Հսկայական պղպջակ, կենտրոնում` Արևն ու Երկիրը. որտե՞ղ են ձևավորվում երիտասարդ աստղերը

Գիտնականները համակարգչային  փորձարկումների միջոցով պարզել են 1000 լուսնատարի տրամագծով հսկայական տիեզերական փուչիկի ծագումն ու առանձնահատկությունները, որի կենտրոնում Արևն ու Երկիրն են։ Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Nature ամսագրում, հաղորդում է Science Daily-ն։

Նշվում է, որ տասնամյակներ շարունակ աստղագետները համոզված էին, թե Արեգակնային համակարգը գտնվում է, այսպես կոչված, հսկա պղպջակի ներսում՝ դատարկության մեջ, որը շրջապատված է հազարավոր երիտասարդ աստղերով: Այնուամենայնիվ, դրա ծագումն ու ազդեցությունը շրջակա արտաքին տարածության վրա մնում էին  անհայտ:

Հարվարդ-Սմիթսոնյան աստղաֆիզիկայի կենտրոնի և Տիեզերական հետազոտությունների ինստիտուտի աստղագետների աշխատանքի հիմքում, տիեզերական աստղադիտակի օգնությամբ, տիեզերական ժամանակի եռաչափ վերակառուցումն է, որը ցույց է տվել, որ բոլոր երիտասարդ աստղերը՝ Երկրից 500 լուսային տարվա հեռավորության վրա գտնվող տարածքները, գտնվում են հենց հսկա գալակտիկական պղպջակի մակերեսի վրա:

Մոդելավորման արդյունքները ցույց են տվել, որ 14 միլիոն տարի առաջ սկսված իրադարձությունների շղթան հանգեցրել է դրա ձևավորմանը: Գերնոր աստղերի մի շարք պայթյուններ միջաստղային գազը մղեցին դեպի դուրս՝ ստեղծելով խիտ մակերեսով պղպջակների նման կառուցվածք։

Մինչ օրս յոթ հայտնի աստղաստեղծ շրջաններ կամ մոլեկուլային ամպեր, տիեզերքում խիտ տարածքներ են, որտեղ աստղերը կարող են գոյանալ պղպջակի մակերեսին։

«Մենք հաշվարկել ենք, որ մոտ 15 գերնոր աստղեր պայթել են միլիոնավոր տարիների ընթացքում՝ ձևավորելով փուչիկը, որը մենք տեսնում ենք այսօր»,- ասել է աստղագետ և տվյալների վիզուալիզացիայի փորձագետ Քեթրին Ցուկերը:

Ներկայումս պղպղջակը շարունակում է դանդաղ աճել։

«Այն ընդլայնվում է վայրկյանում մոտ չորս մղոն արագությամբ: Այնուամենայնիվ, արագության առումով այն բավականին կայունացել է»,- ասել է նա:

Բացի դրանից, հետազոտողները վստահ են, որ աստղերի ձևավորումը տեղի է ունենում  պղպջակի մակերեսի վրա ամենուր, և մեր Գալակտիկայի մեջ կան բազմաթիվ նման պղպջակներ:

«Երբ պայթեց առաջին գերնոր աստղը, որը ստեղծեց փուչիկը, մեր Արևը շատ հեռու էր «դեպքի» վայրից: Բայց մոտ հինգ միլիոն տարի առաջ Արեգակի ճանապարհը գալակտիկայի միջով բերեց այն, բախտի բերմամբ, գրեթե անմիջապես դեպի պղպջակի կենտրոնը», – նշել է հոդվածի մեկ այլ հեղինակ՝ պրոֆեսոր Ժոաո Ալվեսը Վիեննայի համալսարանից։