Հայ ամերիկաբնակների ավելի քան 50 տարվա քարոզչության գագաթնակետը. Թրամփն ի զորու չի եղել համոզել Սենատի իր կողմնակիցներին՝ ընդդիմանալու բանաձևի ընդունմանը

ԱՄՆ Սենատը միաձայն քվեարկել է Օսմանյան Թուրքիայի կողմից Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու օգտին` ի հեճուկս Դոնալդ Թրամփի և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի:

Սենատի բանաձևը պաշտոնապես ընդունում է 1915-1922 թվականների ընթացքում մոտ 1,5 միլիոն հայերի զանգվածային սպանությունը որպես ցեղասպանություն: Ներկայացուցիչների պալատի կողմից հոկտեմբերին ընդունված նմանատիպ բանաձևից հետո դա հայ ամերիկաբնակների ավելի քան 50 տարվա քարոզչության գագաթնակետն է, որոնք նախագահին կոչ են անում հետևել օրենսդիրի օրինակին:

Մինչ այժմ Թուրքիան օգտագործում էր իր լծակները՝ որպես ԱՄՆ ՆԱՏՕ-ի դաշնակից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցը «սառեցնելու» համար և սպառնում էր երկկողմ հարաբերությունների հետ կապված հետևանքներով: Սպիտակ տունը, մտավախություն ունենալով, որ Էրդողանի հետ արդեն լարված հարաբերությունները կարող են ավելի սրվել, փորձել էր ձգձգել Սենատի քվեարկությունը, գրում է The Guardian հեղինակավոր պարբերականը:

Վերջին շաբաթների ընթացքում երեք անգամ տարբեր հանրապետական սենատորներ փորձ են կատարել Սենատում Հայոց ցեղասպանության բանաձևը խափանել, բայց հինգշաբթի օրը Թրամփն այլևս ի զորու չի եղել համոզել Սենատի իր կողմնակիցներին՝ ընդդիմանալու բանաձևի ընդունմանը:

«Նախագահի մոտ պարզապես վերջացել են հանրապետական սենատորները»,- ասել է Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախմբի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը և ավելացրել, որ ժամանակն է նաև Էրդողանին ընդդիմանալու:

Համբարյանը հայտնել է, որ Ամերիկայի Հայ դատի արշավը սկսվել է 1960-ականների կեսերին:

«Մենք ուզում ենք անհնարին դարձնել հայերի ցեղասպանությունը ժխտելն այնպես, ինչպես ստրկության կամ Հոլոքոստի դեպքում է»,- ասել է Համբարյանը, որը հավելել է, որ դեռ երեք տասնամյակ առաջ իր պատանեկության շրջանում սկսել է քարոզչություն իրականացնել ԱՄՆ-ում Հայոց ցեղասպանության ճանաչման համար:

Քվեարկությամբ ԱՄՆ-ը դասվում է այն 32 երկրների շարքին, ովքեր հայերի զանգվածային սպանությունները ճանաչել են որպես ցեղասպանություն: Այս տարվա սկզբին ցուցակին միացել են Ֆրանսիան և Իտալիան: Մեծ Բրիտանիայում Շոտլանդիայի, Ուելսի և Հյուսիսային Իռլանդիայի օրենսդիրները պաշտոնապես  ճանաչել են Հայոց ցեղասպանությունը, բայց ոչ ամբողջ Մեծ Բրիտանիան:

Բանաձևի դեմոկրատ հեղինակ, Նյու Ջերսիի սենատոր Բոբ Մենենդեսը քվեարկությունից հետո հուզմունքից խեղդվել է՝ ասելով.

«Տեղին է և պատշաճ. Սենատը կանգնած է պատմության ճիշտ կողմում»:

«Մենք բոլորս լավ գիտենք այն սարսափները, որոնք կկրկնվեցին ավելի ուշ` XX դարում ՝ Հոլոքոստի և այլ ցեղասպանությունների միջոցով»,- ասել է Մենենդեսը հինգշաբթի օրը տարածած հայտարարության մեջ:

«Այսպիսով, այսօր Սենատում մենք խախտում ենք այդ օրինաչափությունները»,- նշել է նա: