20:08 05.03.2024
Meta-ում կապի գլոբալ խափանումներ են: ՏՏ փորձագետ Սամվել Մարտիրոսյանը X-ի իր հարթակում այս մասին գրում է. «Facebook-ը դուրս է մղում բոլոր օգտատերերին իրենց հաշիվներից. Կամ դա գլոբալ տեխնիկական խնդիր է: Կամ, ավելի լավ չէ, բայց Facebook-ը կոտրել են»։ Հավելենք, որ խափանվել է նաև Meta ընկերությանը պատկանող «Ինստագրամ» հարթակը:
11:05 05.03.2024
Telegram մեսենջերի թարմացված տարբերակը օգտատերերին առաջարկում է լրացուցիչ բիզնես հնարավորություններով բաժին։ Այս մասին հայտնում է ՏԱՍՍ-ը։ Telegram Premium-ի բաժանորդներն այժմ կարող են ավելացնել ողջույնի հաղորդագրություններ կարգավորումներում՝ նոր հաճախորդներին ուղարկելու համար, ինչպես նաև ուղարկել արագ պատասխաններ՝ նախապես պատրաստված բլանկներ՝ մեդիա ֆայլերով: Մեսենջերն այժմ նաև թույլ է տալիս նշել ձեր ընկերության աշխատանքային գրաֆիկը և գրասենյակի հասցեն, ինչպես […]
10:26 04.03.2024
ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերը ցանկանում են դաշտ բերել առնվազն 1000 անօդաչու կործանիչ, այդ թվում՝ մի քանի հարյուրը հաջորդ հինգ տարիների ընթացքում, որոնք կարող են ինքնուրույն գործել արհեստական ինտելեկտի (AI) տեխնոլոգիայի շնորհիվ, գրում է Wall Street Journal-ը։ «Օդային ուժերը ցանկանում են մշակել առնվազն հազար մինի կործանիչներ»,–գրում է թերթը։ Նշվում է, որ նման անօդաչու կործանիչները նախագծվելու են օդաչուավոր […]
23:02 02.03.2024
Սթենֆորդի համալսարանի ամերիկացի աստղագետներն ուսումնասիրել են երբևէ հայտնաբերված ամենածանր սև խոռոչները: Օբյեկտը գտնվում է էլիպսաձեւ B2 0402+379 գալակտիկայում։ Հետազոտությունը հրապարակվել է The Astrophysical Journal (TAJ) գիտական հրապարակման մեջ: Գրեթե յուրաքանչյուր մեծ գալակտիկա իր կենտրոնում ունի գերզանգվածային սև խոռոչ: Երբ երկու գալակտիկաները միաձուլվում են, նրանց սև խոռոչները կարող են ձևավորել երկուական զույգ, ինչը նշանակում է, որ […]
22:30 02.03.2024
«Նորարար Հայաստան 2024» աշխատաժողովի ընթացքում կազմակերպվել է երկու թեմատիկ պանելային քննարկում, հայտնում են ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունից: «Նորարարական միտումները համաշխարհային ԲՏԱ ոլորտում» թեմայով պանելային քննարկմանը մասնակցել են Տեղեկատվական և հաղորդակցության տեխնոլոգիաների գործատուների միության նախագահ Արմեն Բալդրյանը, Առաջատար տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության տնօրեն Սարգիս Կարապետյանը, Ինժեներական ասոցացիայի նախագահ Արամ Սալաթյանը, Հայաստանի ազգային պոլիտեխնիկական համալսարանի ռեկտոր Գոռ […]
08:13 02.03.2024
Լեհ հնագետները մոտ 4000 հազար տարվա վաղեմության արտասովոր պղնձե դաշույն են հայտնաբերել։ Հայտնագործությունը կատարվել է երկրի հարավ-արևելքում գտնվող Կորժենիցա գյուղի մոտ գտնվող անտառում։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Nauka w Polsce (NWP) գիտական ամսագրում: Գիտնականների կարծիքով, հազվագյուտ զենքը, ըստ ամենայնի, պատկանել է շատ բարձր կարգավիճակ ունեցող էլիտար մարտիկին: Նմանատիպ դաշույն Լեհաստանում հայտնաբերվել է միայն մեկ անգամ՝ 1960-ականներին։ […]
23:45 01.03.2024
Եվրոպական տիեզերական գործակալությունը (ESA) աշխատում է փոխադրող մեքենայի հայեցակարգի վրա, որը բեռներ կքաշի դեպի Մարսի ուղեծիր մոտ 5720 կիլոմետր բարձրության վրա: Այս մասին հայտնում է European Spaceflight-ը։ Փոխադրող նավը (booster) նախատեսվում է համալրել էլեկտրական շարժիչ համակարգով։ Նրա առաջադրանքները կներառեն բեռների առաքումը Մարս և դրանց հետագա ցրումը Կարմիր մոլորակի շուրջ ուղեծրերում: Տիեզերական բեռը ուղեծրեր ցրելուց հետո […]
11:21 01.03.2024
Allen Exploration-ի հնագիտական թիմը Բահամյան կղզիների ափերի մոտ հայտնաբերել է 14 խորտակված նավ, որոնք Աֆրիկայի և Ամերիկայի միջև անդրատլանտյան ստրուկների առևտրի մաս են կազմել: Հետազոտությունը հրապարակվել է LiveScience պորտալում։ Ջրհեղեղի վայրերի մեծ մասը հայտնաբերվել են 18-րդ և 19-րդ դարերի գրառումներից: Նավերի խորտակվածների թվում է եղել ամերիկյան շուներներից Փիթեր Մաուելը: Նրա նավը խորտակվել է 1860 թվականին՝ […]
10:25 01.03.2024
Հետազոտողները հայտնաբերել են ջրի գոլորշիներ երիտասարդ աստղի շուրջ գտնվող սկավառակում, այն վայրում, որտեղ կարող են առաջանալ մոլորակներ: Ջրի և երկնային մարմինների առաջացման կապի մասին հաղորդվում է Nature Astronomy ամսագրում հրապարակված հոդվածում: Արեգակնանման HL Tauri աստղի նախամոլորակային սկավառակի ներքին շրջանի դիտարկումներն իրականացվել են Չիլիի Ատակամա անապատում ALMA ռադիոաստղադիտակի համալիրի միջոցով: Այս համակարգը գտնվում է Երկրից 450 […]
21:00 27.02.2024
Երկրի վրա մագնիսական փոթորիկ չի նկատվում, մոլորակի գեոմագնիսական դաշտը հանգիստ է՝ կարճատև անկայունությամբ: Այս մասին հայտնում է ТАСС-ը՝ հղում կատարելով Կիրառական երկրաֆիզիկայի ինստիտուտի հելիոգեոֆիզիկական ծառայությանը (FSBI IPG): Փետրվարի 27-ին որոշ լրատվամիջոցներ հայտնել են, որ Արեգակի վրա ակտիվության պատճառով Երկրի վրա մագնիսական փոթորիկ է սկսվել։ «Գեոմագնիսական դաշտը, ըստ միջին լայնության կայանների տվյալների, հանգիստ է, երբեմն անկայունության […]
20:06 27.02.2024
Մասաչուսեթսի Թաֆթս համալսարանի ամերիկացի նյարդաբաններն ուսումնասիրել են տրավմատիկ վնասվածքներին ուղեղի արձագանքման նոր տվյալներ։ Նրանք պարզել են, որ գլխի վնասվածքի հետևանքները շատ ավելի հեռու են հարվածի սկզբնական հատվածից: Հետազոտությունը հրապարակվել է Cerebral Cortex (CerCor) ամսագրում: Գիտնականներն օգտագործել են նոր պատկերային տեխնիկա, որը համատեղում է նեյրոնային ակտիվության լյումինեսցենտային սենսորները էլեկտրոդների հետ: Սա մեզ թույլ է տալիս գնահատել […]
08:35 27.02.2024
Գիտնականների միջազգային թիմը հայտնաբերել է, որ նեանդերթալցիները կարող էին բարդ քիմիական բաղադրությամբ սոսինձ ստեղծել: Ուսումնասիրության արդյունքները, որոնք հրապարակվել են Science Advances ամսագրում, ավելացնում են ավելի ու ավելի մեծ թվով ապացույցներ, որ մարդկանց այս տեսակը զարգացած ինտելեկտ ունի: Հնագետները վերլուծել են ֆրանսիական Le Moustier հնագույն մարդկանց վայրում հայտնաբերված քարե արտեֆակտները: Դրանք թվագրվում են միջին պալեոլիթի ժամանակաշրջանին՝ […]
12:47 26.02.2024
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարի առաջին տեղակալ Գևորգ Մանթաշյանը Արաբական Միացյալ Էմիրությունների (ԱՄԷ) Ռաս ալ-Խայմա էմիրությունում մասնակցել է «Սիսայդ Ստարտափ Սամիթ ԱՄԷ 2024» (“Seaside Startup Summit UAE 2024”) կրթական գործարար համաժողովին: Համաժողովի բացմանը Գևորգ Մանթաշյանը ողջունել է միջոցառման մասնակիցներին, նշել, որ ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը, իր առաջնահերթություններում և ծրագրերում կարևորելով ստարտափ էկոհամակարգի զարգացումը, հետևողական […]
10:45 26.02.2024
Չինաստանում ներկայացվել է GAC Trumpchi M8 Grandmaster մինիվենի նոր տարբերակը։ Այս մասին հայտնում է Autohome-ը։ Մեքենան ստացել է բարձր տեխնոլոգիական ավտոմատ կայանման համակարգ՝ հիմնված 12 ուլտրաձայնային ռադարի վրա։ Դրա շնորհիվ մինիվենը կարող է կայանել ավտոմատ ռեժիմում, ինչպես նաև հեռակառավարման ռեժիմում՝ առանց ղեկին վարորդի։ Մինիվենը ստացել է հարուստ քրոմապատ զարդարանք, այդ թվում՝ գոգերի և բամպերի ստորին […]
23:42 24.02.2024
Ամերիկյան Intuitive Machines ընկերության Nova-C Odysseus մոդուլը Լուսնի վրա վայրէջք կատարելիս շրջվել է փետրվարի 22-ին։ Այնուամենայնիվ, սարքը շարունակում է գործել, և դրա հիմնական համակարգերը չեն տուժել, հայտնում է Space.com-ը՝ վկայակոչելով Intuitive Machines-ի գործադիր տնօրեն Սթիվ Ալթեմուսին: Ըստ Altemus-ի՝ լուսնի վրա վայրէջք կատարելուց առաջ Odyssey-ի օպերատորները հասկացել են, որ մոդուլի լազերային հեռաչափերը ճիշտ չեն աշխատում։ Այսպիսով, […]
23:36 24.02.2024
Սուրեյի համալսարանի բրիտանացի հետազոտողները մշակել են փոխպատվաստման նպատալով մաշկը աճեցնելու տեխնոլոգիա: Աճած մաշկը հետագայում կարող է տեղադրվել լայնածավալ վերքերով հիվանդների մեջ: Հոդվածը հրապարակվել է Nanomaterials գիտական ամսագրում։ Գիտնականներն օգտագործել են մեթոդ, որի դեպքում էլեկտրական դաշտի ազդեցությամբ առաջանում են հեղուկ պոլիմերից մանրաթելեր։ Այս մեթոդը հնարավորություն է տվել ստեղծել կառուցվածքներ, որոնց վրա մաշկի բջիջները երկու անգամ ավելի […]
21:52 24.02.2024
Օկինավայի Գիտության և տեխնոլոգիաների ինստիտուտի (Ճապոնիա) գիտնականները հայտնաբերել են բջիջների ծերացման նոր պատճառ: Nature Aging ամսագրում հրապարակված հոդվածում ասվում է, որ դա տեղի է ունենում մեխանիկական սթրեսի պատճառով բջջային թաղանթի վնասման արդյունքում։ Նախկինում ենթադրվում էր, որ բջջային թաղանթի մեխանիկական վնասը հանգեցնում է միայն երկու սցենարի՝ ամբողջ բջիջի վերականգնման կամ ոչնչացման: Ճակատագիրը որոշելու բանալին վնասի չափն […]
20:37 24.02.2024
Գիտնականները մշակել են նորարարական կոմպոզիտային նյութ, որը միավորում է ադամանդի բարձր կարծրությունը և գրաֆիտի, գրաֆենի և այլ ածխածնային նյութերի էլեկտրական հաղորդունակությունը: Այս եզակի կոմպոզիտները կարող են օգտագործվել տարբեր ծրագրերում, որտեղ անհրաժեշտ է բարձր ուժ և էլեկտրական հաղորդունակություն, ասվում է հետազոտողների կողմից PNAS ամսագրում հրապարակված հոդվածում: «Բարձր մեխանիկական ուժով և լավ էլեկտրական հաղորդունակությամբ նյութերի ստեղծումը միշտ […]
23:29 23.02.2024
Բրիտանացի նյարդաբանները Նոր Հարավային Ուելսի համալսարանից ուսումնասիրել են ինտուիցիայի ճանաչողական սկզբունքները: Նրանք պարզել են, որ ուղեղի այս որակը կարելի է զարգացնել և օգտագործել կյանքում գործնական օգուտների համար, գրում է The Guardian թերթը։ Ինտուիցիան հիմնված է ուղեղի ունակության վրա՝ մշտապես վերլուծելու շրջակա միջավայրը և կանխատեսումներ անելու՝ հիմնվելով նախկին փորձի վրա՝ ինչպես անձամբ ձեռք բերած, այնպես էլ […]
23:06 23.02.2024
Տիեզերական հետազոտողների միջազգային թիմը՝ Միացյալ Նահանգների Սմիթսոնյան աստղաֆիզիկական աստղադիտարանի մասնագետների գլխավորությամբ, հայտնաբերել է սև խոռոչի ամենահզոր ժայթքումներից մեկի հետքերը, որոնք տեղի են ունեցել տիեզերքի պատմության մեջ: Հոդվածը հրապարակվել է The Astrophysical Journal (TAJ) գիտական ամսագրում։ Ինչպես ցույց են տվել Չանդրայի ռենտգենյան աստղադիտարանի և Ցածր հաճախականության զանգվածի ռադիոաստղադիտակի դիտարկումները, աստղագիտական համամասնությունների կատակլիզմա է տեղի ունեցել SDSS […]
09:27 23.02.2024
Մասնավոր տիեզերական Odysseus մոդուլը բարեհաջող վայրէջք է կատարել Լուսնի հարավային բևեռի մոտ։ Այս մասին X սոցիալական ցանցում հայտնել է Օդագնացության և տիեզերական տարածության հետազոտությունների ազգային վարչությունը (NASA)՝ վկայակոչելով Intuitive Machines մշակող ընկերությանը։ NASA-ի տվյալներով՝ Intuitive Machines անօդաչու մոդուլը Լուսնի մակերեսին վայրէջք է կատարել տեղական ժամանակով 18:23-ին: Այս սարքը նախատեսված է նախապատրաստվելու Երկրի արբանյակի ապագա մարդկային […]
08:25 23.02.2024
Այս արեգակնային ցիկլի ամենամեծ պայթյունը գրանցվել է Արեգակի վրա տիեզերական մոնիտորների կողմից այս գիշեր, RIA Novosti-ին հայտնել են Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի Տիեզերական հետազոտությունների ինստիտուտի արևային աստղագիտության լաբորատորիայում: Արեգակնային ցիկլը տևում է մոտավորապես 12 տարի, որի ընթացքում արևի ակտիվությունը կարող է թուլանալ կամ աճել: Ավելի վաղ լաբորատորիայում հայտնել էին, որ ընթացիկ ցիկլի առավելագույնը տեղի կունենա 2024-2025 […]
11:25 21.02.2024
Nova-C մոդուլը պլանավորվում է փափուկ վայրէջք կատարել Լուսնի վրա տեղի ժամանակով փետրվարի 22-ին 16:49-ին։ Այս մասին հայտարարել է ամերիկյան Intuitive Machines ընկերությունը։ Երկրի բնական արբանյակի մակերեսին տիեզերանավի վայրէջքին կնախորդեն հետագծի մի քանի ուղղումներ։ Նախկինում Intuitive Machines-ը հայտնել էր, որ դեպի Լուսին մեկնող Nova-C նավը հիմնական շարժիչը գործարկումից հետո գտնվում էր գերազանց վիճակում: Ամերիկյան Intuitive Machines […]
14:57 20.02.2024
WhatsApp մեսենջերը մտադիր է ներդնել գործառույթ, որն արգելելու է պրոֆիլի լուսանկարի սքրինշոթ անել։ Այս մասին հայտնում է WABetaInfo պորտալը։ Ինչպես նշում է պորտալը, երբ փորձեք մեսենջերում պրոֆիլի լուսանկարով սքրինշոթ անել, ծանուցում կհայտնվի, որ այս գործողությունն արգելափակված է։ Այս տարբերակը թույլ չի տա այլ օգտվողներին վերբեռնել և տարածել պրոֆիլի լուսանկարներն առանց օգտատիրոջ համաձայնության:
09:29 20.02.2024
Գիտնականները հնդկական ջունգլիներում կենդանի գորտ են հայտնաբերել, որի վրա սունկ է աճում: Այս մասին հայտնել են կենդանաբաններ Չինմայ Մալիեն և Ուայ Տ Լոհիթը Reptiles & Amphibians գիտական ամսագրի հոդվածում։ 2023 թվականի ամռանը Կարնատակայի անտառում ցնցող բացահայտում է արվել։ Նշվում է, որ երկկենցաղի ձախ կողմում հայտնաբերվել է տարօրինակ աճ, որը պարզվել է, որ Mycenae ընտանիքի սնկի […]
22:04 18.02.2024
Իսրայելի հյուսիսում զբոսաշրջիկը հազվագյուտ արտեֆակտ է հայտնաբերել. սկարաբի տեսքով կնիքը հնարավոր է՝ պատկանել է ասորի պաշտոնյային 2800 տարի առաջ, հայտնում է Arkeonews հնագիտական նորությունների պորտալը։ 45-ամյա Էրեզ Աբրամովը, ով ճանապարհորդել է Իսրայելում, գտել է կնիքը Թել Ռեքեշ բլրի ստորոտում: Այստեղ են գտնվում Անաարատ քաղաքի ավերակները, որը հիշատակված է Հեսուի գրքում։ Գտածոն ցույց է տալիս ասորի […]
20:22 18.02.2024
VEGFA սպիտակուցի արտադրության վերականգնումը հատուկ մոլեկուլների միջոցով օգնում է վերականգնել թոքերի արյունատար անոթները գրիպից կամ կորոնավիրուսից հետո։ Կենդանիների վրա կատարված թեստերը ցույց են տվել, որ այս ռազմավարությունը բարելավում է նրանց թոքերի աշխատանքը: Արդյունքները հրապարակվել են Science Translational Medicine ամսագրում։ Նախորդ աշխատանքի ընթացքում գիտնականները պարզել են, որ TGFBR2 սպիտակուցի բացակայությունը դադարեցրել է VEGF-A սպիտակուցի ակտիվացումը: Սա […]
20:12 18.02.2024
Օքլենդի համալսարանի, Ամստերդամի համալսարանի բժշկական կենտրոնի և Քեմբրիջի համալսարանական հիվանդանոցների գիտնականները հաջողությամբ բուժել են ավելի քան տասը հիվանդի վտանգավոր ժառանգական հիվանդությունից՝ օգտագործելով CRISPR/Cas9 տեխնոլոգիայի վրա հիմնված NTLA-2002 թերապիան: Այս մասին ավելի մանրամասն քննարկվում է New England Journal of Medicine-ում հրապարակված հոդվածում: CRISPR համակարգը ի սկզբանե հայտնաբերվել է պրոկարիոտ օրգանիզմներում (բակտերիաներ և արխեաներ), որոնք այն օգտագործում […]
19:23 18.02.2024
Թուրքիայում ստեղծված հայրենական արտադրության ռադարը թույլ կտա հանրապետության ողջ օդային տարածքի շուրջօրյա մոնիտորինգ իրականացնել։ Այս մասին հայտարարել է երկրի տրանսպորտի նախարարության ղեկավար Աբդյուլքադիր Ուրալօղլուն։ «Թուրք ինժեներների կողմից մշակված առաջին ներքին հսկողության ռադարը (MGR) տեղադրվել է Գազիանթեփի օդանավակայանում: Ռադարային համակարգի շնորհիվ, որը նախատեսվում է տեղադրել տարբեր տարածքներում, Թուրքիայի ողջ օդային տարածքը կվերահսկվի շուրջօրյա 1 միլիոն քառակուսի […]
19:04 18.02.2024
Մոսկվայի ֆիզիկայի և տեխնոլոգիայի ինստիտուտի, AIRI արհեստական ինտելեկտի ինստիտուտի և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի «Ինֆորմատիկա և վերահսկում» դաշնային հետազոտական կենտրոնի թիմը մշակել է մեքենայական ուսուցման ալգորիթմներ՝ հիմնված լեզվական մոդելների վրա, որոնք կօգնեն ռոբոտներին շարժվել միջավայրում առանց օպերատորի միջամտության: Նման մոդելները էլեկտրոնային հաշվողական սարքերին հնարավորություն են տալիս սովորել տեքստային հրամաններից և տեսողական տեղեկատվությունից և դրա հիման վրա […]
