք, հատկապես թուրք պատմաբանները, նրանց թիվը հասցնում են 60-80 միլիոնի, թեեւ չինական աղբյուրները խոսում են ընդամենը 15-16 միլիոնի մասին:
18:25 03.05.2024
ԲԴԽ դատավոր անդամ է ընտրվել Արմեն Դանիելյանը17:55 03.05.2024
Անահիտ Ավանեսյանը հանդիպել է ֆրանսիացի բժիշկների հետ17:16 03.05.2024
Կառլոս Ալկարասը մեղադրվում է պայմանավորված խաղեր անցկացնելու մեջ17:00 03.05.2024
Ֆրանսիայի հավաքականի առանցքային ֆուտբոլիստը չի մասնակցի Եվրո-2024-ին16:28 03.05.2024
Գործարկվել է առաջին մասշտաբային պետական հարթակը՝ e-work.am-ը16:11 03.05.2024
Հրդեհ Արին Բերդի փողոցում16:05 03.05.2024
Բեռլինում հրդեհ է բռնկվել պաշտպանական գործարանում16:00 03.05.2024
Էրդողանը հայտարարել է Իսրայելի հետ առևտրաշրջանառության ավարտի մասին15:37 03.05.2024
ՃՏՊ Երևան-Իջևան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ14:45 03.05.2024
Ֆիլիպինների ափերի մոտ 5,9 մագնիտուդ երկրաշարժ է գրանցվել14:37 03.05.2024
Խորհրդարանը շարունակել է քննարկել ՄԻՊ տարեկան հաղորդումը և զեկույցը14:03 03.05.2024
Ղրղզստանում վրաերթի ենթարկված երեխաների թիվը հասել է 35-ի13:21 03.05.2024
Իսպանիայում թմրավաճառներից առգրավվել է ավելի քան 3 միլիոն եվրո12:46 03.05.2024
Գնել Սանոսյանն աշխատանքային այցով Արմավիրի մարզում էր12:18 03.05.2024
Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում11:58 03.05.2024
Պետրոս Պետոյանը նշանակվել է Կենտրոն վարչական շրջանի ղեկավար11:52 03.05.2024
Բլինքենն ուշադիր հետևում է վրաստանյան զարգացումներին11:28 03.05.2024
Ռալֆ Ռանգնիկը հրաժարվել է գլխավորել Մյունխենի «Բավարիան»11:11 03.05.2024
Երևանում մեկնարկում է ֆուտզալի Չեմպիոնների լիգայի «4-ի եզրափակիչը»10:41 03.05.2024
Անպարտելի Էրիկ Բազինյանը կմենամարտի Շաքիլ Ֆինի հետ10:36 03.05.2024
Տարադրամի փոխարժեքները մայիսի 3-ին10:31 03.05.2024
Օլիմպիական խաղերի վարկանիշային վերջին մրցաշարին կմասնակցի 517 ըմբիշ09:57 03.05.2024
Թուրքիայում ավտոբուսն ընկել է ձորը. կան զոհեր09:31 03.05.2024
Պակիստանում ավտոբուսն ընկել է կիրճը. առնվազն 20 մարդ է զոհվել18:20 03.05.2024
ՌԴ-ն կասկածի տակ չի դնում Հայաստանի սուվերեն իրավունքը. Զախարովան անդրադարձել է ՀԱՊԿ-ից ՀՀ-ի դուրս գալու հավանականության հարցինՌուսաստանի Դաշնությունը կասկածի տակ չի դնում Հայաստանի Հանրապետության սուվերեն իրավունքը՝ ընտրելու իր արտաքին քաղաքական կուրսը՝ ՀԱՊԿ-ում հետագա աշխատանքների համատեքստում: «Արմենպրես»-ի թղթակցի հաղորդմամբ` այս մասին ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան՝ անդրադառնալով կազմակերպությունից Հայաստանի հնարավոր դուրս գալուն։ «Որքան մեզ հայտնի է, չնայած կազմակերպության հասցեին անընդհատ հասցեագրվող մեղադրանքներին, անդամակցությանը վերաբերող այլ քայլեր մեր […] ...
18:11 03.05.2024
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունել է ԻԻՀ իսլամական մշակույթի և հաղորդակցության կազմակերպության ղեկավարինՄայիսի 2-ին Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում ընդունել է ԻԻՀ Իսլամական մշակույթի և հաղորդակցության կազմակերպության ղեկավար Մոհամմադ Մեհդի Իմանիփուրի գլխավորած պատվիրակությանը։ Հանդիպմանը ներկա էր նաև ՀՀ-ում Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Մեհդի Սոբհանին։ «Նորին Սրբությունը գոհունակությամբ անդրադարձավ երկու ժողովուրդների փոխհարաբերություններին և սերտ գործակցությանը, որոնք դրսևորվում […] ...
16:20 03.05.2024
Ռուսաստանի և Ադրբեջանի փոխվարչապետերը հաստատել են երկու երկրների պատրաստակամությունը՝ ամրապնդելու համագործակցությունըՌուսաստանի փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկը և Ադրբեջանի փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաևը Մոսկվայում քննարկել են բազմաբնույթ առևտրատնտեսական համագործակցության հարցեր և հաստատել իրենց պատրաստակամությունն ամրապնդելու երկկողմ համագործակցությունը մի շարք ոլորտներում։ «Բանակցություններում նրանք քննարկել են երկկողմ առևտրատնտեսական համագործակցության արդի հարցեր, որոնք ընդգրկված են Ռուսաստանի Դաշնության և Ադրբեջանի Հանրապետության տնտեսական համագործակցության միջկառավարական հանձնաժողովի օրակարգում», – ասվում է ՌԴ կառավարության կայքում հրապարակված […] ...
11:52 03.05.2024
Բլինքենն ուշադիր հետևում է վրաստանյան զարգացումներինԱՄՆ Պետդեպարտամենտի խոսնակ Մեթյու Միլլերն ասել է, որ ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը «շատ ուշադիր հետևում է» Վրաստանում տեղի ունեցող իրադարձություններին, հայտնում է «Ալիք մեդիան»։ Լրագրողների այն հարցին, թե արդյո՞ք պետքարտուղար Բլինքենը վերահսկում է Վրաստանում «գործակալների օրենքի» դեմ բողոքի ցույցերը և օրենքի շուրջ զարգացումները, մամուլի խոսնակ Միլլերն ասել է. «Հավատացեք ինձ, նա շատ ուշադիր հետևում է… […] ...
11:23 03.05.2024
Ադրբեջանում հայտնաբերվել է Իրանից տեղափոխված 87 կգ թմրանյութ. կա ձերբակալվածԱդրբեջանական ԱՊԱ գործակալությունը՝ ՆԳՆ-ին հղումով, հայտնում է, որ Նեֆթչալայի շրջանի թմրանյութերի դեմ պայքարի գլխավոր վարչության կողմից անցկացված միջոցառման ժամանակ տարածքի բնակիչ Սադիկ Ալեքպերովը, ով նախկինում դատապարտվել էր ձկնորսության անվան տակ թմրանյութերի ապօրինի շրջանառության համար, բերման է ենթարկվել։ Նրա մոտ և իր տան բակում թմրանյութեր պահելու համար հատուկ նախագծված կիսաշենքում հայտնաբերվել է հոգեմետ նյութերով հարստացված 87 […] ...
09:57 03.05.2024
Թուրքիայում ավտոբուսն ընկել է ձորը. կան զոհերԹուրքիայում ավտոբուսն ընկել է ձորը, ինչի հետևանքով երկու մարդ զոհվել է, ավելի քան 35-ը՝ վիրավորվել, հայտնում է T24 թերթը։ «Անկարա-Նիգդե ավտոճանապարհին վարորդի մեղքով կառավարումը կորցրած մարդատար ավտոբուսը շրջվել է ձորը, վթարի հետեւանքով 2 մարդ զոհվել է, 36-ը՝ վիրավորվել, որից 6-ը՝ ծանր», գրում է հրատարակությունը։ Հաղորդումը ստանալուց հետո դեպքի վայր են ուղարկվել մեծ թվով ոստիկաններ, բժշկական […] ...