Հանրությունը, պետությունը, բանկերը, որոշակիորեն իրենց վրա վերցնելով բեռը, օգնում են ԼՂ մեր հայրենակիցներին` դրանով աջակցելով նաև մեր պետականությանը, տնտեսությանը. Պապոյան

Լեռնային Ղարաբաղի կառավարության եւ վերջինիս կողմից ստեղծված հիմնադրամների, ԼՂ իրավաբանական եւ ֆիզիկական անձանց վերակառուցման ենթակա պարտավորությունները ՀՀ ֆինանսաբանկային համակարգի հանդեպ 2023 թվականի դեկտեմբերի 29-ի դրությամբ կկազմեն շուրջ 315 մլրդ դրամ, որոնց գերակշիռ մասի սպասարկումը Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված անհնար է դարձել: Նշվածն առաջ է բերում մի շարք բացասական ռիսկեր, մասնավորապես, ՀՀ ֆինանսաբանկային համակարգի կապիտալի էական կորուստներ եւ ֆինանսական կայունության խաթարում. ասել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը դեկտեմբերի 22-ին հրավիրված ԱԺ արտահերթ նիստաշրջանում:

Խորհրդարանն առաջին ընթերցմամբ քննարկել է Կառավարության հեղինակած ««ՀՀ 2023 թվականի պետական բյուջեի մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի նախագիծը:

Նախագծով նախատեսվում է նշված շուրջ 315 մլրդ դրամ պարտավորությունների վերջնական չափը վերակառուցել ՀՀ կառավարության եւ ֆինանսական կազմակերպությունների միջեւ` համապատասխանաբար 70 տոկոս եւ 30 տոկոս համամասնությամբ: Ընդ որում, ՀՀ կառավարության կողմից պարտավորությունների ստանձնվող 70 տոկոս չափի մասով ՀՀ կառավարությունը կթողարկի պետական գանձապետական պարտատոմսեր? ձեռք բերելով վերակառուցվող ամբողջ պարտավորությունների նկատմամբ պահանջի իրավունքը: Ընդ որում, առաջարկվում է թույլատրել ՀՀ կառավարությանը թողարկել գանձապետական պարտատոմսեր` առավելագույնը 225 մլրդ ՀՀ դրամ:

«Արդյունքում ակնկալվում է էապես մեղմել ՀՀ ֆինանսական համակարգում առաջացած ռիսկերը եւ դրանցից բխող տնտեսության համար ստեղծվող ռիսկերը, որը թույլ կտա պահպանել տնտեսության կայուն զարգացման համար կարեւոր նշանակություն ունեցող ֆինանսական կայունությունը: Բացի այդ, ակնկալվում է վերականգնել ԼՂ բնակչության առանձին խմբերի վարկունակությունը եւ հնարավորություն ընձեռել հետագայում իրենց գործունեությունը ծավալելիս ֆինանսական համակարգի հետ հարաբերություններում խոչընդոտների չհանդիպել: Միաժամանակ, առաջարկվում է սահմանել այնպիսի կարգավորումներ, որոնց արդյունքում վերոնշյալ գործարքը հարկային չի առաջացնի ՀՀ ֆինանսական կազմակերպությունների համար»,- ասել է Վահե Հովհաննիսյանը` առաջարկելով հավանության արժանացնել ներկայացված նախագիծը:

ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ Հակոբ Արշակյանը հետաքրքրվել է, թե ստեղծված իրավիճակում բանկային համակարգի պատասխանատվությունն ինչպես է արձանագրվում տվյալ օրենսգրքում եւ որոնք են այն պարտավորությունները, որոնք նրանք ստանձնում են:

«Կառավարությունն իր պատրաստակամությունն է հայտնել իր վրա վերցնել բեռի մեծ մասը, որի հետեւանքով զիջվում է պարտավորության նկատմամբ իրավունքների ամբողջ մասը Կառավարությանը, որի փոխարեն բանկային համակարգը ստանում է պետական գանձապետական պարտատոմսեր: Մենք մեղմում ենք այն ռիսկերը, որոնք բանկերն այլ պայմաններում պետք է կրեին»,- ասել է Վահե Հովհաննիսյանը:

Պատասխանելով պատգամավորների հարցերին` Ֆինանսների նախարարը պարզաբանումներ է ներկայացրել «պահանջի զիջման իրավունքին», պարտատոմսերի ժամկետներին, հնարավոր կեղծ գործարքների բացահայտմանը, բանկային գաղտնիքին վերաբերող հարցերի առնչությամբ:

«Սա փաստացի մեր հերթական աջակցությունն է ԼՂ-ից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցներին»,- ելույթում նշել է Ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Գեւորգ Պապոյանը` ընդգծելով, որ բավականին հավասարակշռված նախագիծ է, որտեղ հանրությունը, հասարակությունը, պետությունը, բանկերը, որոշակիորեն իրենց վրա վերցնելով բեռը, օգնում են ԼՂ մեր հայրենակիցներին` դրանով աջակցելով նաեւ մեր պետականությանը, տնտեսությանը, ֆինանսական կայունությանը:

ՀՀ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության անունից ելույթում խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանը, չափազանց կարեւորելով ֆինանսական, բանկային համակարգին ցուցաբերվող աջակցությունը, նշել է, որ հարցը պետք է ամբողջական լուծում ունենա` ներառյալ քաղաքացիների, տնտեսավարող այլ սուբյեկտների, ինչպես նաեւ` Ադրբեջանի հանդեպ գույքային պահանջների թղթածրարը պատրաստելու տեսակետից` ամբողջական բազավորման համար:

ՀՀ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության անունից ելույթում Գեւորգ Պապոյանը նշել է, որ սա քաղաքական որոշում է, որի շահառուն ԼՂ հայերն են, Հայաստանի ֆինանսական կազմակերպություններն ու ՀՀ քաղաքացիները: Նրա խոսքով եթե այսօր չկայացվի այդ քաղաքական որոշումը, ապա հնարավոր է խնդիրներ ունենանք ֆինանսական կայունության հետ կապված: Հետեւաբար, օրենքի ընդունմամբ? նմանատիպ ռիսկերը կվերանան:

Եզրափակիչ ելույթում Ֆինանսների նախարարն անդրադարձել է բարձրացրած հարցադրումներին` նշելով, որ առաջարկվող նախագիծն արդյունավետ բալանսավորված որոշում է, որի նպատակը բանկային համակարգի կայունությունն ապահովելն է: