12:25 26.03.2018
Այս տարվա մարտին տեղեկատվական անվտանգության միջազգային ընկերությունները հաղորդել են Android գործառնական համակարգով (ԳՀ) աշխատող շարժական սարքերի զանգվածային վարակման երկու միջադեպերի մասին։ Դրանք հիմնականում առնչվում են չինական արտադրության էժան սմարթֆոններին, որոնք գնալով ավելի մեծ տարածում են ստանում Հայաստանում։ Ըստ «Կասպերսկի Լաբորատորիա» ի Հայաստանի ներկայացուցչության՝ նախ, հայտարարվել է, որ էժան սմարթֆոնների 42 մոդելներում հայտնաբերվել է Triada անվանումով նախատեղադրված Android-տրոյանը, որը չափազանց դժվար է հեռացնել առանց ԳՀ-ի վերատեղադրման։ Այդ վնասաբեր ծրագրի հիմնական գործառույթը ֆինանսական տեղեկատվության գողությունն է։
Triada տրոյական ծրագիրն առաջին անգամ հայտնաբերվել է 2016 թվականի սկզբին: Այն օգտագործում է root-արտոնությունները համակարգի նիշքերը (ֆայլ) ձևափոխելու համար։ Այդ վնասաբեր ծրագրի հիմնական մասը գտնվում է միայն օպերատիվ հիշողությունում, ինչը չափազանց դժվարացնում է դրա հայտնաբերումը հակավիրուսային ծրագրերի միջոցով։ Ի սկզբանե հանցագործները Triada-ն կիրառում էին միայն փոխանցումների հասցեատերերի հասցեները փոփոխելու միջոցով փող գողանալու համար։ Սակայն տրոյական ծրագիրն այժմ կարողանում է հավաքել հաշվառման տվյալների բոլոր տեսակները (այդ թվում՝ ֆինանսական տեղեկատվություն), դիտարկչի (բրաուզեր), ներբեռնումների և նոր հավելվածների տեղադրման պատմությունը, սոցիալական ցանցերում նամակագրույթունը։
Վարակված սմարթֆոններն առաքվում են Ռուսաստան, Լեհաստան, Չեխիա, Սերբիա, Ղազախստան, Ինդոնեզիա, Մեքսիկա, վաճառվում են Չինաստանում և, բացառված չէ, նաև Հայաստանում։
Երկրորդ միջադեպը կապված է RottenSys վնասաբեր ծրագրի հետ, որի զոհ են դարձել Android-սարքերի մոտ 5 միլիոն օգտատերեր։ RottenSys-ը, որի հեղինակներն, ըստ ամենայնի, չինացի ցանցահեններն են, ի հայտ է եկել դեռ 2016թ.-ին և աստիճանաբար տարածվել այնպիսի արտադրողների սարքերում, ինչպիսիք են Huawei-ը, Xiaomi-ն, OPPO-ն, vivo-ն, LeEco-ն, Coolpad –ը և GIONEE-ն։ Վնասաբեր ծրագիրն իրեն ներկայացնում է որպես համակարգային Wi-Fi ծառայություն, սակայն ոչ մի կապ չունի անլար կապի հետ և պահանջում է ցանցին ոչ բնորոշ թույլտվություններ, մասնավորապես, նիշքերի աննկատ ներբեռնման, օրացույցին և հատուկ հնարավորություններին հասանելիության համար։ RottenSys-ի աշխատանքի արդյունքում զոհի սարքում հայտնվում է չանջատվող գովազդ, մարտկոցը շուտ է լիցքաթափվում, իսկ սարքի ընդհանուր արտադրողականությունը նվազում է։ Փետրվարին RottenSys-ի հեղինակները վնասաբեր ծրագրում ավելացրել են մի մոդուլ, որը վարակված սարքերը միավորում է մեկ հսկայական բոտնետի մեջ, ինչը RottenSys-ի հեղինակներին թույլ է տալիս լրացուցիչ հավելվածներ տեղադրել հեռախոսներում և պլանշետներում։ Այդ վնասաբեր ծրագրով վարակված սարքերի կեսից ավելին գնվել է միևնույն չինական Tian Pai մանրածախ ցանցում, ինչը հանգեցնում է այն մտքին, որ RottenSys-ը կանխամտածված տեղադրվել է սարքերում մինչ դրանց վաճառքը։
Այդ վնասաբեր ծրագիրը դժվար չէ հեռացնել համակարգից, եթե իմացվի վնասաբեր ծրագրի անվանումը։ Այդ նպատակով հարկ է ուշադրություն դարձնել հետևյալ անվանումներով ծրագրային փաթեթներին՝
- com.changmi.launcher
- com.android.yellowcalendarz
- com.android.services.securewifi
- com.system.service.zdsgt։
Ինչպես Triada-ով, այնպես էլ RottenSys-ով վարակված սարքերի արտադրողներից շատերի սմարթֆոնները և պլանշետները վաճառվում են Հայաստանում՝ նաև հայտնի մանրածախ ցանցերում և բջջային կապի օպերատորների խանութներում։ Բացի այդ, դրանք ազատորեն կարելի է պատվիրել արտերկրի, մասնավորապես, Չինաստանի առցանց-խանութներից։ Triada-ից և RottenSys-ից, և ընդհանրապես բոլոր սպառնալիքներից պաշտպանվելու համար առաջարկվում են հետևյալ միջոցները.
ցանկացած նոր, առավել ևս, օգտագործած սմարթֆոն կամ պլանշետ գնելուց անմիջապես հետո սարքում տեղադրել բարձր վարկանիշ ունեցող հակավիրուսային ծրագիր և կատարել համակարգի ամբողջական ստուգում:
ստուգելու արդյունքում վնասաբեր ծրագրեր (վիրուս) հայտնաբերելու դեպքում դիմել վաճառողին՝ նոր սարք տրամադրելու կամ սարքը «մաքրելու» և կրկին երաշխիքով տրամադրելու պահանջով:
եթե շահագործման ընթացքում հայտնաբերված վնասաբեր ծրագիրը չի հեռացվում հակավիրուսային ծրագրի միջոցով, դա անելու համար դիմել շարժական սարքեր վերանորոգող մասնագիտացված կազմակերպություններին. անփորձ օգտատիրոջ կողմից համացանցային կայքերի հրահանգներով սարքից վնասաբեր ծրագրերի հեռացման փորձը կարող է անդառնալի վնաս պատճառել դրան՝ ընդհուպ մինչև սարքի լրիվ անաշխատունակությունը և դրա վերականգնման անհնարինությունը։
10:19 19.05.2024
ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ10:00 19.05.2024
ՃՏՊ Սիսիան-Գորայք ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ23:44 18.05.2024
«Յուվենտուսը» հեռացրել է Մասիմիլիանո Ալեգրիին23:17 18.05.2024
Ֆոնսեկան պատրաստ է գլխավորել «Միլանը»22:34 18.05.2024
Բացահայտվել են մազերը ներկելու անսպասելի վտանգները22:25 18.05.2024
Կախարդական ապագա է սպասում ինձ. Մբապե21:55 18.05.2024
Ադամյանի «Քյոլնի» դուրս մնաց Բունդեսլիգայից21:19 18.05.2024
Հայաստանը 7 ծանրորդով կմասնակցի Մ17 ԱԱ-ին20:57 18.05.2024
Միլանի քաղաքային իշխանությունը պարգևատրել է «Ինտերի» ֆուտբոլիստներին20:52 18.05.2024
Կրակոցներ՝ Հրազդան քաղաքում․ կան զոհեր և վիրավոր20:26 18.05.2024
Աշխաբադում բացվել է Սայաթ-Նովայի արձանը20:16 18.05.2024
ՀՀ սահմանապահ զորքերի մի խումբ ծառայողներ արդեն Կիրանցում են20:08 18.05.2024
Ֆրանսիացիները թողարկել են բագետի բույրով նամականիշ19:50 18.05.2024
Յակուտիայի շրջաններից մեկում արտակարգ դրություն է մտցվել19:41 18.05.2024
Նեյմարը հաջողություն է մաղթել Ֆյուրիին Ուսիկի հետ մենամարտում19:31 18.05.2024
Ոստան գյուղի գերեզմանատան մոտ կատարված սպանությունը բացահայտվել է19:14 18.05.2024
Մայիսի 18-ը Թանգարանների միջազգային օրն է19:05 18.05.2024
Բուլղարիայի նախագահը մեկնաբանել է Սլովակիայի վարչապետի դեմ մահափորձը18:12 18.05.2024
Ռումինիան օգտագործում է ամենապրիմիտիվ քվեարկության համակարգը. ՆԱՏՕ17:30 18.05.2024
Ես տեսնում եմ իմ շուրջ ստեղծված աղմուկը․ Չավի17:00 18.05.2024
Կիկե Սանչես Ֆլորեսը կլքի «Սևիլիան»16:17 18.05.2024
Արարատ Միրզոյանը մտքեր է փոխանակել Շվեյցարիայի ԱԳ նախարարի հետ15:58 18.05.2024
Հայ Առաքելական Եկեղեցին այս կիրակի կնշի Հոգեգալստյան տոնը14:36 18.05.2024
Հայտնի է ԱՊԼ-ի այս մրցաշրջանի լավագույն ֆուտբոլիստը14:06 18.05.2024
Սև ծովում Տանզանիայի դրոշով նավ է խորտակվել13:54 18.05.2024
Ժաննա Անդրեասյանը ուղերձ է հղել Թանգարանների միջազգային օրվա առթիվ13:46 18.05.2024
«Աթլետիկ»-ը երկարաձգել է պայմանագիրը Վալվերդեի հետ13:16 18.05.2024
Քննարկվել են սպորտի ոլորտում երկկողմ համագործակցության հեռանկարները12:55 18.05.2024
Զելենսկին հայտարարել է, որ իրենց անհրաժեշտ է 120-130 F-16 կործանիչ12:50 18.05.2024
ՃՏՊ Երևան-Սևան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ12:45 18.05.2024
Օդի ջերմաստիճանը մայիսի 20-23-ին աստիճանաբար կբարձրանա 3-5 աստիճանով12:37 18.05.2024
Ֆիլիպինների ափերի մոտ 5,5 մագնիտուդ երկրաշարժ է տեղի ունեցել12:08 18.05.2024
Ռոնալդուն՝ աշխարհի ամենաբարձր վարձատրվող մարզիկ. Forbes10:47 18.05.2024
Նոել Միքայելյանը մենամարտ կանցկացնի տիտղոսի պաշտպանության համար10:36 18.05.2024
Տարադրամի փոխարժեքները մայիսի 18-ին17:48 17.05.2024
Իսլանդիայում գործարկվել է օդից ածխաթթու գազ որսացող ամենամեծ գործարանըԻսլանդիայում սկսել է գործել աշխարհում ամենամեծ գործարանը, որը նախատեսված է օդից ածխաթթու գազը ներծծելու և այն ժայռի վերածելու համար, հայտնել են շվեյցարական Climeworks-ը և իսլանդական Carbfix-ը, փոխանցում է Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոնը: Orca անվանումը ստացած այս գործարանը կարող է ամեն տարի օդից դուրս բերել 4000 տոննա ածխաթթու գազ, որը, ըստ ԱՄՆ շրջակա միջավայրի պաշտպանության գործակալության, […] ...
14:55 16.05.2024
Կիբեռանվտանգության շաբաթ 2024. երիտասարդ մասնագետների հզորացումՀՀ կենտրոնական բանկը, «Ձեռնարկությունների ինկուբատոր» հիմնադրամը, «Ձեռնարկությունների ինկուբատոր» հիմնադրամի CyHub Armenia կիբեռանվտանգության նախաձեռնությունը և Հայաստանի տեղեկատվական համակարգերի գործակալությունը կազմակերպում են Կիբեռանվտանգության շաբաթ, որն այս տարի տեղի կունենա մայիսի 18-26-ը։ Նպատակն է երիտասարդ մասնագետների շրջանում խթանել գիտելիքի, հմտությունների և փորձի փոխանակումը, խրախուսել կիբեռանվտանգության ոլորտում նոր կապերի ձևավորումը։ Կիբեռանվտանգության շաբաթը կմեկնարկի «BSides Yerevan 2024» կիբեռանվտանգության ոչ ֆորմալ […] ...
22:45 14.05.2024
Արեգակի վրա տեղի է ունեցել 2017 թվականից ի վեր ամենահզոր բռնկումներից մեկըԳիտնականները Արեգակի վրա ամենաբարձր՝ X դասի հզոր բռնկում են գրանցել: Վերջին նման բռնկումը գրանցվել է 2017 թվականին, ՏԱՍՍ-ին հայտնել են Կիրառական երկրաֆիզիկայի ինստիտուտից (IPG): «Մայիսի 14-ին 16 րոպե տևողությամբ X8.7 բռնկում է գրանցվել 3664 (S18W89) արևային բծերի խմբում ռենտգենյան ճառագայթների տիրույթում»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։ ...
23:59 12.05.2024
Հայտնի է դարձել վերջին 20 տարվա ամենաուժեղ մագնիսական փոթորկի վնասըՄայիսի 11-ի ուժեղ մագնիսական փոթորիկը միայն փոքր խափանումներ է առաջացրել էլեկտրացանցում, կապի համակարգերում և արբանյակներում։ Այս մասին հայտնում է Associated Press-ը։ Մայիսի 11-ի առավոտյան SpaceX-ի Starlink արբանյակային ինտերնետային ծառայության կայքը հայտնել է, որ ծառայության որակը վատացել է: Բայց, ի վերջո, փոթորիկը էական վնաս չի պատճառել։ ԱՄՆ Արտակարգ իրավիճակների կառավարման դաշնային գործակալությունը (FEMA) և Էներգետիկայի նախարարությունը […] ...
16:35 12.05.2024
Գիտնականներն առաջարկել են Երկրի մայրցամաքների առաջացման նոր տեսությունՓենսիլվանիայի համալսարանի ամերիկացի գիտնականները նկարագրել են կրատոնների առաջացման մեխանիզմը՝ մայրցամաքային ընդերքի հնագույն և հսկայական տարածքներ, որոնք ապահովում են մայրցամաքների կայունությունը։ Հետազոտությունը հրապարակվել է Nature գիտական ամսագրում։ Նոր տեսության համաձայն՝ մայրցամաքները մոլորակի օվկիանոսներից չեն առաջացել որպես կայուն ցամաքային զանգվածներ։ Ավելի հավանական է, որ մոտ 3 միլիարդ տարի առաջ թարմ ժայռերի վրա անձրևի և քամու գործողությունը շարժման […] ...
16:11 12.05.2024
Գիտնականները հավի ճարպը վերածել են էներգիա կուտակող գերկոնդենսատորիՅուննամի համալսարանի հարավկորեացի գիտնականները մշակել են հավի ճարպը ածխածնային էլեկտրոդների վերածելու տեխնոլոգիա՝ գերկոնդենսատորների համար, որոնք կարող են էներգիա կուտակել: Հետազոտությունը հրապարակվել է ACS Applied Materials & Interface (ACS AMI) գիտական ամսագրում։ Թիմը հալեցրել է հավի ճարպը և այրել այն գազի միջոցով: Հետո նրանք հավաքել են ստացված մուրը և զննել մանրադիտակի տակ։ Վերլուծությունը ցույց է տվել, […] ...