Ադրբեջանի նավթի գինը կարող է «քաշել» իշխանություններին

Նաթվի գինը համաշխարհային շուկայում նորից կտրուկ ընկել է․ ադրբեջանական տեսակի գինը կանխատեսվածից ավելի շատ է նվազել, երեկվա համեմատությամբ՝ 5,7 տոկոսով։ Սա կարող է պատճառ հանդիսանալ, որ ադրբեջանական մյուս տարվա բյուջեում ուղղակի չբավարարեն ֆինանսները։

Երեկվա 65 դոլարից մեկ երեկոյի ընթացքում ադրբեջանական նավթի գինը հասել է 61,25 դոլարի, և հավանաբար շարունակելու է նվազել։ Հերթական էժանացման պատճառը եղել է Սաուդյան Արաբիայի ֆինանսների նախարարի այն հայտարարությունը, որ իրենք օրական արդյունահանում են շուրջ 10,7 միլիոն բարելով ավելի շատ։

Խնդիրն այն է, որ ըստ ամերիկյան Wall Street Journal հեղինակավոր պարբերականի փոխանցմամբ՝ Սաուդյան Արաբիան պատրաստ էր արդյունահանումը սահմանափակել օրական 31,5 միլիոն բարելի սահմաններում, սակայն դա կհարուցեր ամերիկյան կողմի դժգոհությունը, իսկ թագավորությունում որոշել են առճակատման չգնալ Վաշինգտոնի հետ։

Առաջացած գերարտադրության ու շուկային անհրաժեշտ քանակից ավելի շատ նավթ մատակարարելու արդյունքում նավթի բոլոր տեսակների գները նմանամասշտաբ կորուստներ են ունեցել։ Նավթի շուկայի մյուս խաղացողներին այս ամենը գուցե շատ չմտահոգի, սակայն Ադրբեջանի համար նավթի գինը կենսական նշանակություն ունի, քանի որ նավթը պետական գանձարանը լցնելու հիմնական միջոցներից է։

Դրա ազդեցությունը բյուջեի վրա այնքան մեծ է, որ ամեն հաջորդ տարվա բյուջեն գրելիս ադրբեջանցիները դրա մեջ կանխատեսում են նաև նավթի գինը։ 2019 թվականի համար Ադրբեջանի բյուջեն կանխատեսել է նավթի 60 դոլար միջին գինը, մինչդեռ արդեն հիմա ադրբեջանական նավթի գինը նվազել է մինչև գրեթե 61 դոլար, ու էժանացումը շարունակվում է։

Ընդհանուր այս էժանացումը սկսվել է դեռ սեպտեմբերին և ուժգնացել է հատկապես նոյեմբերին։ Հիմնական պատճառը Իրանի նկատմամբ ամերիկյան պատժամիջոցներն են, որոնք արգելափակում են իրանական նավթի մուտքը համաշխարհային շուկա։ Դրանից հետո մյուս հիմնական խաղացողները ագահաբար մեծացնում են արդյունահանումը, որ գրավել իրանական նավթի տեղը։ Բայց արյունքում նավթի շուկայական պաշարը մեծանում է, գինը՝ նվազում։

Սրան կարող է վերջ դնել դեկտեմբերի 6-ին Նավթ արդյունահանող երկրների կազմակերպության (OPEC) ժողովը, որի ժամանակ այդ երկրները կարող են համաձայնության գալ ու արդյունահանումը որոշակի սահմանների մեջ պահել՝ գինը կայուն պահելու համար։