Փոփոխություններ Վարչական օրենսգրքում. նպատակն ընտրատեղամասերում «ամենաթողությանը» վերջ տալն է

ՀՀ վարչապետին առընթեր ընտրական օրենսդրության բարեփոխումների հանձնաժողովն առաջիկա օրերին խորհրդարանին կներկայացնի օրենսդրական մի փաթեթ, որով փոփոխություններ է նախատեսվում նաև «Վարչական իրավախախտումների» մասին օրենքում: Փոփոխությունների գլխավոր նպատակն է վերջ տալ, այսպես կոչված, «ամենաթողությանը» ընտրական տեղամասերում:

Ավելի քան 2 տասնամյակ հայաստանյան գրեթե բոլոր ընտրություններում՝ անկախ նրանից՝ դրանք համապետակա՞ն, թե՞ տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններ են, տեղամասային ընտրական հանձնաժողովներում մի արատավոր երևույթ էր նկատվում:

Տվյալ հանձնաժողովներում շատ դեպքերում կարգ ու կանոն հաստատողները ոչ թե հանձնաժողովի անդամներն էին, այլ ինչ-ինչ անհայտ անձինք, այսպես կոչված, «թաղի լավ տղերքը», ովքեր ընտրությունների օրը դառնում էին Մայր Թերեզայից էլ բարեգութ ու մարդասեր և «վատ տեսնող, վատ քայլող, գրել-կարդալ չիմացող» տատիկ-պապիկներին ուղեկցում տեղամասեր, «օգնում նրանց ընտրություն կատարելու հարցում» կամ էլ վերակացուի աչալրջությամբ հսկում տեղամասում կատարվող ամբողջ շարժին, մուտք ու ելքին, երբեմն նույնիսկ միջամտում հանձնաժողովի աշխատանքներին:

Այս երևույթներին վերջակետ դնելու համար կառավարությունում ձևավորված Ընտրական օրենսդրության բարեփոխումների հանձնաժողովը առաջարկում է փոփոխություններ կատարել «Վարչական իրավախախտումների մասին» օրենքում ու տեղամասային ընտրական հանձնաժողովներում խաղի նոր կանոններ սահմանել:

Համաձայն այդ փոփոխության՝ տեղամասային ընտրական հանձնաժողովին իրավունք է տրվում նախազգուշացնել այն անձանց, ովքեր քվեարկության նախապատրաստման, քվեարկության և արդյունքների ամփոփման ժամանակ տեղամասում գտնվելու իրավասություն չունեն, սակայն պարբերաբար հայտնվում են տեղամասում: «Վատ հասկացողները»,«համը հանողներն» ու հանձնաժողովի զգուշացումը անտեսողները կտուգանվեն 50 հազար դրամի չափով:

Նախագիծը նոր խաղի կանոններ է սահմանում նաև տեղամասային ընտրական հանձնաժողովում գտնվելու իրավունք ունեցող անձանց համար, այն է՝ հանձնաժողովի անդամները, նաև վստահված անձինք ու դիտորդները, ինչպես նաև ԶԼՄ ներկայացուցիչները պետք է օրենքով սահմանված կարգով, տեսանելի ձևով կրեն իրենց վկայականները: Եթե պահանջը չի կատարվում, ապա սահմանվում է տուգանք 20 հազար դրամի չափով:

Վարչական օրենսգրքի նախագծով առաջարկվում է նաև մեկ այլ սկզբունքային նոր մոտեցում, որը մինչ այդ չի եղել հայաստանյան օրենսդրությունում: Առաջարկվում է իրավունք տալ թեկնածուներին, կուսակցություններին, կուսակցությունների դաշինքներին, վստահված անձանց ու դիտորդական առաքելություններին վարչական իրավախախտում արձանագրելու դեպքում առանց ընտրական հանձնաժողովին դիմելու միանգամից դիմել դատարան` խախտումն իրականացրած տվյալ անձին վարչական պատասխանատվության ենթարկելու պահանջով:

Այս դրույթը, սակայն, իրավագետների մի մասի կողմից վիճելի է համարվում, քանի որ, ըստ նրանց, եթե չկա հանձնաժողովի արձանագրությունը, ապա շատ դժվար կլինի ապացուցելը, թե տվյալ անձը կատարե՞լ է նման խախտում, թե՞ ոչ: