19:00 25.10.2017
Պոլսո Հայոց պատրիարքի երբեմնի փոխանորդ Արամ արքեպիսկոպոս Աթեշյանը բաց նամակ է հղել հայ ժողովրդին՝ իր ցավն ու դժգոհությունը հայտնելով այն քննադատությունների ու հալածանքների առնչությամբ, որ վերջին 8-9 տարիներին կատարվել են իր հանդեպ:
63-ամյա հոգևորականն արդարացիորեն նեղսրտում է, որ վիրավորական է, երբ մարդն իր մասին լսում է քննադատություն և մեղադրանք այն դեպքում, երբ ինքը հակառակ արդյունքն է փորձել ստանալ: Աթեշյանը բերում է օրինակներ, թե ինչպես է տարիներ շարունակ պայքարել Վանի Աղթամար կղզու Սուրբ Խաչ հայկական եկեղեցին նորոգելու և վրան խաչ տեղադրելու, Դիարբեքիրի Սուրբ Կիրակոս եկեղեցին վերաբացելու, նաև հայկական պատմամշակութային ժառանգության բազմաթիվ արժեքավոր գործեր փրկելու համար:
Մեծարգո հոգևորականը, սակայն, միտումնավոր, թե պատահմամբ աչքաթող է արել մի քանի իրողություն:
Նախ, Հովհաննես Այվազովսկու եղբոր՝ Գաբրիել Այվազյանի դիմանկարը, որը 1971-ից Հայաստանում է, ավելի քան 2 տարի Արամ Աթեշյանը փորձում էր գնել և տանել Ստամբուլ: Նա 2016-ին նույնիսկ մի քանի անգամ եկել է Հայաստան, հանդիպել նկարի օրինական տիրոջ հետ և առաջարկել վաճառել, սակայն լսելով 1 մլն դոլարի պահանջը, դիմել է իրավապահներին՝ պնդելով, թե դա գողացել են Պոլսո պատրիարքարանից:
Ամիսներ շարունակ կտավը բռնագրավված էր Աթեշյանի պահանջով, և 2017թ. հունվարի 12-ին միայն ՀՀ քննչական կոմիտեն հայտարարեց գործը կարճելու մասին՝ շեշտելով, որ Արամ Աթեշյանի մեղադրանքները անհիմն են:
«Ապացույցներ են ձեռք բերվել, որ նշված նկարը սեփականատերը ձեռք է բերել 1971 թվականին Ղրիմի Թեոդոսիա քաղաքում, և նման պայմաններում բացակայում է խարդախությամբ առանձնապես խոշոր չափի գումար հափշտակելու փորձ կատարելու հանցագործության դեպքը»,- մասնավորապես նշված էր ՀՀ քննչական կոմիտեի հաղորդագրության մեջ:
Նույն օրերին թուրքական մամուլում լուրեր տարածվեցին, որ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը Այվազովսկու գործերի սիրահար է՝ իր նստավայրը զարդարելով հայ մեծանուն ծովանկարչի կտավներով: Sputnik Turkish-ի հաղորդմամբ՝ Թուրքիայի նախագահական շենքում Այվազովսկու 10 նկար կա, մոտ 21-ը՝ սուլթանների նստավայրերում, ևս 10-ը՝ տարբեր ծովային ու ռազմական թանգարաններում, 10-ն էլ՝ մասնավոր հավաքածուներում: Թուրք լրագրողները նաև չթաքցրին, որ Էրդողանը մեծ պատվի է արժանացնում այն գործիչներին, որոնք իրեն Այվազովսկու կտավնե են նվիրում:
Համայն հայությանն ուղղված խրատական նամակում Արամ արք. Աթեշյանը բազմաթիվ օրինակներ է բերում, թե ինչպես են իրեն մեղադրում շքեղ տներ, ամառանոցներ, 500.000 դոլար արժողությամբ բնակարաններ ձեռք բերելու համար: Այս մեղադրանքներին հակադարձելը Աթեշյանի նամակի առանցքն է:
Հայ հոգևորականը կարևոր տեղ է հատկացնում թվարկելուն, թե ինչ մեծ գործեր է արել ինքը փոխանորդ եղած մոտ 9 տարվա ընթացքում՝ նշելով Աղթամարի Սբ Խաչ եկեղեցին վերաբացելու, ստամբուլաբնակ հայաստանցի երեխաներին գրանցում և կրթություն տալու, Դիարբեքիրի Սուրբ Կիրակոս հայկական եկեղեցին նորոգելու և վերաբացելու, մոտ 20 եկեղեցապատկան հողեր թուրքական կառավարությունից հետ վերցնելու, Թուրքիայի հայկական եկեղեցիների մասին ֆիլմեր պատրաստելու ձեռքբերումները:
Այնուամենայնիվ, Վանի Աղթամար կղզու Սուրբ Խաչ եկեղեցին հանդիսավոր կերպով բացվել է 2007 թվականին, երբ Պոլսո հայոց պատրիարքը դեռևս Մեսրոպ Մութաֆյանն էր: Նա մեկ տարի անց միայն հիվանդացավ և դարձավ անգործունակ: Արամ Աթեշյանն այդ ընթացքում պատրիարքարանի ծառայող էր:
2011-ի հոկտեմբերին Դիարբեքիրում նորոգված Սուրբ Կիրակոս հայկական եկեղեցու վերաբացման արարողության ժամանակ հայտարարվեց, թե ովքեր և ինչ ներդրումներ են արել: 1 մլն թուրքական լիրա հատկացրել էր Թուրքիայի հայ համայնքը՝ գործարարներ, բարերարներ, հանգանակություն, ևս 1 մլն լիրա այն ժամանակվա քաղաքապետ Օսման Բայդեմիրի նախաձեռնությամբ տվել էր Դիարբեքիրի քաղաքապետարանը:
Սուրբ Կիրակոսի օծման և բացման արարողության օրերին՝ 2011-ի հոկտեմբերին, ես Թուրքիայում էի և մասնակցել եմ այդ միջոցառումներին: Արամ Աթեշյանը Դիարբեքիր ժամանել է միայն օծման օրը՝ հպանցիկ ծանոթանալով կատարված աշխատանքներին և չթաքցնելով, որ սա անիմաստ ծախս է, քանի որ այստեղ մուսուլմանները չեն կարող աղոթել, իսկ քրիստոնյա հայեր ապրում են միայն Ստամբուլում:
Կրկին իմ ներկայությամբ 2012-ի սեպտեմբերի 5-ին Արամ Աթեշյանը Վանի Աղթամար կղզում նախ՝ հայտարարեց, թե անհիմն են հայերի պնդումները Արևմտյան Հայաստանում ավերված հազարավոր եկեղեցիների ու վանքերի մասին, հետո «անմիտ» անվանեց այն հայերին, որոնք հույս ունեն երբևէ վերադարձնել Անատոլիայի (Արևմտյան Հայաստանի) երբեմնի հայկական հողերը:
Բարձրաստիճան հոգևորականն այդ օրը ինձ դիմեց հանդիմանանքով՝ մեղադրելով չմտածված գործունեության համար: Աթեշյանը գիտեր, որ տարիներ շարունակ Արևմտյան Հայաստանի տարբեր քաղաքներում ու գյուղերում փնտրում եմ ծպտյալ հայերի, նկարահանում նրանց կենցաղն ու ցույց տալիս աշխարհասփյուռ հայությանը: 2011-2012-ին նրանք մարդիկ էին, որոնք արդեն բացահայտել էին իրենց ազգային ինքնությունը և չէին վախենում խոսել այդ մասին: Աթեշյանը ինձ մեղադրում էր «հիմարների համար աշխատելու» մեջ:
«Եթե անգամ նրանք հայեր են արյունով, ապա, միևնույն է, նրանք չեն կարող հայ լինել, քանի որ 100 տարի ապրել են թուրքի ու քրդի կյանքով»,- կրկնում էր Աթեշյանը մեր զրույցի ժամանակ՝ պահանջելով հրաժարվել «Վերադարձի ժամանակը» ֆիլմաշարը նկարահանելու աշխատանքից և մոռանալ, իր իսկ խոսքերով, «քրդացած հայերի գոյության մասին»:
Հայաստանի Հանրապետությունում հաճախ են տեղի ունենում Արևմտյան Հայաստանից եկած իսլամացած հայերի մկրտության արարողություններ՝ նրանց վերադարձնելով քրիստոնեական հավատքի: Այդ մարդիկ չեն թաքցնում, որ ամիսներ շարունակ դիմել են Պոլսո պատրիարքարանին՝ մկրտվելու համար, սակայն այն ժամանակ գրեթե միշտ մերժում են ստացել պատրիարքի փոխանորդ Արամ Աթեշյանից:
Պատճառաբանությունը մեկն է եղել՝ չունեք քրիստոնեական դաստիարակություն, հետևաբար չեք կարող մկրտվել: 2015-ին էլ հայկական լրատվամիջոցներին Աթեշյանը հրապարակավ հայտարարել էր, թե «Հայ լինելու չափանիշը քրիստոնությունն է», հետևաբար այդ մարդիկ երբևէ չեն կարողանալու վերադառնալ ազգային կրոնին: Նույն իսլամացած հայերը միշտ են շեշտել, որ իրենք հնարավորություն ունեցել են 700-2000 ամերիկյան դոլարի դիմաց մկրտվել հենց Պոլսո պատրիարքարանին ենթական եկեղեցիներում՝ Արամ Աթեշյանի ձեռամբ:
2015-ի մարտին այդ մասին բարձրաձայնեց նաև Արևմտահայոց հարցերի ուսումնասիրության կենտրոնի տնօրեն Հայկազուն Ալվրցյանը: Հիմնականում Ադիյամանի, Դերսիմի և Դիարբեքիրի իսլամացած հայերն էին այն ժամանակ դժգոհում, որ Պոլսո պատրիարքարանը իրենց չի մկրտում հայկական եկեղեցում, իսկ մկրտելու դիմաց պահանջում է 4850 թուրքական լիրա:
Ինչպե՞ս կպատասխանի այս փաստերին Արամ արք. Աթեշյանը: Արդյո՞ք քրիստոնեության վերադարձը արժի 4850 լիրա, թե՞ հարյուրավոր իսլամացած հայերի բողոքն ու դժգոհությունը ևս հերյուրանք է:
Չմոռանանք, որ Արամ Աթեշյանը, ծնված և մեծացած լինելով Դիարբեքիրում՝ ծպտյալ հայերի ընտանիքում, պատրիարքի փոխանորդ և Ռեջեփ Էրդողանի մտերիմ եղած ժամանակ մերժում էր ծպտյալ հայերի գոյությունը:
Այս հարցադրումներն են, որոնց մասին պիտի խորհի հարգարժան հոգևորականը և փորձի հանգստացնել իրեն՝ առանց վիրավորվելու:
Նաիրի Հոխիկյան
09:40 06.05.2024
Վայք համայնքի Արտավան բնակավայրում գործարկվելու է էլեկտրական շչակ09:35 06.05.2024
Գործակարգավարական խորհրդակցություն՝ Երևանի քաղաքապետարանում09:20 06.05.2024
ԱՄՆ-ը պատրաստում է Գայանային Վենեսուելայի վրա հարձակման․ Մադուրո09:10 06.05.2024
Դիլիջան համայնքի Հովք բնակավայրում գործարկվելու է էլեկտրական շչակ08:48 06.05.2024
Հարավային Կորեան կմասնակցի ԱՄՆ-ի կիբեր վարժանքներին08:38 06.05.2024
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է08:32 06.05.2024
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ08:26 06.05.2024
ՃՏՊ Հալաբյան փողոցում. ուղևորը հոսպիտալացվել է բժշկական կենտրոն08:21 06.05.2024
Երևանի Սեբաստիայի փողոցում տեղի է ունեցել ՃՏՊ՝ հրդեհի բռնկմամբ08:15 06.05.2024
Քամու հետևանքով վնասվել են տանիքներ, կոտրվել են ծառեր08:10 06.05.2024
Հրդեհ Հրազդանի կիրճում08:05 06.05.2024
Կապան քաղաքում քաղաքացին սայթաքել և ընկել է քարերի վրա08:00 06.05.2024
Փլուզում Երևանի Պարոնյան փողոցում23:59 05.05.2024
Գերմանական Hesse ֆրեգատը վերադարձել է Գերմանիա23:06 05.05.2024
Փրկարարները հայտնաբերել են մոլորված քաղաքացուն22:58 05.05.2024
Երևանում կայացած ֆուտզալի ՉԼ եզրափակչում հաղթեց «Պալմա»-ն22:48 05.05.2024
Փրկարարներն իրականացրել են ջրահեռացման աշխատանքներ22:16 05.05.2024
Մայիսի 5-ը Ռազմական ոստիկանության օրն է21:34 05.05.2024
Վաշինգտոնում ավտոմեքենան բախվել է Սպիտակ տան ցանկապատին20:35 05.05.2024
ՃՏՊ Եղվարդ-Երևան ավտոճանապարհին. կա տուժած19:55 05.05.2024
ԱՄՆ-ում սկսվել են նոր հեռահար հրթիռի թռիչքային փորձարկումները19:18 05.05.2024
Հայտնի են դարձել ԵՄ բյուջե ներդրումներ կատարած առաջատար երկրները19:00 05.05.2024
Մոլդովայի նախագահը և պաշտպանության նախարարը կայցելեն Նորվեգիա18:20 05.05.2024
Իսրայելը որոշել է արգելափակել Al Jazeera հեռուստաալիքը18:00 05.05.2024
ՊՍՎ-ն դարձավ Նիդեռլանդների չեմպիոն17:04 05.05.2024
Մայիսի 6-ին Արարատ Միրզոյանը պաշտոնական այցով կգտնվի Հունգարիայում16:25 05.05.2024
Սի Ծինփինը մեկնել է եվրոպական շրջագայության16:05 05.05.2024
Փլուզում Սիմեոն Երևանցու փողոցում15:50 05.05.2024
Իսրայելը պատրաստ է ժամանակավոր զինադադարի ՀԱՄԱՍ-ի հետ. Նեթանյահու15:30 05.05.2024
Մենք շարունակում ենք մեր ճանապարհը․ Մեսսի14:35 05.05.2024
Այդ հատկանիշները մեզ թույլ տվեցին հաղթել առաջնությունը․ Անչելոտի13:57 05.05.2024
ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի օգնական Իվանա Ժիվկովիչը ժամանել է Հայաստան13:29 05.05.2024
Էլբրուսում մոլորված երկու զբոսաշրջիկները հայտնաբերվել են13:10 05.05.2024
Պուտինը շնորհավորել է ուղղափառ քրիստոնյաներին Սուրբ Զատիկի առթիվ12:50 05.05.2024
Մենք պետք է արժանին մատուցենք «Սասուոլոյին»․ Ինձագի12:30 05.05.2024
Իսակովի պողոտայում «Mazda 6»-ը գլխիվայր շրջվել է11:50 05.05.2024
«Ժիրոնան» պատմության մեջ առաջին անգամ կխաղա Չեմպիոնների լիգայում11:30 05.05.2024
Բալթյան ծովատառեխը անհետացման վտանգի տակ է. Bloomberg10:59 05.05.2024
Ցանկանում եմ շնորհավորել «Ռեալին»․ Չավի10:30 05.05.2024
Ստեփանծմինդա-Լարս ավտոճանապարհը բաց է10:15 05.05.2024
ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ23:45 04.05.2024
Օմսկում վեցամյա աղջիկն ընկել է 13-րդ հարկի պատուհանից և ողջ մնացել23:27 04.05.2024
Խարկովում մեկ օրում չորս պայթյուն է որոտացել23:13 04.05.2024
Մահացել է ՌԴ վաստակավոր արտիստ Գալինա Դավիդովան23:12 04.05.2024
Նշվել է ուշադրության և հիշողության վատթարացման ոչ ակնհայտ պատճառ22:58 04.05.2024
Բժիշկը ցրել է տաքացրած մակարոնեղենի մասին միֆը22:30 04.05.2024
Ռուսաստանը որոշել է պայքարել ապօրինի զբաղվածության դեմ22:04 04.05.2024
Արարատի մարզում 2-ամյա աղջիկն այրվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց21:36 04.05.2024
Անակնկալ զինվորին՝ օրինակելի ու կարգապահ ծառայության համար22:28 02.05.2024
Արցախի հայաթափումից հետո անընդունելի է, որ Հայաստանի ղեկավարը մասնակցի այդ հայաթափման քավորի երդման արարողությանը. Հովսեփ Խուրշուդյան«Հեռանկարն» այսօր հյուրընկալել է քաղաքական վերլուծաբան, «Ազատ քաղաքացի» ՀԿ նախագահ Հովսեփ Խուրշուդյանին: Անդրադարձ է եղել Տավուշում տեղի ունեցող զարգացումներին: Հովսեփ Խուրշուդյանը համզոված է, որ Ռուսաստանն է այդ իրադարձությունների հեղինակը, հոգևորականների մասնակցությունը ևս ինքնաբուխ չէ, դարձյալ հրահրվում է Ռուսաստանից: Պե՞տք է Հայաստանը առաջին դեմքի մակարդակով մասնակցի ԵԱՏՄ առաջիկա հավաքին և Պուտինի երդմնակալությանը: Այս հարցին Հովսեփ Խուրշուդյանը […] ...
21:57 02.05.2024
Ադրբեջանի կառավարությունը սկսում է Ստեփանակերտի բնակեցումը ադրբեջանցիներովԱդրբեջանի կառավարությունը սկսում է Ստեփանակերտի զանգվածային բնակեցման ծրագիրը: Տեղեկությունն այդ մասին այսօր հաստատվել է պաշտոնապես: Ո՞ւմ են բնակեցնելու Ստեփանակերտում: Թեմային «Հորիզոնի» տաղավարում անդրադարձել է Արտյոմ Երկանյանը: «Ադրբեջանի՝ փախստականների հարցերով պետական կոմիտեն այսօր պաշտոնական հաղորդագրություն է տարածել, որի համաձայն՝ այս տարվա երկրորդ կեսից, այսինքն՝ հուլիսից սկսած, մեկնարկում է այդ ծրագիրը, և որ առաջին փուլով Ստեփանակերտում կբնակեցվեն […] ...
23:31 01.05.2024
Վրաստանում տեղի ունեցող իրադարձություններն ինչ ազդեցություն կունենան Հայաստանի վրաՎրաստանում օտարերկրյա գործակալների օրինագծի բողոքի ցույցերի ժամանակ ոստիկանությունը ավելի քան 60 ցուցարարի է ձերբակալել: Ավելի վաղ հայտնի էր դարձել, որ ոստիկանությունը հատուկ միջոցներ է կիրառել օտարերկրյա գործակալների մասին օրինագծի ընդունման պատճառով բողոքի ակցիա իրականացնող քաղաքացիների դեմ։ Այն տեղի է ունեցել խորհրդարանի շենքի մոտ։ Երկրի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին դիմել է Վրաստանի ՆԳ նախարարին՝ հորդորելով դադարեցնել ուժ […] ...
22:15 29.04.2024
ԱՄՆ Կոնգրեսում քննարկման է ներկայացվել Ադրբեջանի բարձրաստիճան պաշտոնյաների նկատմամբ անհատական պատժամիջոցներ ենթադրող բանաձևըԱՄՆ Նեկրայացուցիչների պալատի քննարկմանն է ներկայացվել օրինագիծ, որը ենթադրում է անհատական պատժամիջոցներ ադրբեջանցի բարձրաստիճան պաշտոնյաների նկատմամբ: Պատճառների թվում Արցախի դեմ ագրեսիայի ժամանակ մարդու իրավունքների ոտնահարման փաստն է: Արտյոմ Երկանյանն անցած շաբաթ «Հորիզոնի» տաղավարում այս թեմային անդադարձել էր, այսօր ևս նոր տեղեկություն փոխանցեց։ «Բանաձևի ընդունունման դեպքում, իհարկե, ենթադրվում է, որ Բայդենի վարչակազմը 180 օրվա ընթացքում «Մագնիտսկու […] ...
22:09 26.04.2024
Արդյո՞ք թուրք զինվորականները կլքեն Արցախը ռուս խաղաղապահների հետ միասինԱյսօր Աղդամում կայացել է «Ռուս-թուրքական համատեղ մոնիթորինգային կենտրոնի» փակման պաշտոնական արարողությունը: Ի՞նչ մանրամասներ են հայտնի. թեմային «Հորիզոնի» տաղավարում անդրադարձել է Արտյոմ Երկանյանը։ «Համատեղ մոնիթորինգային կենտրոնը ստեղծվել էր 2020 թվականի դեկտեմբերին Աղդամի շրջանում, որի նպատակն էր հետևել հրադադարի ռեժիմին, իսկ իրականում սա թուրքերի համար հնարավորություն էր լեգիտիմ ներկայություն ապահովել Արցախում: Ադրբեջանի համար էլ հնարավորություն էր թուրքերի […] ...
22:57 25.04.2024
Ադրբեջանի պահանջով Մոսկվայում ձերբակալել են հայամետ քաղաքագետ Միխայիլ ԱլեքսանդրովինՄոսկվայում երեկ ձերբակալել էին հայամետ հայտնի քաղաքագետ ու հասարակական գործիչ Միխայիլ Ալեքսանդրովին: Պատճառը Ադրբեջանի դիմումն էր: Ովքե՞ր են ձերբակալել: Թեմային՝ «Հորիզոնի» տաղավարում անդրադարձել է Արտյոմ Երկանյանը։ «Հիշեցնեմ՝ Միխայիլ Ալեքսանդրովը Մոսկվայի միջազգային հարաբերությունների պետական համալսարանին կից ռազմաքաղաքական վերլուծությունների կենտրոնի ավագ գիտաշխատող է, գիտությունների դոկտոր, քաղաքագետ և ԱՊՀ երկրների իսնստիտուտի փոխտնօրեն: Նա հայտնի է բազմաթիվ մեկնաբանություններով՝ ի […] ...