20:23 22.04.2024
Արցախի մշակութային ժառանգության մշտադիտարկում իրականացնող monumentwatch.org կայքը ահազանգում է.
«Կովկասի ժառանգության մշտադիտարկում» նախաձեռնության (Caucasus Heritage Watch) արբանյակային մոնիթորինգի արդյունքում պարզ է դարձել, որ ապրիլի 4-ին ամբողջությամբ ավերվել է Շուշիի Ղազանչեցոց կամ Հին գերեզմանոցը (https://caucasusheritage.cornell.edu/?p=1593, նկ․ 1)։ Գերեզմանատան ավերումն սկսվել էր դեռևս 2023 թվականի հոկտեմբերին, երբ արձանագրվել էր 18-19-րդ դարերի բազմաթիվ տապանաքարերի ոչնչացումը (մանրամասն՝ Ադրբեջանը ոչնչացնում է Շուշիի գերեզմանոցները)։
Պատմական գերեզմանատների ոչնչացումը բռնազավթված տարածքներում Ադրբեջանի քաղաքականության հստակ ուղղությունն է, քանի որ հիշյալ քաղաքականության արդյուքնում արդեն իսկ ոչնչացվել են Մեծ Թաղերի, Սղնախի, Շուշիի Հյուսիսային և Երևանի դարպասների գերեզմանոցները, ինչպես նաև Վազգենաշեն գյուղի մերձակայքում գտնվող գերեզմանատունը։
Համաձայն «Զինված հակամարտությունների ժամանակ մշակութային արժեքների պաշտպանության մասին» 1954 թվականի Հաագայի կոնվենցիայի 4-րդ հոդվածի՝ արգելված է մշակութային ժառանգության հանդեպ վանդալիզմի, գողության, կողոպուտի, յուրացման, թշնամանքի և հաշվեհարդարի ցանկացած գործողություն։ Ըստ Հաագայի 1954 թվականի առաջին արձանագրության՝ արգելված է գրավյալ տարածքներում ոչնչացնել մշակութային կամ հոգևոր արժեքները։
Մշակութային ժառանգության նմանօրինակ դիտավորյալ ոչնչացման քաղաքականությունը դատապարտվում է նաև «Մշակութային ժառանգությունը դիտավորյալ ոչնչացնելու մասին» ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2003 թվականի հռչակագրով։
Կարևոր է նշել, որ գերեզմանոցի ոչնչացումը անձնական արժանապատվության դեմ իրականացված հանցագործության կարող է համարվել, Հռոմի Ստատուտի մեկնաբանությամբ տուժած «անձանց» թվում դիտարկելով նաև մահացած անձանց։ Այս իմաստով, հարկ է նշել, որ գերեզմանոցների ավերմամբ պղծվում են դիակները՝ խախտելով մահացած անձի մշակութային հուղարկավորության գործելակերպը, կարող է անձնական արժանապատվության վիրավորանք համարվել: Գերեզմանոցների ոչնչացումը, ոչնչացումը խախտում է արցախահայերի մշակույթի իրավունքը՝ թույլ չտալով պահպանել հիշողությունը։ Հիշեցնենք, որ մշակույթի իրավունքը հիմնարար է՝ ամրագրված Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի 27-րդ հոդվածը և ՄԱԿ-ի 1966 թվականի «Տնտեսական, քաղաքական և մշակութային իրավունքների դաշնագրի» 15-րդ հոդվածը։ Ժառանգության մուտքի բացակայությունը և դրա հետևանքով մարդկանց թաղման ավանդական ծեսերը կատարելու անկարողությունը կարող է համայնքներին զրկել իրենց ծեսերը կենդանի պահպանելու հնարավորությունից (See UN General Assembly, Resolution 72/258 (26 January 2021) (promoting a culture of peace and tolerance to safeguard religious sites)., ուստիև խախտել նաև դեռ չծնված երեխաների՝ իրենց կենսընթացին համապատասխան ապրելու իրավունքը։
09:48 29.05.2025
Գերմանիան հայտարարել է, որ Կիևը մի քանի շաբաթից կստանա հեռահար համակարգերՀեռահար զենքի համակարգերը Ուկրաինայի զինված ուժերի տրամադրության տակ կլինեն մի քանի շաբաթվա ընթացքում։ Այս մասին հայտնել է Գերմանիայի պաշտպանության նախարարությունը։ Գերատեսչության տվյալներով՝ Գերմանիան Ուկրաինայում զենքի արտադրության մեջ ուղղակի ներդրումներ կկատարի Կիևի և գերմանական պաշտպանական արդյունաբերության միջև կնքված պայմանագրի շրջանակներում։ Բացի այդ, ինչպես նշել է Պաշտպանության նախարարությունը, հրետանու համար արդեն խոստացված զինամթերքի մատակարարումներից բացի, Գերմանիան մտադիր […] ...
09:40 29.05.2025
Ճապոնիան կարող է քննարկել ԱՄՆ-ից լրացուցիչ զենք գնելու հնարավորությունըՃապոնիան պատրաստ է քննարկել Միացյալ Նահանգներից ավելի շատ զենք գնելու հնարավորությունը, որպեսզի կրճատի Միացյալ Նահանգների հետ սեփական առևտրային ավելցուկը, ինչը զայրացրել է ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփին։ Այս մասին լրագրողներին հայտարարել է Ճապոնիայի տնտեսական վերականգնման նախարար Ռյոսեյ Ակազավան, որը բանակցություններում ներկայացնում է Տոկիոն։ «Եթե հարցնում եք՝ կարող ենք արդյոք քննարկել նման հնարավորություն, ես կասեի՝ այո», – […] ...
09:33 29.05.2025
ՄԻՊ-ի Շիրակի մարզային ստորաբաժանումը հյուրընկալել է «Կառնուտի միջնակարգ դպրոց» ՊՈԱԿ-ի աշակերտներինՄարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմի Շիրակի մարզային ստորաբաժանումը հյուրընկալել է Շիրակի մարզի Ախուրյան համայնքի «Կառնուտի միջնակարգ դպրոց» ՊՈԱԿ-ի աշակերտներին, հայտնում են Պաշտպանի աշխատակազմից։ «Այցը ճանաչողական էր. նպատակն էր ծանոթանալ Մարդու իրավունքների պաշտպանի հաստատության գործունեությանը: ՄԻՊ աշխատակազմի Շիրակի մարզային ստորաբաժանման ղեկավար Լուսինե Նահապետյանը ներկայացրել է կառույցի պատմությունը, Պաշտպանի գործառույթները, ինչպես նաև Պաշտպանին դիմելու կարգը: Հանդիպումը կրել է […] ...
09:30 29.05.2025
Ռաբաթը և Կահիրեն կոչ են արել Գազայում համապարփակ հրադադարիՄարոկկոն և Եգիպտոսը կոչ են արել շուտափույթ համաձայնության գալ Գազայի հատվածում համապարփակ հրադադարի հաստատման վերաբերյալ։ Այս մասին մայիսի 28-ին Ռաբաթում հայտարարել են երկու երկրների արտաքին գործերի նախարարությունների ղեկավարներ Նասեր Բուրիտան և Բադր Աբդել Աթան։ «Խոսելով Գազայի հատվածում ստեղծված իրավիճակի մասին՝ նրանք ընդգծել են համապարփակ հրադադարի վերաբերյալ արագ համաձայնության հասնելու, դրա բոլոր դրույթները կյանքի կոչելու անհրաժեշտությունը՝ […] ...
09:20 29.05.2025
ՆԱՏՕ-ի շփման խումբը Ուկրաինային զենքի մատակարարման հարցով նիստ կանցկացնի հունիսի 4-ինՈւկրաինային զենքի մատակարարման հարցերով կոնտակտային խումբը կհանդիպի հունիսի 4-ին Բրյուսելում՝ ՆԱՏՕ-ի կենտրոնակայանում՝ դաշինքի պաշտպանության նախարարների նիստից առաջ։ Այս մասին հայտնել է ՆԱՏՕ-ի մամուլի ծառայությունը։ «Ուկրաինայի հարցով կոնտակտային խմբի հանդիպումը, որը կգլխավորեն Մեծ Բրիտանիան և Գերմանիան, կկայանա հունիսի 4-ին ՆԱՏՕ-ի կենտրոնակայանում», – ասվում է հայտարարության մեջ։ ՆԱՏՕ-ի պաշտպանության նախարարները հունիսի 5-6-ը կհանդիպեն Բրյուսելում՝ քննարկելու հունիսի վերջին […] ...
09:10 29.05.2025
Կանադայում հազարավոր մարդիկ կարող են լքել իրենց տները անտառային հրդեհների պատճառովԱռնվազն 5000 մարդ կարող է ստիպված լինել լքել իր տունը Կանադայի կենտրոնական Մանիտոբա նահանգում՝ տարածաշրջանում մոլեգնող անտառային հրդեհների պատճառով։ Այս մասին հայտնել է Global News հեռուստաալիքը։ Հրդեհներ են մոլեգնում նահանգի արևմուտքում՝ Ֆլին Ֆլոն քաղաքի տարածքում։ Հրդեհը արագորեն մոտենում է, ուստի, քաղաքի և շրջակա գյուղերի բնակիչները կարող են ցանկացած պահի տարհանման հրաման ստանալ։ Նախնական գնահատականներով՝ առնվազն […] ...
