TIMSS 2023 հետազոտության տվյալները՝ բարեփոխման ցուցիչ

Գնահատման և թեստավորման կենտրոնում ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանի գլխավորությամբ քննարկվել են TIMSS 2023 հետազոտությանը Հայաստանի մասնակցության տվյալները։

Հանդիպմանը մասնակցել են նաև ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Արաքսիա Սվաջյանը, ԳԹԿ տնօրեն Արմեն Փաշայանը, ԿՏԱԿ տնօրեն Արտակ Պողոսյանը, Տեսչական մարմնի ղեկավար Վաղարշակ Մատիկյանը, ԿԳՄՍՆ և ԳԹԿ ներկայացուցիչներ։

Նախարար Ժաննա Անդրեասյանը կարևորել է TIMSS հետազոտություններում կրթական համակարգի մասին տվյալները՝ նշելով, որ դրանք կրթական բարեփոխումների արդյունքների գնահատման կարևոր ցուցիչներ են, ուստի մեծ կարևորություն ունեն։

«TIMSS հետազոտության մեջ ՀՀ դպրոցների, աշակերտների, ուսուցիչների մասին բավականին շատ տվյալներ են հավաքված, և չափազանց կարևոր է դրանց հետագա կիրառության արդյունավետությունը։ Հետազոտության տվյալները օգտակար են որոշումների կայացման և քաղաքականության մշակման համար, քանի որ մի կողմից օգնում են ավելի լավ պատկերացնել իրավիճակը, մյուս կողմից՝ տալիս են հնարավորություն՝ դրանք կիրառելու կրթության որակի բարելավմանն ուղղված մեր աշխատանքում»,- ասել է Ժաննա Անդրեասյանը՝ հավելելով, որ այս տարի մեր երկիրը մասնակցելու է նաև Pisaa հետազոտությանը, որը նոր տվյալների հավաքագրման ճանապարհ է։

ԳԹԿ փոխտնօրեն, TIMSS հետազոտության ազգային համակարգող Արսեն Բաղդասարյանը տեսասահիկով ներկայացրել է TIMSS հետազոտության պատմական ակունքները, անցկացման սկզբունքները, մեթոդաբանությունը, TIMSS 2023 հետազոտությունում Հայաստանի մասնակցության տվյալները։

TIMSS-ը կրթական արդյունքների չափման միջազգային հետազոտություն է, որը հնարավորություն է տալիս մասնակից երկրին հասկանալու կրթական համակարգի ներկա վիճակը, համեմատելու հաջողություններն այլ երկրների հետ, բացահայտելու առկա խնդիրները։ Հետազոտությունն անցկացվում է 4-րդ և 8-րդ դասարանցիների համար մաթեմատիկայից և բնագիտական առարկաներից՝ քառամյա պարբերականությամբ․ մեկ հետազոտությունը տևում է 4 տարի։ Ընդհանուր առմամբ՝ Հայաստանը մասնակցել է TIMSS-ի 6 հետազոտությունների։ Մեր երկրի մասնակցությունն իրականացվում է միայն 4-րդ դասարանցիների համար։

«Հայաստանի արդյունքների միտումները մաթեմատիկայից բավականին բարելավված են․ միջազգային միջին 502-ից մեր դպրոցականներն ապահովել են 513 միավոր։ Հատկանշական է, որ աղջիկների ու տղաների տվյալները գրեթե հավասար են։ Բնագիտական առարկաների ցուցանիշները դեռ զիջում են․ միջազգային միջինը 494 է, մեր երկրի տվյալը՝ 457»,- ներկայացնելով հետազոտության արդյունքները՝ նշել է ԳԹԿ փոխտնօրեն, TIMSS հետազոտության ազգային համակարգող Արսեն Բաղդասարյանը։

TIMSS հետազոտություններում, ըստ Արսեն Բաղդասարյանի, կիրառվում է նաև չորս հարցաշար՝ ուսուցիչների, աշակերտների, տնօրենների և ծնողների համար։ Աշակերտներին վերաբերող հարցաշարերը վերաբերում են երեխայի՝ դպրոցում ինտեգրմանը, բուլինգի դեպքերին, մաթեմատիկայի նկատմամբ վերաբերմունքին և անվտանգությանն ու կարգապահությանը։

Անդրադառնալով TIMSS 2023 հետազոտությանը՝ նախարար Ժաննա Անդրեասյանն ընդգծել է, որ բնագիտական առարկաների ուսուցման և դասավանդման խնդիրները հասկանալու համար առանձին ուսումնասիրություն է անհրաժեշտ.

«Բնագիտական առարկաները պետք է առանձնակի ուսումնասիրվեն՝ հասկանալու՝ ինչ խնդիրներ ունենք, որոնք հնարավոր է լուծել Հանրակրթության պետական չափորոշչի շրջանակում՝ հարցը դիտարկելով նաև մասնագիտական կարողությունների զարգացման տեսանկյունից։ Տվյալների վերլուծության արդյունքում պետք է հստակ առաջարկներ ներկայացվեն»,-ասել է նախարարը։ Նրա խոսքով՝ մաթեմատիկայի դեպքում պետք է ուշադրության կենտրոնում պահել գիտելիքի և դրա կիրառականության համամասնությունը, որպեսզի տարրականից միջին օղակ անցման ընթացքում խզում չառաջանա։

Հանդիպման ավարտին որոշվել է շահագրգիռ կառույցների ներկայացուցիչների ընդգրկմամբ աշխատանքային խումբ ձևավորել, որը կվերլուծի TIMSS 2023-ի արդյունքները՝ ըստ այդմ առանձնացնելով նախատեսվող անելիքների ցանկ: Նախարարը հանձնարարել է, որ հաշվի առնելով առաջնահերթությունն ու առկա ռեսուրսները՝ քարտեզագրել հաջորդական քայլերը և ներկայացնել առաջարկներ՝ կրթական ոլորտում բարելավման աշխատանքներ իրականացնելու նպատակով։ Առաջարկվել է նաև քննարկել TIMSS հետազոտություններում 8-րդ դասարանի մասնակցության հարցը։

Քննարկմանը անդրադարձ է եղել նաև PISA 2025 միջազգային հետազոտությանը ՀՀ մասնակցությանը հարցը: