Տարածաշրջանային խմորումներին, Ադրբեջանի իշխանությունների վարած քաղաքականության շուրջ զրույց Ալեքսանդր Լապշինի հետ

Տարածաշրջանային խմորումներին, ինչպես նաև Ադրբեջանի իշխանությունների վարած քաղաքականության շուրջ «Հեռանկարի» տաղավարում Արամ Աբրահամյանը զրուցել է բլոգեր Ալեքսանդր Լապշինի հետ:

«Ես այսպես կասեմ: Ամեն դեպքում, Ռուսաստանը կանգնեցրեց այս պատերազմը, ուղղակի ոչ այն ժամանակ, երբ մենք դա քննարկում էինք: Հենց սկզբից մի բան պարզ էր, որ Ղարաբաղի ստատուս-քվոն խախտված է: Այն ստատուս քվոն, որը կար 30 տարի, երբ Արցախն ու հարակից շրջանները Հայաստանի վերահսկողության տակ էին, այլևս չէր բավարարում խոշոր խաղացողերին: Կարծում եմ պարզ է ում նկատի ունեմ՝ Ռուսաստան, Եվրոպա, Թուրքիա, Իրան և այլն:

Ինչ-որ բան պետք է փոխվեր: Երևի թե՛ Հայաստանը, թե՛ Ադրբեջանը պատրաստ չէին, որ այդ փոփոխությունները տեղի ունենային խաղաղ ճանապարհով: Պարզ էր, որ այդ դեպքում դա արվելու էր ստիպողաբար, և տարածաշրջան մտնելու էին նոր ուժեր: Ռուսաստանը կկարողանար ամրացնել իր՝ արդեն գոյություն ունեցող ներկայությունը այստեղ, և գումարած՝ տարածաշրջան կմտներ Թուրքիան:

Այս ամենը պարզ էր: Ուղղակի ես կարծում էի, որ սա ավելի շուտ կլինի և չի հասնի ճգնաժամային իրավիճակի: Փաստորեն Ռուսաստանն ամրացրել է իր ազդեցությունը Ադրբեջանում: Առաջին անգամ Խորհրդային Միության փլուզումից հետո ռուսական զորքերը մտել են Ադրբեջան և որոշակիորեն վերահսկում են իրավիճակը այդ երկրում, գումարած, իհարկե, նաև Թուրքիան: Բացի դրանից՝ Հայաստանի կախվածությունը Ռուսաստանից ավելի մեծացավ, Ադրբեջանինը նույնպես: Այնպես որ, իմ կարծիքով, այս պատերազմում հաղթողը Ռուսաստանն է, մի փոքր ավելի քիչ Թուրքիան: Իսկ պարտվողները երկուսն են՝ Հայաստանն ու Ադրբեջանը»,- ասել է Լապշինը:

Պատերազմի ժամանակ պատրանք կար, որ համեմատաբար ավելի ժողովրդավարական, պակաս կոռումպացված երկրներն առավելություն ունեն կարծր ավտորիտար ռեժիմով երկրների նկատմամբ, տվյալ դեպքում՝ Ադրբեջանի և Թուրքիայի, սակայն պարզվեց, որ դա այդպես չէ։

«Գիտեք, Իսրայելում, որը նույնպես փոքր տարածք ունի և շրջապատված է թշնամիներով, այսպիսի մի արտահայտություն կա․ «Մեր ժողովրդավարությունը սուր ատամներով է»:

Ես կարծում եմ այս սկզբունքը Հայաստանն էլ կարող է օգտագործել: Աշխարհագրական այն տարածքում և աշխարհաքաղաքական այն իրավիճակում որ գտնվում է Հայաստանը, շվեդական կամ շվեյցարական տիպի ժողովրդավարությունն ուղղակի անհնարին է: Հայաստանին ուղղակի կճզմեն և կոչնչացնեն: Դա անհնարին է: Պետք է լինի պինդ առանցք, պետական միտք, պետք է լինեն կոշտ սկզբունքներ և նպատակներ, որոնց ձգտում է Հայաստանը: Այսօր ես չեմ տեսնում, ոչ ազգային գաղափար, ոչ զարգացման ծրագրեր: Ես բացարձակ ոչինչ չեմ տեսնում: Ես տեսնում եմ հարաբերություններ պարզելու փորձեր, թե ով է մեղավոր և ինչ պետք է անել: Սա կարող է շատ երկար տևել, մինչդեռ պետք է ուղղակի համախմբվել և առաջ շարժվել: Բայց որպեսզի հնարավոր լինի համախմբվել և առաջ շարժվել, պետք է տեղի ունենան որոշակի պրոցեսներ, որոնք արդեն ընթանում են երկրի քաղաքական կյանքում»,- ընդգծել է Լապշինը։

Մանրամասները՝ տեսանյութում։