18:30 26.05.2024
Բերանի խոռոչում ապրում է ավելի քան 700 տեսակի բակտերիա, խմորիչներ, վիրուսներ: Այս ամենը նպաստում է ատամնաբուժական կարիեսի և աղիների քաղցկեղի, թոքաբորբի, Ալցհեյմերի հիվանդության և սրտանոթային հիվանդությունների զարգացմանը: Այս մասին հայտնում է The Conversation-ը։
Բերանի խոռոչի բակտերիաների (օրինակ՝ Streptococcus pneumoniae-ն և Haemophilus influenzae-ն) գերաճը կարող է պատճառ դառնալ, որ դրանք տեղափոխվեն թոքեր: Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ բերանի խոռոչի կանոնավոր հիգիենան և ատամների պարբերական մաքրումը կարող է նվազեցնել թոքաբորբի դեպքերը տարեցների մոտ մինչև 33%-ով: Բերանի խոռոչի վատ վիճակը և մանրէների կազմի փոփոխությունները նույնպես կապված են թոքերի խրոնիկ հիվանդության և շնչառական համակարգի վատ աշխատանքի հետ:
Ապացուցված է, որ բերանի խոռոչի վատ վիճակը տարածված է սրտի և անոթային հիվանդություններ ունեցող մարդկանց մոտ: Թերևս այստեղ չկա պատճառահետևանքային կապ, այլ ավելի շուտ ընդհանուր ռիսկի գործոնների խնդիր: Օրինակ, ծխողների շրջանում տարածված են ինչպես լնդերի, այնպես էլ սրտի հիվանդությունները: Մեկ այլ վարկածն այն է, որ բերանի խոռոչի բակտերիաները կարող են շարժվել դեպի սիրտ և առաջացնել բորբոքում՝ աթերոսկլերոզի ռիսկի գործոն: Մեկ այլ ուսումնասիրություն էլ ցույց է տվել, որ լնդերի հիվանդության բուժումը նվազեցնում է արյան մեջ բորբոքային մարկերների մակարդակը և զգալիորեն բարելավում է զարկերակների աշխատանքը:
Հաստ աղիքի քաղցկեղը մեկ այլ հիվանդություն է, որը կապված է բերանի խոռոչի բակտերիաների հետ: Մանրէների մեծ մասը չի կարող գոյատևել ստամոքսի թթվային միջավայրում և, հետևաբար, բերանից չի անցնում աղիքներ: Սակայն 2014-ին երկու ուսումնասիրություններ հայտնաբերեցին ատամնափառի Fusobacterium բակտերիաներ աղիքային ուռուցքներում: Սա հաստատվել է հետագա փորձերով, ինչպես նաև պարզվել է, որ այս մանրէների կողմից հաստ աղիքում գոյատևելը նվազեցնում է քաղցկեղի բուժման արդյունավետությունը: Դա կարող է նշանակել, որ Fusobacterium-ը մեծացնում է քաղցկեղի բջիջների ագրեսիվությունը։ Գիտնականները կարծում են, որ այս բակտերիաների դեմ պատվաստումը կարող է նվազեցնել աղիների քաղցկեղի առաջացման վտանգը կամ հեշտացնել այն սպանելը:
Որոշ ուսումնասիրություններ ցույց են տալիս, որ լնդերի հիվանդությունը կարող է հանգեցնել ավելի ծանր Ալցհեյմերի հիվանդության: Բայց քանի որ և՛ բերանի խոռոչի հիվանդությունները, և՛ թուլամտությունը կապված են ծերացման հետ, դժվար է որոշել, թե արդյոք կա պատճառահետևանքային կապ: Այնուամենայնիվ, 2019 թվականին գիտնականները պարզեցին, որ Ալցհեյմերի հիվանդությամբ տառապող մարդկանց ուղեղում առկա է P. gingivalis բակտերիա, որն առաջացնում է լնդերի հիվանդություն:
Ընդհանուր առմամբ, հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ բերանի խոռոչի առողջության և ընդհանուր վիճակի բարելավման համար կարևոր է ատամները լվանալ օրը երկու անգամ և յուրաքանչյուր վեց ամիսը մեկ այցելել ատամնաբույժի՝ բերանի խոռոչի պրոֆեսիոնալ հիգիենայի համար:
13:30 02.05.2025
Տնտեսության զարգացման վրա այդ ծրագրի ազդեցությունը եղել է ի սկզբանե ակնկալվածից ցածր. Էկոնոմիկայի նախարարության պարզաբանումըԷկոնոմիկայի նախարարությունը, ի պատասխան մամուլում շրջանառվող տեղեկության, թե ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության կողմից իրականացվող Բարձր որակավորում ունեցող մասնագետների ներգրավման ծրագրի շրջանակներում նախարարությունը ծախսել է 3,8 մլրդ դրամ, որից հետո նոր հասկացել է, որ ծրագիրն անարդյունավետ է, հարկ են համարում պարզաբանել հետևյալը․ «Նախ՝ վերը նշված ծրագիրը գործում է 2022 թվականից, որի իրականացման պատասխանատուն ի սկզբանե հանդիսացել է […] ...
13:00 02.05.2025
Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում ապրիլի 30-ից մայիսի 2-ըԲացահայտվել է 162 հանցագործություն, որոնցից 5-ը՝ նախկինում կատարված: Մասնավորապես՝ 26 դեպք՝ թմրանյութի հայտնաբերման, 18 դեպք՝ մարմնական վնասվածք պատճառելու, 12 դեպք՝ տրանսպորտային միջոց վարելու իրավունքից զրկված կամ այդ իրավունքը կասեցված կամ այդ իրավունքը չունեցող անձի կողմից տրանսպորտային միջոց վարելու, 10 դեպք՝ ֆիզիկական ներգործության, 9-ական դեպք՝ անձնական ունեցվածքի գողության ու խարդախության, 8 դեպք՝ խուլիգանության, 6-ական դեպք՝ հոգեկան […] ...
12:54 02.05.2025
Կրթաթոշակի տրամադրման մրցույթ՝ ՀՀ առևտրային կազմակերպությունների աշխատակիցների համարԿԳՄՍՆ բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեն հայտարարում է օտարերկրյա հեղինակավոր բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում ՀՀ ռեզիդենտ հանդիսացող առևտրային կազմակերպությունների աշխատակիցներին կրթաթոշակի տրամադրման նպատակով դիմում-հայտերի ընդունման մասին։ ՀՀ կառավարության 2025 թվականի մարտի 6-ի N 267-Ն որոշման պահանջներին համապատասխան՝ ՀՀ ռեզիդենտ հանդիսացող առևտրային կազմակերպությունների աշխատակիցները, որոնք հանդիսանում են աշխարհի լավագույն բուհերի ակադեմիական վարկանիշավորման http://www.shanghairanking.com կայքի տվյալ տարվա ցանկերում ուսումնառող կամ դիմորդ, 2025 թվականի մայիսի 1-ից մինչև […] ...
12:44 02.05.2025
Գերագույն ռադան ԱՄՆ-ի հետ համաձայնագրի վավերացման վերաբերյալ քվեարկությունը կանցկացնի մայիսի 8-ինՎաշինգտոնի և Կիևի միջև հանքային պաշարների վերաբերյալ համաձայնագիրը վավերացման քվեարկության կդրվի Գերագույն ռադայում մայիսի 8-ին։ Այս մասին հայտարարել է խորհրդարանի անդամ Յարոսլավ Ժելեզնյակը։ «ԱՄՆ-ի և Ուկրաինայի միջև հանքային պաշարների վերաբերյալ համաձայնագրի վավերացման քվեարկությունը նախատեսված է մայիսի 8-ին», – գրել է նա իր Telegram ալիքում։ ԱՄՆ-ի հետ ընդերքի վերաբերյալ համաձայնագրի ստորագրման մասին հայտնի դարձավ մայիսի 1-ի […] ...
12:37 02.05.2025
Ֆինանսների նախարարը պարզաբանել է, թե ինչ ազդեցություն կունենա Ամուլսարի հանքի գործարկումը ՀՆԱ-ի վրաԿառավարությունում համոզված են, որ կկարողանան հասնել 2025-ի բյուջեի մասին օրենքի հիմքում դրված տնտեսական աճի ցուցանիշին: «Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ՝ նման վստահություն հայտնեց Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը: Անդրադառնալով Հայաստանի տնտեսական աճի վերաբերյալ տարբեր կառույցների կողմից արվող կանխատեսումներին՝ նախարարը նշեց, որ այդ կանխատեսումների մեջ դրված են տարբեր սցենարներ և տարբեր ենթադրություններ: Կարևոր է, թե ով ինչ ենթադրություն է անում: […] ...
12:19 02.05.2025
Միջազգային սուրհանդակային առաքանուց հայտնաբերվել է 970 գրամ «մարիխուանա» տեսակի թմրամիջոցԹմրանյութերի օգտագործումի ու դրանց վնասակար ազդեցությունից բնակչությանը զերծ պահելու նպատակով Պետական եկամուտների կոմիտեն շարունակում է հետևողական պայքարը թմրամիջոցների և հոգեմետ նյութերի` Հայաստանի Հանրապետության սահմանով անօրինական տեղափոխման ուղղությամբ: Օրերս ՊԵԿ մաքսանենգության դեմ պայքարի վարչության ու Էլեկտրոնային առևտրի և օդային տրանսպորտով իրականացվող փոխադրումների վարչության աշխատակիցները, «ՕՆԷՔՍ» ընկերության ժամանակավոր պահպանման պահեստի մաքսային հսկողության գոտում մաքսային զննման են ենթարկել […] ...
