Զգալիորեն նվազել են ավազակությունն ու բնակարանային գողությունները․ դատախազություն

ՀՀ գլխավոր դատախազությունը շարունակում է հանրապետությունում կրիմինալ վիճակի միտումների ընթացիկ ուսումնասիրությունները՝ կատարելով անհրաժեշտ վերլուծություններ:

Ըստ այդմ՝ 2022թ. առաջին 7 ամիսների ընթացքում, համաձայն ՀՀ ոստիկանության ինֆորմացիոն կենտրոնից ստացված՝ վարույթում գտնվող հանցագործությունների վերաբերյալ վիճակագրական տվյալների, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ հանրապետությունում արձանագրվել է հանցավորության վիճակի վրա էական ազդեցություն ունեցող մի քանի հանցատեսակներով հանցավորության դինամիկայի բարելավում:

Մասնավորապես. նշված ժամանակահատվածում արձանագրվել է սպանության 29 դեպք՝ 2021թ. առաջին 7 ամիսներին կատարված 33 դեպքի դիմաց, և սպանության փորձի 24 դեպք՝ 29-ի դիմաց: Այսինքն՝ սպանության դեպքերը նվազել են 4-ով կամ 12%-ով, իսկ սպանության փորձի դեպքերը՝ 5-ով կամ 17%-ով: Քրեական վարույթների նյութերի ընթացիկ ուսումնասիրությունը վկայում է, որ սպանության և սպանության փորձերի դեպքերը հիմնականում կատարվել են կենցաղային և միջանձնային հարաբերությունների հողի վրա:
Բացի դրանից՝ չնայած ՃԵԿ (ճանապարհային երթևեկության կանոնների) հանցավոր խախտումների շուրջ 11%-ով ավելացմանը, զգալիորեն՝ ավելի քան 23%-ով նվազել են համեմատելի ժամանակահատվածում կատարված մահվան ելքով ՃԵԿ խախտումները: Եթե 2021թ. 7 ամիսներին արձանագրվել էր նման 138 դեպք, ապա 2022թ. նույն ընթացքում՝ 106 դեպք:

Զգալիորեն նվազել են նաև հանրային մեծ վտանգավորություն ունեցող այնպիսի հանցագործությունների դեպքերը, ինչպիսիք են ավազակությունն ու բնակարանային գողությունները: 2022թ. մինչև հուլիսի 31-ն ընկած ժամանակահատվածում արձանագրվել է ավազակության 18 դեպք, ինչը 7-ով կամ 28%-ով նվազ է 2021թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ:
Բնակարանային գողությունների դեպքերը 2022թ. առաջին կիսամյակում կազմել են 596, այն դեպքում, երբ 2021թ. նույն ընթացքում արձանագրվել էր նման 664 դեպք: Այսինքն՝ բնակարանային գողությունների դեպքերը նվազել են ավելի քան 10%-ով:

Նշված դրական միտումները պայմանավորված են վերջին տարիներին վերոնշյալ հանցագործությունների նախականխման, կանխման, բացահայտման, ինչպես նաև առանձին դեպքերում պատժողական քաղաքականության խստացման ուղղությամբ ՀՀ գլխավոր դատախազության նախաձեռնողական գործունեության և իրավապահ մյուս մարմինների հետ համագործակցված համալիր միջոցառումներով:
Միևնույն ժամանակ, սակայն, առանձին հանցատեսակներով նկատելի են հանցագործության դեպքերի աճի մտահոգիչ միտումներ:
Մասնավորապես՝ 53.5%-ով ավելացել են թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության հետ կապված հանցագործության դեպքերը (2021թ. առաջին կիսամյակում՝ 716, 2022թ.՝ 1099 դեպք), այդ թվում՝ թմրամիջոցների ապօրինի իրացման դեպքերն ավելացել են ավելի քան 91%-ով (263-503):

Հրազենի, ռազմամթերքի ապօրինի պատրաստման և շրջանառության դեպքերն ավելացել են ավելի քան 20%-ով, ինչ, մտահոգիչ լինելով հանդերձ, վկայում է ապօրինի պահվող, շրջանառվող զենք-զինամթերքի հայտնաբերման ուղղությամբ վերջին շրջանում Ոստիկանության կողմից կատարվող մեծածավալ օպերատիվ աշխատանքի արդյունավետության մասին:

Առավել խնդրահարույց է համակարգչային տեխնիկայի կիրառությամբ կատարվող հափշտակությունների դեպքերի եռակի աճը: Եթե 2021թ. առաջին կիսամյակի կտրվածքով արձանագրվել է այս բնույթի 65 հանցագործության դեպք, ապա 2022թ. նույն ժամանակահատվածում՝ 263 դեպք: Վերջինս առավելապես պայմանավորված է հանցագործների կողմից հանցավոր մտադրությունների իրականացման եղանակների և մեթոդների կատարելագործման, ինչպես նաև հիմնականում քաղաքացիների կողմից իրենց առցանց անհատական տվյալների, բանկային, քարտային հաշիվների, էլեկտրոնային դրամապանակների ծածկագրերի պաշտպանության հարցում դրսևորած անփութության, ցածր իրազեկվածության գործոններով:

Ընդ որում՝ նշված մի քանի ուղղություններով հանցագործությունների աճը, ըստ էության, եղել է կանխատեսելի, ինչով պայմանավորված է եղել ՀՀ դատախազության կողմից մինչ այժմ իրականացված լայն հանրային իրազեկման ապահովումը: Այդ շրջանակում բազմիցս բարձրացվել է համացանցային եղանակով հանցավոր ոտնձգությունների նախականխման նպատակով համապատասխան գործիքների գործադրման, թմրամիջոցների հետ կապված հանցագործությունների պարագայում՝ նաև հանրային մերժողականության միասնական մթնոլորտի ձևավորմանն ուղղված տեղեկատվական ակտիվ և համակողմանի քաղաքականության իրականացման անհրաժեշտությունը: