Խորհրդարանը քննարկել է ՀՀ դատախազության 2023 թ. գործունեության մասին հաղորդումը

Դատական քննությամբ ավարտված գործերով վերականգնվել է 173 միլիոն 385 հազար դրամ (2022 թվականին` 469 միլիոն 543 հազար դրամ): 2023 թվականին նախաքննության ընթացքում վերականգնվել է պետությանը եւ համայնքին պատճառված 34 միլիարդ 325 միլիոն 746 հազար դրամի գույքային վնաս: Այդ թվում՝ համայնքին է նվիրաբերվել 3 միլիոն 970 հազար դրամ արժողությամբ հողատարածք, իսկ 3 միլիոն 367 հազար դրամ արժողությամբ մշակութային արժեքները հանձնվել են Պատմության թանգարանին՝ պատասխանատու պահպանության: Այս մասին ասել է ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանը՝ մայիսի 3-ին խորհրդարանի քննարկմանը ներկայացնելով ՀՀ դատախազության 2023 թվականի գործունեության մասին հաղորդումը:

2023 թվականի ընթացքում Հանրապետությունում արձանագրվել է կոռուպցիոն հանցագործության 1404 դեպք (2022 թվականին` 898): 2022 թվականի համեմատությամբ՝ այս տեսակ հանցագործության դեպքերն աճել են 506-ով կամ 56.3 տոկոսով: 2023 թվականի ընթացքում կոռուպցիոն հանցագործություններ կատարելու համար Հակակոռուպցիոն կոմիտեում քննված քրեական վարույթներով դատի է տրվել 152 պաշտոնատար անձ, 2022 թվականին՝ 63 պաշտոնատար անձ:

Հաշվետու տարում նախաքննական մարմինների վարույթում քննված 3556 կոռուպցիոն բնույթի քրեական վարույթից ավարտվել է 908-ը (2022 թվականին՝ 567), որոնցից 306 քրեական վարույթ՝ 757 անձի վերաբերյալ մեղադրական եզրակացությամբ ուղարկվել է դատարան:

Նշվել է, որ 2023 թվականի ընթացքում կոռուպցիոն բնույթի ավարտված քրեական վարույթներով վերականգնվել է 1 միլիարդ 365 միլիոն 324 հազար դրամի գույքային վնաս. 2023 թվականի ընթացքում դատարաններում քննվել եւ ավարտվել են կոռուպցիոն բնույթի 149 քրեական գործ՝ 249 անձի վերաբերյալ:

2023 թվականի ընթացքում Հայաստանի Հանրապետությունում արձանագրվել է հանցագործության 40.666 դեպք: 2022 թվականի համեմատությամբ՝ հանցագործության դեպքերն աճել են 3054-ով կամ 8.1 տոկոսով:

Աննա Վարդապետյանը պատասխանել է պատգամավորների հարցերին՝ անդրադառնալով դատական համակարգում ծանրաբեռնվածության թոթափմանը, ընտանեկան բռնության բացահայտելիության աճին, ուշացած արդարադատությանը:

Պատգամավոր Հասմիկ Հակոբյանը հետաքրքրվել է, թե «Մարտի 1-ի» գործով ինչ նորություններ կան: «Երբ մենք անցյալ տարի քննարկում էինք, բացի անձամբ ծանոթանալուց, ես նշեցի, որ քննչական խումբ չի աշխատում գործի վրա, չնայած որ գործը շատ ծավալուն է: Շատ կարճ ժամանակահատվածում ձեւավորվեց քննչական խումբ, որը սկսեց ավելի ինտենսիվ զբաղվել վարույթով»,- ասել է Գլխավոր դատախազը՝ հավելելով, որ վարույթից առանձնացվել է մաս, որն ուղարկվել է դատարան եւ վերաբերում է «Մարտի 1-ը» քննող քննչական խմբի քննիչներից մեկին՝ Արմեն Հակոբյանին, ում վերաբերյալ գործը գտնվում դատարանում: Աննա Վարդապետյանը տեղեկացրել է, որ կան ներկայացված լրացուցիչ փամփուշտներ, որոնք ուղարկվել են փորձաքննության:

«Մարտի 1- ի գործով դատապարտված ցուցարարների հետ կապված ընթացակարգ կա, Վիրաբյանի եւ այլոց գործերով Եվրոպական դատարանի վճռի հիման վրա Վճռաբեկ դատարանը վերանայում է դատական ակտերը՝ 2023 թվականի ընթացքում 16 անձի վերաբերյալ արդարացման դատական ակտ է կայացվել, նախկինում Մարտի 1-ի համար դատապարտված՝ խոսքը վերաբերում է ցուցարարներին»,- նշել է զեկուցողը: Անդրադառնալով լրացուցիչ փամփուշտներին՝ Գլխավոր դատախազը նշել է, որ դրանք նոր են ներկայացվել վարույթն իրականացնող մարմնին՝ քաղաքացիները սկսել են վստահել եւ ներկայացնել այն, ինչ իրենց մոտ պահպանվել է:

Աննա Վարդապետյանը տեղեկացրել է, որ 44-օրյա պատերազմի հետ կապված Հայաստանում երկու վարույթ է հարուցվել, որոնք վերաբերում են ադրբեջանական ագրեսիային, եւս մեկ վարույթ հարուցվել է Լեռնային Ղարաբաղից մարդկանց բռնի տեղահանման հետ կապված՝ միջազգային բնույթի հանցագործությունների հիմքով: Ըստ հիմնական զեկուցողի՝ երկու վարույթն էլ հրապարակային քննարկման ենթակա չեն:

Մտքերի փոխանակության ձեւաչափով պատգամավորներն անդրադարձել են հաղորդման ընթացքում Գլխավոր դատախազի հնչեցրած ցուցանիշներին, ընտանեկան բռնությանը վերաբերող խնդիրներին ու վիճակագրական տվյալներին, երեխաների իրավունքների պաշտպանությանը:

Արտահերթ ելույթում ԱԺ նախագահի տեղակալ Հակոբ Արշակյանը, ի թիվս մի շարք հարցերի, անդրադարձել է նաեւ քարտեզների գաղտնիության, դրանց հրապարակման պահանջին՝ նշելով, որ բանակցությունների ընթացքում շատ կարեւոր նրբություններ են արծարծվում: Նա նշել է, որ ինչ-որ պահի դրանք հրապարակվելու են՝ ընդգծելով, որ ժողովրդից ոչ մի գաղտնիք չկա:

ԱԺ փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանն արտահերթ ելույթում նշել է, որ ստեղծված պայմաններում ՀՀ ինքնիշխանության եւ տարածքային ամբողջականության երաշխավորման, ամրապնդման, ապահովման լավագույն ճանապարհը լեգիտիմության սահմաններին կանգնելն է: Նա ընդգծել է, որ պետք է ապավինել միջազգային իրավունքին, միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններին եւ պետք է տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը պաշտպանել հարեւան երկրների հետ հարաբերությունները կարգավորելով:

Հարցի քննարկումը կշարունակվի մայիսի 6-ի ԱԺ նիստում: