Էրդողանին հաջողվել է ուղղորդել ընտրությունների քարոզարշավի տեղեկատվական նարատիվը. քննարկում Արևելագիտության ինստիտուտում

Ընդհանուր առմամբ, Թուրքիայի գործող նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին հաջողվել է իր ձեռքը վերցնել, ձևավորել այդ երկրում մայիսի 14-ին կայանալիք նախագահական ընտրությունների նախընտրական քարոզարշավի հիմնական տեղեկատվական, քարոզչական նարատիվը և ուղղորդել այն։ Այս կարծիքը հայտնել է ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտի Թուրքիայի բաժնի վարիչ, պատմական գիտությունների թեկնածու Լևոն Հովսեփյանը՝ նույն ինստիտուտում կայացած «Թուրքիան առանցքային ընտրությունների շեմին» խորագրով կլոր սեղան-քննարկման բացման խոսքում։ Այս մասին հայտնում է «Արմենպրես»-ը:

Կլոր սեղան-քննարկմանը մասնակցել են ակադեմիական ու փորձագիտական հանրույթի ներկայացուցիչներ, քաղաքագետներ, պետական գերատեսչությունների ներկայացուցիչներ։ Լևոն Հովսեփյանն նաև նշել է, որ քննարկման նպատակը ակադեմիական և փորձագիտական հանրույթի մասնակցությամբ ընտրական մրցապայքարի, քաղաքական ուժերի, նախագահի թեկնածուների ծրագրերի և տեսլականների առանձնահատկությունների վերհանումը, սոցիալ-քաղաքական իրավիճակի գնահատումը, ինչպես նաև ներքին և արտաքին քաղաքական գործընթացների շրջանակներում հնարավոր զարգացումների ուրվագծումն է։ Նրա խոսքով՝ արդյունքների գնահատման ու հեռանկարների վերհանման նպատակով նախատեսվում է ևս մեկ քննարկում կազմակերպել ընտրություններից հետո։

«ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս, պրոֆեսոր Ռուբեն Սաֆրաստյանն անդրադառնալով Թուրքիայի ընտրապայքարի առանձնահատկություններին՝ նշեց, որ եթե մինչև երկրաշարժը իրադարձությունների զարգացման հեռանկարրը քիչ թե շատ հստակ էր՝ նախագահական պայքարի երկրորդ փուլում Էրդողանի հաղթանակի և խորհրդարանում ընդդիմության մեծամասնություն ձևավորելու առումով, ապա ավերիչ երկրաշարժն էականորեն փոխեց նախընտրական քարոզարշավի ընդհանուր լանդշաֆտը։ Նման իրավիճակի առաջացման պատճառը նաև երկրաշարժին հաջորդած օրերին կատարված թալանն է, որի մեղավորները մինչ օրս չեն հայտնաբերել։ Իշխանությունների կողմից աղետի գոտում տուժածներին օգնություն տրամադրվել է ընտրողաբար, ինչն առաջացրել է բնակչության արդարացի դժգոհությունը։ Սկզբնական շրջանում տպավորություն էր, որ ընդդիմությունը կկարողանա օգտագործել երկրաշարժի, կոռուպցիոն վիճակի, թալանի հետ կապված բազմաթիվ խնդիրներ նախընտրական արշավում, սակայն վերջին մեկ ամսվա ընթացքում Էրդողանին հմտորեն հաջողվեց երկրաշարժի բացասական հետևանքները երկրորդ պլան մղել և ընդդիմությանը զրկել դրանք իր օգտին օգտագործելու հնարավորությունից։ Ընդհանուր առմամբ Էրդողանին հաջողվեց իր ձեռքը վերցնել, ձևավորել հիմնական տեղեկատվական, քարոզչական նարատիվը և ուղղորդել այն։ Նա կարողացավ նաև տարբեր քարոզչական հնարքներով վարկաբեկել և թուլացնել մրցակից ընդդիմությանը։ Ըստ Ռուբեն Սաֆրաստյանի՝ թուրքական բանակն աղետի գոտու փրկարարական աշխատանքներին ներգրավվել է միայն երրորդ օրը, ինչը հնարավոր է պայմանավորված էր Էրդողանի անհանգստություններով ու վախերով, թե բանակը կարող է ինչ-ինչ գործողությունների գնալ։ Ռուբեն Սաֆրաստյանը նաև փաստեց, որ իշխանությունների հիմնական մրցակից ընդդիմադիր դաշինքը՝ «Վեցի հարթակը», բավական թուլացած է, չունի միասնականություն։ Նրա դիտարկմամբ՝ չնայած քրդամետ Ժողովուրդների դեմոկրատայի կուսակցությունն աջակցում է նախագահի թեկնածու Քեմալ Քըլըչդարօղլուին, այդուհանդերձ, այս ընտրություններում քրդական հարցը ետին պլան է մղվել Էրդողանի ջանքերով։ Նախընտրական պայքարի հիմնական թեմաները թելադրում է Էրդողանը՝ Թուրքիայի հաջողությունների շարունակակական ցուցադրություններ՝ առաջին ատոմակայանից մինչև ռազմական արդյունաբերության ձեռքբերումներ։ Նախագահի թեկնածու Քըլըչդարօղլուն դժվարանում է համարժեք պատասխանել կառավարության այդ օրակարգերին՝ փորձելով կենտրոնանալ տնտեսական խնդիրների վրա։ Արտաքին քաղաքական ոլորտում էրդողանական շրջանակը մանիպուլյացիոն կերպով օրակարգում է պահում հակաամերիկյան խոսույթը, որը տարածված է թուրքական հասարակության շրջանում։ Դրանով նաև իշխանությունները ցանկանում են թուլացնել ընդդիմությանը, քանի որ այն ասոցացվում և կապվում է Արևմուտքի հետ։ Ամփոփելով վերոնշյալը՝ Ռուբեն Սաֆրաստյանը նշեց, որ առավելությունն Էրդողանի օգտին է, և նա այս պահին հաղթող դիրքերում է»,- ասվում է հաղորդագրության մեջ։