Լիցենզավորման երկաստիճան համակարգ՝ մասնագիտական կրթության ոլորտում․ հաստատվել են փոփոխությունները

ՀՀ կառավարության որոշմամբ իրավական նոր կարգավորումներ են նախատեսվում մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների լիցենզավորման գործընթացում: Հարցը զեկուցել է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը:

Նրա խոսքով՝ այս որոշումը նախորդ տարի ընդունված «Մասնագիտական կրթության և ուսուցման մասին» նոր օրենքից բխող բարեփոխումների հերթական քայլն է՝ ուղղված կրթության և տնտեսության կապի ամրապնդմանը։

«Նախկինում գործող մոտեցմամբ մենք նույն լիցենզիայով, ըստ էության, թե՛ գործունեության թույլտվություն էինք շնորհում, թե՛ նաև միևնույն լիցենզիան գործում էր կոնկրետ ուղղությամբ, կոնկրետ որակավորման կրթական ծրագրի համար, ինչն անհրաժեշտ ճկունություն չէր ապահովում։ Օրինակ՝ ամեն առանձին որակավորման լիցենզիայի շնորհումը հնարավոր չէր դիտել իբրև բովանդակային գործընթաց»,- ասել է ԿԳՄՍ նախարարը։

Լիցենզավորման երկաստիճան համակարգ

Ժաննա Անդրեասյանի խոսքով՝ առաջարկվում է ներդնել կրթական ծրագրի լիցենզավորման երկաստիճան համակարգ. առաջինը վերաբերում է կրթական գործունեության իրականացման իրավունքի լիցենզավորմանը, իսկ երկրորդը՝ առանձին որակավորման լիցենզավորմանը։

«Գործունեության թույլտվություն ստանալու համար լիցենզիա տրամադրելիս առաջին հերթին կդիտարկվեն այնպիսի կարևոր գործոններ, ինչպիսիք են՝ շենքային պայմաններն ու անհրաժեշտ ենթակառուցվածքները, որոնք ուսումնական հաստատություն գործելու նախապայմաններն են: Ինչ վերաբերում է երկրորդ լիցենզիային, ապա այն կգործի կոնկրետ որակավորման շնորհման՝ կրթական կոնկրետ ծրագրի համար: Այստեղ շատ ավելի բովանդակային կդիտարկվեն անհրաժեշտ դասախոսական կազմի առկայությունը, տվյալ որակավորմամբ կրթական ծրագիր իրականացնելու համար անհրաժեշտ պայմանների առկայությունը, ինչը թույլ կտա ավելի թիրախային և արդյունավետ կրթության և ուսուցման գործընթաց իրականացնել»,- ներկայացրել է ԿԳՄՍ նախարարը:

Ժաննա Անդրեասյանը կարևորել է լիցենզավորման կարգի այն փոփոխությունները, որոնք ուղղված են մասնավորի հետ համագործակցությանը: Մասնավորապես՝ լիցենզավորման կարգում առանձին կարգավորումներ են սահմանվում աշխատանքի վրա հիմնված ուսումնառության կազմակերպման մասով՝ հստակեցնելով չափանիշները։ Առաջարկվող կարգավորմամբ՝ աշխատանքի վրա հիմնված ուսուցում կազմակերպելու պարագայում հիմնական աշխատակազմի համամասնությունը կարող է նվազեցվել մինչև 30%՝ ուսուցման գործընթացում ակտիվորեն ներգրավելով մասնավոր ոլորտում աշխատող մասնագետներին, որոնք ունեն պրակտիկ հմտություններ և գիտելիք, ինչն առանցքային է այս ոլորտի կրթության համար:

«Սա կարևոր ճկունություն է․ գործատուի մոտ աշխատող մասնագետն իր հիմնական աշխատանքին զուգահեռ՝ կարող է ներգրավվել նաև պրակտիկ դասավանդման գործընթացում, և լիցենզավորման կարգի այս փոփոխությունն ընձեռում է այդպիսի հնարավորություն: Լիցենզավորման գործող կարգավորումներով հստակեցված չէին նաև ուսումնաարտադրական, լսարանային և լաբորատոր տարածքների համապատասխանության պայմանները: Առաջարկվող փոփոխություններն ապահովում են անհրաժեշտ հստակեցումներ նաև այս ուղղություններով»,- շեշտել է Ժաննա Անդրեասյանը:

Մասնագիտական կրթության առաջին և երկրորդ մակարդակ

Նա նաև ընդգծել է ձևակերպումների՝ կրթության միջազգային դասակարգման համապատասխանեցման կարևորությունը: Մասնավորապես՝ «նախնական մասնագիտական արհեստագործական կրթական ծրագրերի» փոխարեն այսուհետ օգտագործվելու են «մասնագիտական կրթության առաջին մակարդակ», իսկ «միջին մասնագիտական կրթական ծրագրերի» փոխարեն՝ «մասնագիտական կրթության երկրորդ մակարդակ» եզրույթները: Այսպիսով՝ ԿԳՄՍ նախարարի դիտարկմամբ՝ ՀՀ կրթական աստիճանները համադրելի են դառնում կրթության միջազգային դասակարգիչներին:

6 ամիս ժամանակ՝ փոփոխություններին համապատասխանելու համար

ԿԳՄՍ նախարարը նաև տեղեկացրել է՝ «Լիցենզավորման մասին» օրենքի համաձայն, երբ փոխվում են լիցենզավորման պայմանները, պետք է առնվազն վեց ամիս ժամանակահատված նախատեսվի վերալիցենզավորման համար, և այդ ժամանակահատվածը պահպանված է: Ինչ վերաբերում է որակավորումների համապատասխան տրվող լիցենզավորմանը, Ժաննա Անդրեասյանի խոսքով՝ սա առաջին հերթին կսկսի գործել նոր կրթական ծրագրերի համար:

«Եթե որևէ քոլեջ դիմի որևէ նոր մասնագիտությամբ կրթություն իրականացնելու համար, արդեն իսկ կգործեն որակավորման տրամադրման համապատասխան լիցենզավորման պայմանները՝ պահպանելով վեց ամիս ժամանակահատվածը, որպեսզի ուսումնական հաստատությունը հնարավորություն ունենա պայմանները համապատասխանեցնել սահմանված պահանջներին»,- նշել է նախարարը:

Ժաննա Անդրեասյանը նաև հիշեցրել է՝ պետական բյուջեի միջոցներով առանձին և բավականին զգալի հատկացումներ են նախատեսված նաև քոլեջների շենքերի և ուսումնաարտադրական բազաների թարմացման համար:

«Բացի այդ՝ գործատուների հետ աշխատանքի առումով էլ բավական ճկունություն է հաղորդվել․ քոլեջը կարող է համագործակցել տվյալ ոլորտի գործատուների հետ և ուսուցման առնվազն մի մասը կազմակերպել գործատուների կողմից համապատասխան հարմարեցում ունեցող տարածքներում»,- եզրափակել է Ժաննա Անդրեասյանը:

Նշենք՝ փոփոխությունների հիմնական նպատակը մասնագիտական կրթության և ուսուցման (ՄԿՈՒ) համակարգի զարգացման խթանումն է։ Նոր համակարգը հնարավորություն կտա արձագանքել աշխատաշուկայի պահանջներին, խթանել գործատուների մասնակցությունը կրթական գործընթացներում՝ ընդլայնելով սոցիալական գործընկերությունը և նպաստելով միջազգային ճանաչմանը։ Հատուկ ուշադրություն է դարձվում աշխատանքի վրա հիմնված կրթության մոդելի ներդրմանը։