Արցախցի կանայք Գյումրիում ժենգյալով հաց են թխում, հասույթի մի մասը փոխանցվում է հիմնադրամին

Արցախի համն ու հոտը Գյումրիում։ Ով երբևէ եղել է Արցախում, գիտի, որ Ժենգյալով հացն Արցախի ամենահայտնի ու ազգային ուտեստն է, ավանդական խոհանոցի խորհրդանիշը։ Արցախցի երկու կանայք՝ Անուշ Համբարձումյանն ու Անուշ Ղարիբյանը, որոնք պատերազմական այս օրերին Արցախի տարբեր շրջաններից ընտանիքներով տեղափոխվել են Գյումրի, ժենգյալով հացի բուրմունքն ու համն են իրենց հետ բերել։ Այստեղ թխում են, ոչ միայն հյուրասիրում, նաև վաճառում։

Խոհանոցում երկու Անուշ, մեկն՝ Ասկերանից, մյուսը՝ Զանգելանից։ Արցախի ազգային ուտեստն էլ ընկերացրել է Անուշներին։ Իրար օգնելով՝ անուշաբույր ժենգյալով հաց են թխում։ Աշխատանքը հավասարաչափ բաժանել են՝ մեկը խմորի գունդն է բացում, մյուսը բանջարով ու կանաչիներով միջուկն է պատրաստում։

Ժենգյալով հացի համն Արցախի բնությանը հատուկ մոտ 20 տեսակ կանաչիների մեջ է։ Այստեղ նրանք կարողացել են գտնել կանաչիների  11 տեսակը։ Նրանց խոսքով՝ համեմունքներից բացի, ժենգյալով հացի բույրի գաղտնիքը պատրաստման ձևի ու տրամադրության մեջ է։

«Համ ու հոտի գաղտնիքն այն է, որ քո ձեռքերով ես պատրաստում ու քո էներգիան փոխանցում հացին: Եթե տրամադրությունդ լավ լինում, ապա լավ է թխվում, եթե տրամադրությունդ վատ է լինում, ուրեմն վատ է թխվում: Ես հիմա հույսով, հավատով եմ թխում, որ մենք հաղթելու ենք»,-կանաչին ավելացնելով՝ ասում է Անուշ Համբարձումյանը:

Անուշ Համբարձումյանն Ասկերանից է, հողագործությամբ են զբաղվել։ Հիմա Գյումրիում իրենց համար առօրյան անսովոր է, զարմանում են, թե երբ էին այսքան հանգիստ ու անզբաղ նստել։ Սովորության համաձայն էլի առավոտ ծեգին են արթնանում։

Իրենց տանն ու գյուղին կարոտել են, բերքը հասել է, նուռն ու արքայանարինջը ծառերին է մնացել, հիմա քաղող էլ չկա, բոլորը ռազմաճակատում են։ Միևնույն է՝ վերադառնալու են, ինչպես 90-ականների գոյամարտին էր, թնդանոթները, երբ լռեցին, գնացին ու դատարկված գյուղերը շենացրին։

Անուշ Ղարիբյանը Գյումրիում է ապրել, 90-ականներին է բնակություն հաստատել Սյունիքի դարպասներ համարվող Զանգելան քաղաքում։ Հիմա տուն ու տեղ թողել, եկել է հայրենի քաղաք, բայց այս անկյունն իրենը չի համարում արդեն, իր տունն ու կյանքի շարունակությունն ազատ Արցախում է։

«Մենակ ամուսինս է մնացել դիրքերում, տղաս վիրավոր է, արդեն մի ամիս է՝ բուժվում է, բոլոր երեխաներս ինձ հետ են, փեսաս էլ է վիրավորվել, աղջիկս ու թոռնիկներս էլ են մեզ հետ Գյումրի եկել»,-նշում է Անուշ Ղարիբյանը։

Երկու Անուշներն էլ բազմազավակ են, մեկը վեց, մյուսը չորս երեխա ունի։ Ասում են՝ Արցախում շատ են երեխաներ ունենում, իսկ  ընտանիքում երբ արու զավակ է ծնվում, վստահ ասում են ՝ հայրենիքի պաշտպան ու զինվորական է դառնալու։

Առայժմ ժենգյալով հացն է, հետո քաղցր թխվածքներն էլ կավելանան։ Վաճառքից գոյացած հասույթի մի մասն էլ կփոխանցվի համազգային դրամահավաքին։