Հոգեբանը պատմել է, թե ինչպես կազմակերպել հիպերակտիվ երեխայի ուսուցումը

Հիպերակտիվությունն այն ախտորոշումներից է, որը ներառված է ADHD-ի (ուշադրության դեֆիցիտի հիպերակտիվության խանգարման) ախտանիշների համալիրում։ Այս ախտորոշմամբ երեխան կարող է դժվարություններ ունենալ սովորելու համար: Կրթական ընկերության հոգեբանական աջակցության ղեկավար Աննա Տիմոֆենկոն «Իզվեստիային» ասել է, թե ինչ անել ADHD-ով երեխաների ծնողների, ինչպես նաև կենտրոնացման խնդիրներ ունեցող երեխաների համար:

Նախևառաջ, ծնողները պետք է խորհրդակցեն մասնագետի հետ՝ պարզելու, թե արդյոք երեխան ունի խանգարում, թե պարզապես անհանգիստ է և ակտիվ։ Ի վերջո, ամեն ակտիվ երեխա չէ, որ ախտորոշման կրող է, նշել է մասնագետը։

«Հիպերակտիվության առկայության հիմնական չափանիշը այն դեպքն է, երբ երեխան չի կարող կարգավորել սեփական վարքը նույնիսկ այն դեպքերում, երբ դա անհրաժեշտ է։ Այսինքն՝ նա կարիք ունի մեկ այլ մարդու՝ վերահսկելու իր վարքը և հուզական վիճակը, քանի որ նա չի կարող իրեն ստիպել հանգստանալ։ Այս իրավիճակը հեշտ չէ ծնողների և բոլոր մասնագետների համար, ովքեր մասնակցում են նման երեխայի կրթությանը կամ դաստիարակությանը»,- ասել է նա։

Ըստ Տիմոֆենկոյի՝ ակտիվության հետ դժվարություն ունեցող երեխայի հաջողակ կրթության առանցքային ասպեկտը ուսուցչի հետ շփումն է: Ուսուցիչը պետք է ըմբռնումով և առանց բացասական վերաբերմունքի վերաբերվի երեխայի առանձնահատկություններին, չառանձնացնի նրան մնացածից և հաշվի առնի, որ իրեն անհրաժեշտ է անհատական ​​մոտեցում։ Օրինակ, նման երեխայի համար ավելի կարևոր է, քան մյուսները, ուսումնառության միջև ընդմիջումների ժամանակ շարժվելը: Կախված իր ակտիվության աստիճանից՝ նրա համար առաջադրանքները պետք է ավելի հեշտ լինեն կամ կարող են ավելի քիչ լինել, ընդգծել է մասնագետը։

«Հիպերակտիվ երեխաների ծնողների համար կարևոր է հետևել այն պահին, երբ նա պատրաստ է սովորել դպրոցում, ինչպես նաև (արդեն դպրոցի ընթացքում) հետևել, թե ինչպես է նա հաղթահարում տնային աշխատանքը: Այս երեխաներն ավելի մեծ հոգնածություն են զգում, և նրանց հուզական վիճակն ուղղակիորեն ազդում է նրանց կենտրոնացման և տեղեկատվություն ստանալու, մշակելու և հիշելու կարողության վրա: Հետևաբար, շատ կարևոր է կառուցել երեխայի առօրյան, որպեսզի նա բավականաչափ քնի, իսկ օրվա ընթացքում նրան անհրաժեշտ են ակտիվության րոպեներ, երբ նա կկարողանա վազել և խաղալ: Ոչ պակաս կարևոր են նրա հանգստի պահերը։ Օրինակ՝ արձակուրդների ժամանակ նման երեխային պետք է թույլ տալ հանգստանալ և հնարավորություն տալ լինել այնքան ակտիվ, որքան անհրաժեշտ է»,- ասել է նա։

Ծնողների համար, որոնց երեխաները շատ ակտիվ են, կարևոր է սերտ հուզական շփում ունենալ նրանց հետ, նշել է Տիմոֆենկոն։

«Կարևոր է հավատը երեխայի հանդեպ և նրա մշտական ​​աջակցությունը: Դուք չպետք է կենտրոնանաք ձեր երեխայի վարքի կամ ուսման հետ կապված խնդիրների վրա, այլ ընդհակառակը, խաղացեք նրա հետ խաղեր, որոնք կօգնեն զարգացնել կենտրոնացումը: Սրանք խաղեր են, որոնք պահանջում են ուշադիր և համբերատար լինել, օրինակ՝ գլուխկոտրուկներ»,- խորհուրդ է տվել մասնագետը։

Հոգեբանը նշել է, որ եթե երեխայի մոտ կենտրոնանալու խնդիր կա կամ նրա մոտ ախտորոշվում է ADHD, ապա դա նրա ապագայի համար խոչընդոտ չէ։ Նման երեխաները դառնում են կենսունակ մեծահասակներ, ովքեր կարող են լիարժեք աշխատել և կառավարել իրենց:

«Կարևոր է երեխայի մեջ զարգացնել ինքնակարգապահության և ինքնատիրապետման հմտությունները, ինչպես նաև գիտակցությունը, որպեսզի նա կարողանա հասկանալ իր վիճակը: Օրինակ՝ նրան պետք է սովորեցնել, որ ծնողներին ասի, եթե իր համար դժվար է, և կարգավորի այս վիճակը։ Եթե ​​նա դժվարանում է կենտրոնանալ, կարող է քայլել կամ վազել, իսկ հետո վերադառնալ ուղեղի գործունեությանը։ Որքան նման երեխան զարգացնի ինքնատիրապետման հմտությունը, այնքան ավելի հաջողակ կլինի հետագա կրթության մեջ և մեծ տարիքում»,- եզրափակել է Տիմոֆենկոն։