Փոփոխություններ Քրեական օրենսգրքում. «դաժան» նախագիծ ընտրակեղծարարների համար

ՀՀ վարչապետին առընթեր ընտրական օրենսդրության բարեփոխումների հանձնաժողովը, հաշվի առնելով, որ առաջիկայում տեղի են ունենալու Երևանի ավագանու արտահերթ ընտրություններ, որոշել է «Ընտրական օրենսգրքի» մշակվող նախագծից առավել շուտ խորհրդարանին ներկայացնել «Քրեական օրենսգրքում փոփոխություններ կատարելու մասին» նախագիծ, որի ընդունման դեպքում, հանձնաժողովի համոզմամբ, ընտրական գործընթացն առավել վերահսկելի կդառնա, հնարավոր կլինի նվազեցնել շատ արատավոր երևույթների ռիսկայնությունը:

«Քրեական օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» նախագծով հանձնաժողովն առաջարկում է ընտրական հանցագործություններից շատերը դասել ծանր հանցագործությունների շարքում, ի տարբերություն ներկա գործող օրենքի, որտեղ այդ հանցագործությունները դասակարգված են որպես միջին ծանրության արարքներ:

Նախ՝ առաջարկվում է փոփոխել ընտրական իրավունքի իրականացման խոչընդոտմանը վերաբերող Քրեական օրենսգրքի 149-րդ հոդվածը: Համաձայն այդ փոփոխության՝ այն անձը, կամ անձանց խումբը, ովքեր  ընտրական իրավունքն իրականացնելու և մասնագիտական պարտականությունները կատարելու ժամանակ վնաս պատճառելով, կամ վնաս պատճառելու սպառնալիքով կխոչընդոտեն այցելուին, լիազոր ներկայացուցչին, հանրաքվեի նախաձեռնող խմբի ներկայացուցչին, վստահված անձին, դիտորդին, ԶԼՄ ներկայացուցչին կամ տեխնիկական սարքավորումը սպասարկող անձին, կդատապարտվեն 4-6 տարվա ազատազրկման՝ ներկա օրենսդրությամբ գործող 3-ից 5 տարվա փոխարեն:

Այն «կազմակերպված խմբերը», ովքեր կփորձեն կեղծել ընտրությունների արդյունքները, կփորձեն փոխել, անվավեր ու չսահմանված նմուշի կփորձեն դարձնել ընտրողի քվեաթերթիկը կամ քվեարկության ծրարները, ճաղերի հետևում կարող են հայտնվել 4-ից 8 տարի ժամկետով՝ ներկայիս 3-ից 5 տարվա փոխարեն:

4-ից 6 տարվա ազատազրկման ժամկետով նախատեսվում է պատժել նաև կեղծ տվյալներ հայտնելու արարքը, եթե դա արվել է մի խումբ անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ կամ կազմակերպված խմբի կողմից:

Քրեական օրենսգրքի 154-րդ հոդվածը լրացվում է նոր դրույթով, որը նախատեսում է 100 հազարից մինչև 200 հազար դրամ տուգանք այն ընտրողների համար, ովքեր դիտավորությամբ բաց են քվեարկել կամ բարձրաձայն ասել են, թե ում օգտին են քվեարկել:

Ընտրակաշառք և բարեգործություն

Նախագծով նոր հասկացություններ, դրույթներ ու հանցատեսակներ են ավելացվել նաև Քրեական օրենսգրքի՝ ընտրակաշառքին և ընտրությունների ժամանակ բարեգործություն իրականացնելուն վերաբերող դրույթներում:

Այսպես, ի տարբերություն ներկա օրենքի, երբ պատժվում էր միայն ընտրակաշառք տալը կամ վերցնելը, նոր նախագծով առաջարկվում է ընտրությունների ժամանակ կաշառք ստանալը, պահանջելը, խնդրելը կամ կաշառքի առաջարկն ու խոստումն ընդունելը պատժել 500 հազարից մինչև 700 հազար դրամի չափով տուգանքով կամ ազատազրկմամբ` 1-ից 3 տարի ժամկետով:

Առավել ծանր պատիժներ են սահմանվում կաշառք առաջարկողների, խոստացողների ու տվողների համար՝ 3-ից 4 միլիոն դրամի չափով տուգանք կամ ազատազրկում 3-ից 5 տարի ժամկետով: Ազատազրկման նույն պատժաչափն է կիրառվում նաև այն դեպքերի համար, եթե ընտրողին պարտադրել են քվեարկել ինչ-որ մեկի օգտին կամ դեմ` գույքին վնաս պատճառելով, կամ վնաս պատճառելու սպառնալիքով, ծառայողական կամ այլ կախվածությունն օգտագործելով, բռնությամբ կամ բռնություն գործադրելու սպառնալիքով: Իսկ եթե նույն արարքը կատարվել է մի խումբ անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ՝ կպատժվի 4-ից 7 տարվա ազատազրկմամբ:

Ընտրությունների կամ հանրաքվեի նշանակման օրվանից մինչև ընտրությունների արդյունքների ամփոփումը բարեգործություն անվան տակ ընտրողներին արտոնյալ կամ անհատույց կերպով դրամ, սննդամթերք, արժեթղթեր կամ այլ ապրանքներ տալը և խոստանալը ևս պատժվում է 3-ից 4 միլիոն դրամ տուգանքով կամ 4-ից 6 տարի ժամկետով ազատազրկմամբ:

Ի դեպ, Քրեական օրենսգրքի նախագծում նաև դրույթ է ավելացվել, որ կաշառք ստացող անձը կազատվի քրեական պատասխանատվությունից, եթե մինչև իրավապահ մարմիններին կատարված հանցանքի մասին հայտնի դառնալը կամավոր հայտնի իրավապահներին ու աջակցի հանցագործության բացահայտմանը: