Գորշ արջերն ու ավանդությունները նրանց մասին

Երևանի կենդանաբանական այգու ֆեյսբուքյան էջում տեսանյութ է հրապարակվել, որին կից նշված է.

«Գորշ արջերը հանդիպում են սաղարթախիտ անտառներում, գետերի, առվակների ափերին, լեռնային մարգագետիններում: Հայաստանում հիմնականում հանդիպում են Արարատի, Վայոց ձորի, Սյունիքի, Տավուշի, Լոռու, Կոտայքի և Գեղարքունիքի մարզերում։

Գորշ արջերն ամենակեր են: Սննդակարգի մեծ մասը կազմում է բուսական սնունդը, իսկ փոքր մասը՝ կենդանական սնունդը։ Սիրում են հատապտուղներ, մրգեր, իսկ արդեն ուշ աշնանը, երբ նրանք պատրաստվում են ձմռան գալուն, սկսում են ուտել բարձր սննդառություն ունեցող ընդեղեն՝ ընկույզ, կաղին և այլն:

Երևանի կենդանաբանական այգում իր հիմնադրման օրվանից միշտ եղել են գորշ արջերը: Այգում գորշ արջերը սնվում են օրական 2 անգամ․ ուտում են խնձոր, գազար, ձմերուկ, չոր կեր և այլն:

Իսկ գիտե՞ք, որ.

Հայ ժողովրդական հավատալիքների շարքում զգալի հետաքրքրություն է ներկայացնում արջի պաշտամունքը։

Արջերի վերաբերյալ հետաքրքիր վկայություններ կան նաև հայ բանահյուսության մեջ, որոնց շնորհիվ բացահայտվում են արջին վերագրվող բազմաթիվ հատկանիշներ ու հնարամտություններ, որոնք կենսունակ են նաև մեր օրերում։

Ամենահայտնին Կիրակոս Գանձակեցու կողմից ներկայացված ավանդությունն է։ Պատմիչի գրած այս ավանդությունը հետագայում էլ պահպանել է իր հիմնական բովանդակությունը․ արջի ծառայելը եկեղեցուն, նրա գերեզմանը որպես սրբատեղի, այնտեղից վերցված հողով տարբեր հիվանդությունների բուժումը, վտանգներից զերծ մնալու ակնկալությունը և այլն։

Ըստ որոշ հեղինակների՝ այլ վերլուծություններն ընդամենը նրա ներկայացրածի բարդեցման և շերտավորման արդյունքն են։

Հայկական ժողովրդական հավատալիքներում արջին վերագրվել են մի շարք հատկանիշներ․ մարդու և արջի վարքը, բնավորության և արտաքին նմանությունները, արջի կողմից տաք հանքային ջրերի հայտնաբերումը, արջի ինքնաբուժման, ժողովրդական բժշկության մեջ առանձին բույսերի բուժիչ հատկությունների իմացության, մայր արջի ընդգծված խնամքը իր ձագերի նկատմամբ՝ ինչպես կնոջ մայրական խնամքը, արջի հակումը դեպի երաժշտությունը և այլն»։