Բացե՞լ Հանրապետության հրապարակի պատմական շերտը, թե՞ ոչ. հարցի պատասխանը կտա աշխատանքային խումբը

2003թ. Հանրապետության հրապարակի բարեկարգման աշխատանքների ժամանակ, ասֆալտի վերին շերտը հանելիս, շինարարները բացահայտեցին քաղաք՝ պատեր, սև ու կարմիր տուֆի սալեր, կղմինդր, կավե սափորների մասեր ու կավե ջրատար խողովակներ:

Տեղում պեղումներ իրականացնելու համար 12 օր ժամանակ հատկացվեց, ինչը, ըստ հնագետների, չափազանց փոքր ժամկետ էր: Այդուհանդերձ, հաջողվեց պարզել, որ 17-րդ դարին պատկանող շինությունները նկուղային հարկաբաժիններ են, որոնք մաս են կազմել «Քրիստոնեական թաղամասի» երկհարկ և եռահարկ քարի շենքերի: Դրանց վերին հարկերը քանդվել են 1679-ին Երևանում տեղի ունեցած հզոր երկրաշարժի ժամանակ, իսկ նկուղային հարկաբաժինները պահպանվել են:

Ըստ հնագետների՝ դրանք նկարագրվում են ֆրանսիացի ճանապարհորդներ Ժան Բատիստ Տավերնիեի և Ժան Շարդենի երևանյան համայնապատկերներում, որոնք գծագրվել են 1655-ին:

Նկուղային պատերի բարձրությունը 4.50 մետր է, սվաղը՝ 7 սմ: Կառույցները պահպանվել են ամբողջությամբ, մուտքերով: Հայտնաբերվել է գունազարդ խեցեղեն, աշխատանքային գործիքներ և Ապիրատ իշխանի կողմից 11 դարում կառուցված ջրատար խողովակներ, որոնք ծառայել են մինչև 19 դարը:

Պատմական այդ շերտը երևան հանելու գործադիրի մտադրությունը միանշանակ չի ընդունվել: Կան կարծիքներ, որ Հրապարակի տակ գտնվող շինությունները նկուղներ են, որոնք չունեն պատմական կամ ճարտարապետական արժեք, կա նաև մտավախություն, որ աշխատանքների ոչ ճիշտ կազմակերպման կամ արագ ընթացքի պատճառով կտուժի ու կաղճատվի Հրապարակի տեսքն ու տրանսպորտային նման հանգույցի ժամանակավոր աշխատանքի դադարեցումը կհանգեցնի կոլապսի: Բայց մի հարցում բոլոր կարծիքները համընկնում են՝ այն զբոսաշրջային կարևոր խթան կլինի։

Հիմա նախագիծն առաջարկող ԿԳՄՍ նախարարի հրամանով ստեղծվել է աշխատանքային խումբ՝ ընդգրկելով այդ հարցով զբաղվող հնարավոր բոլոր մասնագետներին: Խումբն ուսումնասիրություններ կանի, որ տա «բացե՞լ պատմական շերտը, թե՞ ոչ» հարցի պատասխանը, և բացելու պարագայում ինչ տեսքով մատուցել՝ ծածկել ապակե շերտո՞վ, թե՞ Հին Երևան մուտք գործելու, շրջելու հնարավորություն ստեղծել:

Առայժմ չկան նաև հաշվարկներ, թե որքան գումար կպահանջվի ստորգետնյա թաղամասը վերականգնելու համար։

Մանրամասները` տեսանյութում: