Այս բանաձևը չի կարելի ո´չ թերագնահատել, ո´չ էլ գերագնահատել. Արման Մելիքյան

ԱՄՆ ներկայացուցիչների պալատը Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձև ընդունեց: Այս որոշմանը հաջորդեցին Թուրքիայից հնչող դատապարտումներն ու սպառնալիքները: Ի՞նչ զարգացումներ կարող են հետևել այս քայլին: Այս և այլ հարցերի մասին SHANTNEWS.am-ը զրուցեց արտակարգ և լիազոր դեսպան, ԼՂՀ նախկին արտգործնախարար Արման Մելիքյանի հետ:

– ԱՄՆ ներկայացուցիչների պալատն ընդունեց Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձև: Որևէ իրավական ուժ կարո՞ղ է ունենալ այս բանաձևը:

– Փաստաթուղթն իրավական ուժ ունի այնքանով, որ արտահայտում է ԱՄՆ ներկայացուցիչների պալատի պաշտոնական դիրքորոշումը Հայոց Ցեղասպանության ճանաչման հարցում, սակայն դրանից բխող իրավաքաղաքական կամ տնտեսական հետևանքներ՝ ԱՄՆ-ի գործադիր իշխանությունների կողմից Թուրքիայի նկատմամբ առարկայական նախազգուշական կամ պատժիչ գործողություններ, այն չի նախատեսում: Ըստ էության, այդ բանաձևն առավելապես բարոյական ներուժ ունի և, զուտ քաղաքական տեսանկյունից, հավանաբար, կոչված է ծառայելու որպես լրացուցիչ փաստարկ, նույն օրը Թուրքիայի կողմից ռուսական ՀՕՊ համակարգերի գնման պատրվակով, այդ երկրի հանդեպ սահմանվող պատժամիջոցներն արդարացնելու համար: Ամեն դեպքում, այդ բանաձևը չի կարելի ոչ թերագնահատել, ոչ էլ գերագնահատել՝ այն ընդունվել է Մերձավոր Արևելքում ձևավորվող նոր ռազմաքաղաքական իրողությունների համատեքստում և դրանց համահունչ, բայց նաև մեզ է հնարավորություն ընձեռում թարմացնելու սեփական մոտեցումներն ու թարմ հայացքով դիտարկելու ինչպես հայ-ամերիկյան, այնպես էլ հայ-թուրքական փոխհարաբերությունների հեռանկարները:

– Ի՞նչ զարգացումներ կարող են հետևել այս բանաձևի ընդունմանը, այդ առումով ի՞նչ դեր կխաղան թուրք-ամերիկյան հարաբերությունների հետագա զարգացումները:

-Ես հակված եմ այն կարծիքին, որ ԱՄՆ-Թուրքիա հարաբերությունների այս առերևույթ սառեցումը լավ հնարավորություն է ընձեռում Թուրքիային՝ հանդես գալու Մերձավոր ու Միջին Արևելքում որպես ինքնուրույն, սեփական շահերի առաջմղումը բացառապես իր ուժերով ապահովող տարածաշրջանային գերտերություն: Թուրքիայի համար նոր և շատ կարևոր դերակատարում է նախանշված առնվազն առաջիկա մեկ տասնամյակի համար, ու մենք պետք է կարողանանք լինել միաժամանակ և ճկուն, և կոշտ, որպեսզի չդառնանք գլոբալ խաղի անճարակ զոհը:

– Արդյո՞ք այս բանաձևը պատճառ կդառնա, որ Թուրքիայում ճնշումների ենթարկվեն հայ համայնքն ու Պոլսո Հայոց պատրիարքարանը: 

– Հայ համայնքն ու Հայոց Պատրիարքարանը պաշտոնական Անկարայի ձեռքում գտնվող պատանդներն են, ում ճակատագիրը պետք է մեզ թե´ մտահոգի, թե´ մշտապես զգաստ պահի: Մյուս կողմից, մենք պետք է հիշենք այն մասին, որ հենց նախագահ Էրդողանի իշխանության տարիներին վերանորոգվեց Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցին, ուր նաև պատարագներ մատուցվեցին, իսկ չորսը հայեր դարձան խորհրդարանի պատգամավորներ: Մենք պետք է հաշվի առնենք Թուրքիայում տեղի ունեցող այս կարգի փոփոխություններն ու կարողանանք ճիշտ գնահատել այնտեղից եկող բոլոր՝ թե´ դրական, թե´ բացասական ազդակներն ու դրանց արձագանքելու համարժեք տոնայնությունն ընտրել: