14:22 04.10.2017
Ուղիղ 60 տարի առաջ՝ 1957 թվականի հոկտեմբերի 4-ին, Սովետական «Բայկոնուր» տիեզերակայանից տիեզերք ուղարկվեց առաջին արհեստական արբանյակը:
Այն կշռում էր ընդամենը 84 կիլոգրամ: Բասկետբոլի գնդակից մի փոքր ավելի մեծ չափսեր ունեցող սարքն ուներ ընդամենը երկու ռադիոընդունիչ սարք եվ 4 ալեհավաք:
«Մենք սարքը պատել էինք ալյումինե վահանով եվ այնպես էինք փայլեցրել, որ երբ ձեռքով դիպչում էինք դրան, մեր մատնահետքերը մնում էին»,- հիշում է արբանյակի առաջին դետալների հեղինակ Յուրի Սիլայեվը:
Թռիչքը մեկնարկել էր Մոսկվայի ժամանակով 22:38 րոպեին: Արդեն 315 վայրկյան անց սարքավորումն անջատվում է հրթիռից, և Երկիր մոլորակի վրա արձանագրվում է տիեզերքից արձակված առաջին ազդանշանը: Փորձարկումը հաջողվել էր:
«Դա հասարակ ազդանշան էր, բայց դրա մասին իմացավ ամբողջ աշխարհը: Այն ժամանակ բարդ էր պատկերացնել, թե գիտական ոլորտում ինչ փոփոխություններ պետք է կատարվեին դրանից հետո»,- պատմել է տիեզերագնաց Վլադիմիր Կամառովը:
Առաջին արբանյակը հասարակ կառուցվածք ուներ և նախատեսված չէր երկարատև գործածության համար, ինչի համար էլ ստացել էր ПС-1 (Простейший спутник-Ամենահասարակ արբանյակ) անվանումը:
Սարքը երկնքում անցկացրեց 3 ամիս: Այն շուրջ 1440 պտույտ է կատարում երկրի շուրջը՝ անցնելով 60 միլիոն կիլոմետր տարածություն:
Շատ բնական է, որ այսպիսի պատմական իրադարձության հանդեպ հետաքրքրությունը չէր կարող սահմանափակվել միայն խորհրդային միության սահմաններում: Համաշխարհային մասշտաբի գիտական այս նվաճման մասին լուրը կայծակնային արագությամբ տարածվում է ամբողջ աշխարհում: Այդ պահից սկսած տրվում է տիեզերական նոր դարաշրջանի մեկնարկը:
Առաջին արբանյակի արձակումից 60 տարի անց էլ ամբողջ աշխարհում առանձնակի ոգեվորությամբ են հիշում են այդ գիտական ձեռքբերման մասին: Տիեզերագնացների ռուսական խումբը այս առիթով շնորհավորել է տիեզերքի ուսումնասիրության գործում ներգրավված գիտնականներին:
«Ձեր մեծ ու դժվար աշխատանքի շնորհիվ մենք անգամ հարյուրհազարավոր կիլոմետր բարձրությունից զգում ենք կապը Երկրի հետ, ձեզ հետ »,- ասել է ռուս տիեզերագնաց Ալեքսանդր Միսուրկինը տիեզերքից:
Նրանք առանձնակի շնորհավորանքներ են ուղղել նաև գերմանացի գիտնական Տիտովի անվան Տիեզերական փորձարկումների գլխավոր կենտրոնի աշխատակիցներին:
«Շնորհավորում ենք ձեզ, սիրելի ընկերներ, ձեր հոբելյանի առթիվ: Պահպանեք տիեզերքի հայտնագործողների եւ հետազոտողների ավանդույթները: Գրեք նոր էջեր ռուսական տիեզերական տարեգրքում »,- ասել է ՌԴ օդաչու-տիեզերագնաց Սերգեյ Ռյազանսկին:
23:12 21.08.2025
Թուրքիան վաղը կսկսի «Թրամփի երթուղու» իր հատվածի շինարարությունը․ Անկարայում կարծում են, որ «Զանգեզուրի միջանցքը» կգործի 2028 թվականինԹուրքիայում մեկնարկում է երկաթգծի այն հատվածի շինարարությունը, որը պետք է միանա Սյունիքով անցնող ճանապարհին՝ Թրամփի երթուղին ապահովելու նպատակով: Երկաթգիծը հասցվելու է մինչև Նախիջևանի ինքնավարության սահման: Ե՞րբ է սկսվելու շինարարությունը: Թեմային՝ «Հորիզոնի» տաղավարում անդրադարձել է Արտյոմ Երկանյանը: «Թուրքիայի տրանսպորտի նախարարը հայտարարել է, որ այդ ճանապարհի՝ Կարս-Իգդիր-Արալիկ-Դիլուջու երկաթգծի հիմքի գցման պաշտոնական արարողությունը տեղի կունենա վաղը՝ Իգդիրում: Նախարարն […] ...
23:00 21.08.2025
Շոկոլադի արտադրության ժամանակ առաջացող կակաոյի հատիկի կեղևը կարելի է օգտագործել այգում ու բույսերի խնամքումԳիտե՞իք, որ շոկոլադի արտադրության ժամանակ առաջացող կակաոյի հատիկի կեղևը (կակաո վելլա) կարելի է օգտագործել այգում ու բույսերի խնամքում։ Այս մասին տեղեկացրել են «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ից: Ի՞նչ օգուտներ ունի սա․ Բնական պարարտանյութ է՝ հարուստ կալիումով, մագնեզիումով, երկաթով և այլ օգտակար միկրոէլեմենտներով, Պահպանում է հողի խոնավությունը և պաշտպանում բույսերը գերտաքացումից, Կանխում է մոլախոտերի աճը՝ կրճատելով […] ...
22:57 21.08.2025
Տալլինի տեխնոլոգիական համալսարանը հայտարարում է ընդունելություն «Հաջորդ սերնդի թվային կառավարում» խորագրով ծրագրի շրջանակումՏալլինի տեխնոլոգիական համալսարանը (TalTech) 2025-2026 ուսումնական տարվա առաջին կիսամյակում կիրականացնի «Հաջորդ սերնդի թվային կառավարում» խորագրով միջազգային ծրագիրը։ Այս մասին հայտնել են ԿԳՄՍՆ-ից: Ծրագիրը նախատեսված է բակալավրիատի և/կամ մագիստրատուրայի ուսանողների համար՝ տրամադրելով համապարփակ գիտելիք էլեկտրոնային կառավարման և թվայնացման վերաբերյալ: Ծրագիրը ֆինանսավորվում է Էստոնիայի միջազգային զարգացման համագործակցության կենտրոնի (ESTDEV) կողմից, որը նախատեսում է 15 կրթաթոշակ Հայաստանի, Վրաստանի, […] ...
22:54 21.08.2025
Շարունակում ենք Երևանն ազատել ավելորդ տեսողական աղմուկից. ԱվինյանՇարունակում ենք Երևանն ազատել ավելորդ տեսողական աղմուկից՝ ձևավորելով ավելի մաքուր, գեղեցիկ և հարմարավետ քաղաքային միջավայր երևանցիների համար: Այս մասին Ֆեյսբուքի իր էջում գրել է Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը: «2023-2025թ. մինչև օգոստոսի 20-ը ապամոնտաժել ենք շուրջ 24.000 ինքնակամ տեղադրված արտաքին գովազդ: Տեսնո՞ւմ եք արդեն փոփոխությունը քաղաքում»,- գրել է նա: Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...
22:47 21.08.2025
Դեսպան Մկրտչյանը և Հունաստանի ԱԳ փոխնախարարը քննարկել են փոխգործակցությունը մի շարք ոլորտներումՀունաստանում Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Տիգրան Մկրտչյանը հանդիպել է Հունաստանի արտաքին գործերի փոխնախարար Յանիս Լովերդոսի հետ։ Այս մասին հայտնել են Հունաստանում ՀՀ դեսպանությունից: Հանդիպմանը քննարկվել են Հայաստան-Հունաստան փոխգործակցությունը մի շարք ոլորտներում, առավել ամրապնդելու անհրաժեշտությունը։ Հատուկ անդրադարձ է եղել հայկական և հունական համայնքային կառույցների համագործակցությանը։ Հույն պաշտոնյան նշել է, որ թե Հունաստանում և թե […] ...
22:42 21.08.2025
ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստում քննարկվել է ներքաղաքական իրավիճակը օգոստոսի 8–ից հետոՕգոստոսի 21-ին տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության Նախաձեռնող խմբի նիստ, որը վարել է Վարչության նախագահ, ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։ Այս մասին հայտնել են կուսակցությունից։ Քննարկվել է ներքաղաքական իրավիճակը օգոստոսի 8–ից հետո եւ կուսակցության անելիքները՝ 2026 թվականի հունիսին կայանալիք հերթական խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ։ Մանրամասները՝ տեսանյութում: ...