18:27 07.12.2023
Հայկական պետական մանկավարժական համալսարանում այսօր մեկնարկել է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կազմակերպած «Ես կարևոր եմ» աշխատաժողովը՝ արժևորելու նախադպրոցական կրթությունը՝ որպես հանրակրթության սկզբնական օղակ:
Բացման արարողությանը ներկա են եղել ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը, ԿԶՆԱԿ-ի տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արտաշես Թորոսյանը, Հայաստանում Յունիսեֆի ներկայացուցչի տեղակալ Սիլվիա Մեստրոնին, ՀՊՄՀ ռեկտոր Սրբուհի Գևորգյանը, Հանրապետական մանկավարժահոգեբանական կենտրոնի տնօրեն Լիլիթ Մնացականյանը, նախադպրոցական կրթական հաստատությունների տնօրեններ, ոլորտի ներկայացուցիչներ:
Աշխատաժողովի նպատակն էր ոլորտի պատասխանատուներին հաղորդակից դարձնել տեղի ունեցող բարեփոխումներին, առկա խնդիներին և դրանց լուծումներին ուղղված քայլերին, ինչպես նաև ժամանակակից մանկավարժական մոտեցումներին:
Ողջունելով ներկաներին՝ ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը նշել է, որ աշխատաժողովը միջանկյալ հնարավորություն է՝ ամփոփելու նախադպրոցական կրթության ոլորտում իրականացված աշխատանքները, նախանշելու խնդիրներն ու լուծման ճանապարհները:
«Կրթական բոլոր մակարդակները ներկայում բուռն բարեփոխումների փուլում են: Դրանք վերաբերում են թե՛ կրթական միջավայրի բարելավմանը, թե՛ ժամանակակից պահանջներին համապատասխան գույքային հագեցվածությամբ ապահովմանը, թե՛ բովանդակության փոփոխությանը, թե՛ մասնագետների կարողությունների զարգացմանը: Եվ բազմաթիվ աշխատանքներ ուղղված են նաև նախադպրոցական կրթության զարգացմանը»,-ասել է Արաքսիա Սվաջյանը:
Ընդգծելով կրթական միջավայրի՝ երեխայի կրթության զարգացման վրա գործուն ազդեցությունը, փոխնախարարն անդրադարձել է Կառավարության 500 մանկապարտեզի կառուցման, վերակառուցման, հիմնանորոգման ծրագրին, որն ընթանում է բուռն թափով և նախատեսված է ավարտին հասցնել 2026 թվականին: Նախադպրոցական համակարգում երեխաների ընդգրկվածությունը (0-5 տարեկան բնակչության քանակից) կազմել է 34.7%, քաղաքներում` 39.6%, գյուղերում` 25.4%: 3-5 տարեկան բնակչության շրջանում երեխաների ընդգրկվածությունը կազմել է 64.4%: Ըստ Արաքսիա Սվաջյանի՝ այս ցուցանիշները բավարար չեն, և գալու է մի ժամանակ, որ նախադպրոցական կրթության փուլը դառնալու է պարտադիր բոլոր երեխաների համար:
«Միջազգային հետազոտությունները ցույց են տվել, որ երեխան որքան շուտ ներգրավվի կրթական համակարգում, այն ավելի շատ դրական ազդեցություն կունենա նրա հետագա կյանքի որակի վրա: Պետությունը մի շարք ծրագրեր է իրականացնում, որպեսզի նախադպրոցական հաստատություններ կամ ծառայություններ չունեցող բնակավայրերում իրականացվեն այլընտրանքային մոդելներով նախադպրոցական կրթական ծրագրեր»,- ասել է Արաքսիա Սվաջյանը և տեղեկացրել, որ առաջիկայում նախատեսվում են 100-ից ավելի կրթահամալիրի հիմնում նախադպրոցական և դպրոցական կրթական մակարդակներում, որոնք հագեցած են լինելու մշակութային, երիտասարդական, սպորտային ծրագրերով:
ԿԳՄՍ փոխնախարարն անդրադարձել է նաև ռիսկային խմբերում գտնվող երեխաներին տրվող պետական աջակցությանը.
«Այս տարվանից զինծառայողների և կրթության առանձնահատուկ պայմանների կարիք ունեցող երեխաներն ամբողջությամբ ստանալու են նախադպրոցական անվճար կրթություն: Իսկ հաջորդ տարվանից ծրագիրը կգործի նաև սոցիալապես անապահով ընտանիքների երեխաների համար»:
Անդրադառնալով նախադպրոցական կրթության համակարգում պետական նոր չափորոշչի ներդրմանը՝ փոխնախարարը նշել է, որ 60 նախադպրոցական հաստատություններում այն արդեն ներդրվել և փորձարկվել է: Այս տարի փորձարկման գործընթացում ընդգրկվել են ևս 130 մանկապարտեզներ: Մանկավարժների մասնագիտական զարգացման վերաբերյալ Արաքսիա Սվաջյանը նշել է, որ սահմանվել է պարտադիր վերապատրաստում յուրաքանչյուր հինգ տարին մեկ անգամ:
Դիմելով ոլորտի ներկայացուցիչներին և մաղթելով արդյունավետ աշխատաժողով՝ Արաքսիա Սվաջյանն ասել է.
«Խնդիրները շատ են դաշտում, բայց դրանք լուծելի են միայն ձեր աջակցությամբ: Նաև ձեր օգնությամբ պետության նախաձեռնած ծրագրերը կդառնան իրականություն: Ձեր բոլոր ջանքերը, որ ներդնում եք չափորոշիչն ավելի արդյունավետ գործարկելու նպատակով, հսկայական փոփոխություն են բերելու ոլորտում»:
«ԿԶՆԱԿ» հիմնադրամի տնօրենի ժ/պ Արտաշես Թորոսյանը նշել է, որ հիմնադրամը՝ որպես մանկավարժների հետ անմիջական աշխատող կառույց, հստակ տեսնում և պատկերացնում է այն պոտենցիալն ու հնարավորությունները, որոնք ինտենսիվ աշխատանքով նպաստելու են ոլորտի զարգացմանը:
«Հանրակրթությունը սկսվում է նախադպրոցական կրթությունից: Մեր աշխատելու սկզբունքը հետևյալն է՝ դուք չպետք է աշխատեք միայն ձեզ համար, այլև ձեր փորձը համակարգում տարածեք ուրիշներին օգնելու նպատակով: Միայն այս ճանապարհով են խնդիրներն ակնհայտ դառնում, և նախանշվում լուծման ուղիները»,- ասել է Արտաշես Թորոսյանը:
ՀՊՄՀ ռեկտոր Սրբուհի Գևորգյանը ևս ընդգծել է, որ նախադպրոցական ոլորտով է պայմանավորված վաղվա քաղաքացու արժեհամակարգի կերտումը, և այդ ոլորտում յուրաքանչյուր ներդրում վաղվա օրվա դրական զարգացման ապահովման գործընթացն է: Ռեկտորն ընդգծել է՝ մանկավարժական համալսարանի նախադպրոցական մանկավարժության և մեթոդիկաների ամբիոնի կողմից շեշտվում են կարևոր հարցեր, որոնց լուծումներն այսօրվա հրամայականներն են:
Ելույթով հանդես է եկել նաև Հայաստանում Յունիսեֆի ներկայացուցչի տեղակալ Սիլվիա Մեստրոնին՝ որպես միջազգային գործընկեր: Նա ներկայացրել է Յունիսեֆի միջազգային հետազոտությունների արդյունքները, համաձայն որոնց՝ նախադպրոցական տարիքում կրթությունը չափազանց կարևոր է երեխաների համար:
ՀՄԿ տնօրեն Լիլիթ Մնացականյանն էլ անդրադարձել է համընդհանուր ներառական կրթության ներդրմանը նախադպրոցական կրթության ոլորտում՝ կարևորելով համագործակցային աշխատանքով երեխաների հայտնաբերումը, ներառումն ու ճիշտ գնահատումը:
Աշխատաժողովը շարունակվելու է նաև դեկտեմբերի 8-ին: Քննարկվելու են նախադպրոցական կրթության չափորոշչային պահանջները, նախադպրոցական կրթության կառավարման տեղեկատվական համակարգը, ուսումնական հաստատությունների ֆինանսավորման մեխանիզմները, այլընտրանքային նախադպրոցական ծառայությունները և այլն:
23:59 21.05.2025
Եթե դեռահասը թմրամիջոցներ է օգտագործում, խոսե՛ք նրա հետ, բացատրե՛ք դրանց գործածման վնասներն ու վտանգները. մասնագետՀաճախ դեռահասները բախվում են մի շարք դժվարությունների, որոնք ինքնուրույն ի վիճակի չեն լինում հաղթահարել, և թմրանյութերը դառնում են իրականությունից փախչելու ուղի։ Այս մասին հայտնում է նարկոլոգ Լիլիթ Մարգարյանը: Թմրամիջոցներ գործածելու ռիսկի գործոններից են՝ հոգեկան առողջության ախտաբանություններ, վարքային խանգարումներ, հետսթրեսային խանգարումներ, ցածր ինքնագնահատական կամ սոցիալական մերժման զգացում, «ժամանակակից» լինելու ձգտում, ըմբոստացում, կանոններին հակադրվելու միջոց։ Կարևոր է […] ...
23:57 21.05.2025
Իրավիճակը Հայաստանի ճանապարհներին և ԼարսումՓրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհներն անցանելի են։ Լարսի մասին Վրաստանի ՆԳՆ ԱԻ դեպարտամենտից և ՌԴ ԱԻՆ Հյուսիսային Օսիայի ճգնաժամային կառավարման կենտրոնից ստացված տեղեկատվության համաձայն՝ Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ ...
23:55 21.05.2025
Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը հանդիպեց Արևելյան Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի ԵՄ դեսպանների հետՄայիսի 21-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում ընդունեց Եվրոպական Միության Արևելյան Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի դեսպանների տարածաշրջանային սեմինարի մասնակիցներին: Հանդիպմանը ՀՀ-ում Եվրոպական Միության պատվիրակության ղեկավար, ԵՄ դեսպան Վասիլիս Մարագոսը Նորին Սրբությանը ներկայացրեց ԵՄ դեսպաններին՝ ընդհանուր տեղեկություններ փոխանցելով հավաքի վերաբերյալ։ Ամենայն Հայոց Հայրապետը, ողջունելով դեսպանների տարածաշրջանային սեմինարի մասնակիցների […] ...
23:52 21.05.2025
Դեսպան Լիլիթ Մակունցը սենատոր Սթիվ Դեյնսի հետ քննարկել է խաղաղության պայմանագրի վերջնականացված տեքստի վերաբերյալ հարցերՄայիսի 21-ին ԱՄՆ-ում ՀՀ դեսպան Լիլիթ Մակունցը հանդիպում ունեցավ սենատոր Սթիվ Դեյնսի հետ։ Այս մասին հայտնել են ԱՄՆ-ում ՀՀ դեսպանությունից: Հանդիպմանը քննարկվեցին ՀՀ-ԱՄՆ երկկողմ օրակարգի, ՀՀ-ԱՀ խաղաղության գործընթացի և խաղաղության պայմանագրի վերջնականացված տեքստի վերաբերյալ հարցեր։ Զրուցակիցները քննարկեցին նաև հետագա երկկողմ համագործակցության հարցեր։ ...
23:50 21.05.2025
Բանտարկյալների մայրցամաքային շախմատի առցանց առաջնությանը Հայաստանի թիմը զբաղեցրեց 2-րդ հորիզոնականըՄայիսի 20-ին տեղի ունեցավ բանտարկյալների մայրցամաքային շախմատի առցանց առաջնությունը։ Այս մասին հայտնել են Հայաստանի շախմատի ֆեդերացիայից։ Հայաստանի թիմը 24 մասնակից թիմերի մեջ զբաղեցրեց 2-րդ հորիզոնականը։ Շախմատը զարգացնում է դատապարտյալների կենտրոնացումը, տրամաբանությունը և նվազեցնում սթրեսը՝ նպաստելով նրանց հեշտ ինտեգրմանը հասարակության մեջ ազատության մեջ հայտնվելուց հետո։ ...
23:47 21.05.2025
Վարորդը ձերբակալվեց, իսկ թմբուկավոր ատրճանակը հայտնաբերվեց մեքենայումՀամայնքային ոստիկանության Ստեփանավանի բաժնի ծառայողները մայիսի 13-ի ցերեկը ստացան օպերատիվ տեղեկություն, որ Ստեփանավանի Եկեղեցու փողոցում ժամանակավոր բնակվող մի տղամարդ ավտոմեքենայում պահում է հրազեն: Արագ ձեռնարկվեցին միջոցառումներ, որից հետո` նաև բացատրական աշխատանք: Երևանում հաշվառված 31-ամյա տղամարդը ներկայացավ բաժին և ընդունեց, որ իրավապահների տեղեկությունը ճիշտ է: Ստեփանավանի քննչական բաժնում նախաձեռնված քրեական վարույթի շրջանակում կատարված զննությամբ «ԲՄՎ» մակնիշի […] ...