Օրինակելի ուսումնական պլաններում կատարված մի շարք փոփոխություններ

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի հրամանով հաստատվել են հանրակրթական հիմնական ընդհանուր, մասնագիտացված և հատուկ պետական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատությունների միանգամից երկու՝ 2021-2022 և 2022-2023 ուսումնական տարիների օրինակելի ուսումնական պլանները։

Դա պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ փորձարկումից հետո՝ 2023 թվականի սեպտեմբերից, Հանրակրթության նոր չափորոշիչը կներդրվի բոլոր դպրոցներում, ինչը ենթադրում է, որ դրանից հետո օրինակելի ուսումնական պլաններ չեն հաստատվի։ Ուսումնական պլանը կդառնա յուրաքանչյուր դպրոցի հաստատման ենթակա փաստաթուղթ՝ ուսհաստատությանն ընձեռելով ինքնավարություն։ ԿԳՄՍ նախարարությունը կհաստատի միայն ընդհանուր մեթոդական ցուցումներն ու ուղեցույցը։ Ընդ որում՝ բոլորովին պարտադիր չէ, որ դպրոցն ուսումնական պլան հաստատի ամեն տարի, քանի որ շատ կարգավորումներ և մոտեցումներ շարունակական են։

Բացի դրանից՝ նոր չափորոշչի ներդրումն աստիճանական և դյուրին դարձնելու համատեքստում ուսումնական պլաններում կատարվել են մի շարք փոփոխություններ։ Մասնավորապես, փոփոխություն է առաջարկվել թեմատիկ գրավոր աշխատանքներ կազմակերպելու ձևի մեջ․ թեմատիկ աշխատանքը գրավոր եղանակով իրականացնելու անհնարինության դեպքում (օրինակ՝ համավարակի պայմաններում) նախատեսվում է այն կազմակերպել բանավոր՝ աշխատանքի ողջ ընթացքը որակյալ տեսաձայնագրելու պայմանով։ Այս եղանակով աշխատանքը կազմակերպելու տեխնիկական հնարավորություն ունեն բոլոր դպրոցները։

Գնահատման վերաբերյալ փոփոխությունը վերաբերում է գնահատման հաճախականությունը որոշելուն, որով դպրոցներին տրվում է ինքնուրույնություն՝ Հանրակրթության պետական նոր չափորոշչի տրամաբանությամբ։ Փոփոխությամբ բանավոր հարցումների, գործնական և թեմատիկ աշխատանքների նվազագույն թիվը կիսամյակի ընթացքում սահմանում է ուսումնական հաստատությունը՝ մանկավարժական խորհրդի որոշմամբ՝ առաջնորդվելով ԿԳՄՍ նախարարության կողմից հաստատված առարկայի ծրագրով, գնահատման մեթոդաբանությամբ և մեթոդական ցուցումներով։

Ստեղծվում են նաև նախադրյալներ առանձին գործող ավագ դպրոցների և միջնակարգ դպրոցների սովորողների համար հավասար հնարավորությունների տեսանկյունից։ Հանրակրթական հիմնական ընդհանուր պետական ծրագրեր իրականացնող միջնակարգ դպրոցի 10-12-րդ դասարաններում ֆինանսական միջոցների առկայության դեպքում հնարավորություն է տրվում առաջնորդվել առանձին գործող ավագ դպրոցների տրամաբանությամբ՝ ապահովելով մասնագիտական կողմնորոշման հնարավորություններ։ Արդյունքում՝ դպրոցում նախամասնագիտական ուսուցումն ավելի արդյունավետ է դարձնում միջնակարգ դպրոցում սովորողների ուսումնառությունը բարձրագույն ուսումնական հաստատություն ընդունվելու և սովորելու համար։ Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ գյուղական դպրոցների մեծ մասը միջնակարգ դպրոցներ են, այս կարգավորումը կմեծացնի այդ բնակավայրերի սովորողների՝ բուհեր ընդունվելու և այնտեղ սովորելու հնարավորությունը։

Հաջորդ փոփոխությունը. «Տեխնոլոգիա» առարկայի (5-7-րդ դասարաններ) պարապմունքներին դասարանն այլևս կարող է բաժանվել ոչ թե տղաների և աղջիկների խմբերի, այլ սովորողների ընտրությամբ՝ անկախ սովորողների թվից։ Սա հնարավորություն է տալիս սովորողներին ընտրել այն ուսումնական նյութը և կարողությունները, որոնք ցանկանում են զարգացնել։

Հնարավորություն է տրվում նաև արվեստի և սպորտի դասաժամերը դասացուցակում բաշխել շաբաթվա նույն օրն այնպես, որ այդ առարկաների ուսումնական պլանով սահմանված շաբաթական կամ ամսական ժամերն իրականացվեն այդ օրվա ընթացքում։ Այս փոփոխությունը հնարավորություն է տալիս բեռնաթափել ուսումնական շաբաթվա օրերից մեկը և վերը նշված առարկաների ուսուցման համար զույգ ժամերի շնորհիվ ավելացնել ուսումնական գործընթացի արդյունավետությունը։

Մյուս փոփոխությամբ 12-րդ դասարանում սովորողն իր տնօրինմանը հատկացված շաբաթական 3 ժամը կարող է օգտագործել կրթական այլ ծառայություններ ստանալու նպատակով` տվյալ դպրոցում կամ այլ հաստատություններում, ինչը նշանակում է, որ դպրոցները կարող են արդյունավետ համագործակցություն զարգացնել արտադպրոցական տարբեր հաստատությունների և մասնագիտացված կառույցների հետ՝ հիմքեր ստեղծելով կրեդիտային համակարգի ներդրման համար։

Դպրոցները, բացի պետական բաղադրիչից, կարող են ներդնել տարբեր առարկաներ, որոնց թվում են արդեն երաշխավորված «Տրամաբանություն», «Ֆերմերային գործ», «Էներգիայի և ռեսուրսների օգտագործում», «Գրաբար», «Մշակույթի պատմություն», «Արևմտահայերեն», «Ազգագրություն», «Գիտական ճանաչողության հիմունքներ» և այլ առարկաներ։ Առարկաների ցանկին կարելի է ծանոթանալ ուսումնական պլաններում։ Դպրոցներն իրենց նախաձեռնությամբ կարող են մշակել և ներկայացնել առարկայական ծրագրեր և ԿԳՄՍ նախարարության երաշխավորումից հետո սկսել ուսուցանել։

Հիշեցնենք, որ ՀՀ Տավուշի մարզի փորձարկվող դասարանների ուսումնական պլանն առանձին փաստաթուղթ է․ առաջիկայում կհաստատվեն նաև այդ դասարաններում գնահատման և ֆինանսավորման կարգերը՝ նոր չափորոշչի տրամաբանությամբ փորձարկելու համար։